ด้วยความเชื่อมโยงระหว่างดนตรีกากากุและดนตรีจาม ทำให้ "จิตวิญญาณ" ของดนตรีจามสะท้อนออกมาในแก่นแท้ของดนตรีในราชสำนักญี่ปุ่น และฟื้นคืน ดนตรี ญี่ปุ่นดั้งเดิมในใจของชาวญี่ปุ่น
ในเวียดนาม วัฒนธรรมชาติพันธุ์จามมีอยู่โดยธรรมชาติร่วมกับกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ ก่อให้เกิดวัฒนธรรมเวียดนามที่เป็นหนึ่งเดียว หลากหลาย และพัฒนาไปพร้อมๆ กัน
คุณค่าทางวัฒนธรรมของดนตรีเต้นรำชาติพันธุ์จามไม่เพียงแต่เป็นความภาคภูมิใจของชาวเวียดนามเท่านั้น แต่ยังมีความผูกพันอย่างลึกซึ้งกับดนตรีกากากุ (ดนตรีอันวิจิตรงดงาม) ของญี่ปุ่นอีกด้วย การนำเสนอและการแสดงดนตรีเต้นรำพื้นเมืองจามซึ่งจัดโดยสถานทูตญี่ปุ่นเมื่อวันที่ 11 ตุลาคม แสดงให้เห็นถึงเอกลักษณ์ของดนตรีอันวิจิตรงดงามของญี่ปุ่นที่ได้รับแรงบันดาลใจจากดนตรีและการเต้นรำของชาวจาม
 |
| การนำเสนอและการแสดงดนตรีและการเต้นรำพื้นเมืองของชาวจามที่ศูนย์ข้อมูลและวัฒนธรรม สถานเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำเวียดนาม เมื่อวันที่ 11 ตุลาคม ดึงดูดผู้เข้าร่วมงานจำนวนมาก |
ลักษณะเฉพาะของดนตรีรำชนเผ่าจาม
คุณเล ซวน โลย ผู้เชี่ยวชาญด้านชาติพันธุ์วิทยา ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยวัฒนธรรมจาม กล่าวว่า “เมื่อชาติใดยังมีผู้คน วัฒนธรรมของชาตินั้นก็ยังคงอยู่ ดังนั้น วัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์โดยทั่วไป และโดยเฉพาะอย่างยิ่งวัฒนธรรมจามจะคงอยู่ตลอดไป ในเวียดนาม วัฒนธรรมจามดำรงอยู่ตามธรรมชาติ และเมื่ออยู่ร่วมกับวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ ก่อให้เกิดวัฒนธรรมเวียดนามที่เป็นหนึ่งเดียว หลากหลาย และพัฒนาไปพร้อมๆ กัน ดนตรีและการเต้นรำของชาวจามก็ยังคงดำรงอยู่ตลอดไปในเทศกาลต่างๆ ตามขนบธรรมเนียม นิสัย และความเชื่อพื้นบ้านของชาวจามในปัจจุบัน”
ในประวัติศาสตร์ชาติ ดนตรีและนาฏศิลป์ของชาวจามได้ปรากฏและพัฒนาอย่างงดงามภายใต้การดูแลของชาวจาม ท่วงทำนองดนตรีและนาฏศิลป์พื้นบ้านมีความเกี่ยวพันอย่างใกล้ชิดกับวิถีชีวิตของชนชั้นแรงงาน จึงมีรูปแบบพื้นบ้านที่เข้มแข็ง บรรลุถึงศิลปะระดับสูงด้วยความเป็นมืออาชีพในการใช้เครื่องดนตรี ตลอดจนรูปแบบการจัดวางและการแสดง
ชาวจามเชื่อว่าดนตรีสามารถเชื่อมโยงผู้คนกับโลก แห่งวิญญาณ สร้างสายสัมพันธ์ทางจิตวิญญาณ และสื่อสารกับสิ่งเหนือธรรมชาติ ดนตรีเป็น “ภาษา” ศักดิ์สิทธิ์ เป็นวิธีการแสดงออกและถ่ายทอดอารมณ์ ความคิด และความหมายทางศาสนา ดึงดูดความสนใจและประทานพรจากเทพเจ้า ในพิธีกรรมและเทศกาลทางศาสนาของชาวจาม ดนตรีมีบทบาทสำคัญ ทำนองและบทเพลงที่ใช้ในพิธีกรรมสามารถสื่อความหมายทางศาสนา ก่อให้เกิดความเคารพและเชื่อมโยงกับเทพเจ้า นอกจากนี้ ดนตรียังใช้ในพิธีสวดมนต์ พิธีเซ่นไหว้ และกิจกรรมทางศาสนาอื่นๆ อีกด้วย
 |
| ระบำจำปาข้างหอคอยจาม (ที่มา: หน้าข้อมูลมรดกโลกทางวัฒนธรรมหมี่เซิน) |
แตรซาราไน กลองบารานัง และกลองกินอง คือ “แก่นแท้” ที่สร้างเสียงดนตรีอันเป็นเอกลักษณ์ของดนตรีจามดั้งเดิม ชาวจามเปรียบเทียบเครื่องดนตรีทั้งสามชนิดนี้กับส่วนต่างๆ ของร่างกาย
ตามที่ ดร. ไชน์ โทชิฮิโกะ ผู้ช่วยทูตฝ่ายวัฒนธรรม สถานเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำเวียดนาม กล่าวไว้ว่า ดนตรีจามไม่เพียงแต่สืบทอดแก่นแท้ของดนตรีอินเดียดั้งเดิมเท่านั้น แต่ยังมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมอย่างมาก และยังได้แพร่หลายไปสู่รูปแบบดนตรีต่างๆ ของประเทศเพื่อนบ้าน รวมถึงดนตรีในราชสำนักญี่ปุ่นด้วย
อนุรักษ์ “จิตวิญญาณ” ของดนตรีจาม ฟื้นฟูเสียงดนตรีคลาสสิกญี่ปุ่น
ญี่ปุ่นมีสมบัติล้ำค่าทางศิลปะและวัฒนธรรมมากมาย รวมถึงดนตรีพื้นเมืองอันเป็นเอกลักษณ์ที่เรียกว่า กากากุ กากากุมีต้นกำเนิดมาจากดนตรีเต้นรำของเผ่าจำปา (Lâm Ấp) ซึ่งได้รับการพัฒนาโดยนักดนตรีชาวเวียดนาม
ผู้ส่งสารที่ถ่ายทอดดนตรีและการเต้นรำของลำอัป กล่าวกันว่าคือพระภิกษุพัท ตรีต (บุตเตตสึ) ชาวเวียดนามเชื้อสายจาม พระภิกษุพัท ตรีต ศึกษาพระพุทธศาสนามาตั้งแต่เด็ก ดังนั้นดนตรีลำอัปจึงได้รับอิทธิพลจากพุทธศาสนาและศาสนาฮินดูของชาวจามอย่างลึกซึ้ง ผ่านการประพันธ์ดนตรีในราชสำนัก วัด และเจดีย์ของญี่ปุ่น
 |
| วง Kangen Orchestra ซึ่งเป็นวง Gagaku หนึ่งเดียวในโลก เล่นดนตรีออร์เคสตราที่เก่าแก่ที่สุดในโลก (ที่มา: Wappuri - เว็บไซต์ข้อมูลสีสันญี่ปุ่น) |
ทั้งเครื่องดนตรีของกลุ่มชาติพันธุ์จามในเวียดนามและเครื่องดนตรีที่ใช้ในญาญักโดยทั่วไปและดนตรีลัมอัปโดยเฉพาะในญี่ปุ่นมีความคล้ายคลึงกันและมีต้นกำเนิดมาจากอินเดียตอนเหนือ เปอร์เซีย และเอเชียกลาง
“ดนตรีแตรในดนตรีจามมีความคล้ายคลึงกับดนตรีแตรในราชสำนัก เว้ อย่างมาก เครื่องดนตรีที่ใช้ในดนตรีราชสำนักกากากุ ได้แก่ พิณ ซึ่งในดนตรีราชสำนักเว้ได้นำมาตีเป็นกลองมือคล้ายกับดนตรีจาม ดนตรีของภาคกลางมีความคล้ายคลึงกับดนตรีจาม ดนตรีพุทธของชาวเวียดนามและชาวญี่ปุ่นมีความคล้ายคลึงกัน” นักข่าวเลือง ฮวง กล่าวหลังจากการนำเสนอและการแสดงดนตรีพื้นเมืองของชนเผ่าจาม นอกจากนี้ เขายังหวังที่จะมีโอกาสแลกเปลี่ยนดนตรีเวียดนาม จาม และญี่ปุ่นสามประเภทอีกด้วย
คุณอุจิกาวะ ชินยะ ผู้แทนองค์กรความร่วมมืออาสาสมัครนานาชาติมานาบิยะ ซึบาสะ ระบุว่า การอนุรักษ์และพัฒนาวัฒนธรรมและดนตรีพื้นบ้านญี่ปุ่นต้องเผชิญกับความท้าทายมากมายอันเนื่องมาจากปัจจัยทางการเมืองและสังคม แม้ว่าคุณค่าทางวัฒนธรรมดั้งเดิมจะเป็นแก่นแท้ของชาติ แต่ญี่ปุ่นก็ไม่ใช่ประเทศที่มีหลายเชื้อชาติ ดังนั้น การส่งเสริมวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ รวมถึงดนตรีพิธีกรรมในระดับท้องถิ่น จึงสูญหายไป ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าเศร้า ดังนั้น ญี่ปุ่นจึงขอเชิญชวนให้เวียดนามนำเรื่องนี้มาเป็นบทเรียนในการพิจารณาอย่างจริงจังถึงการอนุรักษ์และอนุรักษ์วัฒนธรรมชาติพันธุ์ ซึ่งเป็นปัจจัยเร่งด่วนของประเทศ
 |
| ศิลปิน ดาต กวาง เฟียว (กะเฟียว) และ ดัง ฮอง เจียม นู (สุกะ) แห่งวง Kawom Khik Nam Krung Dance Orchestra แสดงในระหว่างการอธิบายและการแสดงดนตรีและการเต้นรำพื้นเมืองของชาวจาม ณ ศูนย์ข้อมูลและวัฒนธรรม สถานเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำเวียดนาม |
คุณอุจิกาวะ ชินยะ ผู้แทนองค์กรความร่วมมืออาสาสมัครนานาชาติมานาบิยะ ซึบาสะ องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร กล่าวว่า “เราต้องการส่งเสริมและพัฒนาวัฒนธรรมชนกลุ่มน้อยในเวียดนาม ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นบทเรียนจากญี่ปุ่น เราได้ทำผิดพลาดในกระบวนการปกป้องและพัฒนาวัฒนธรรมของชาวไอนุ หรือเช่นเดียวกับภูมิภาคโอกินาวา (อุจินา) ที่มีชาวญี่ปุ่น (ยามาโตะ) อาศัยอยู่ แต่มีรัฐบาลที่แตกต่างจากญี่ปุ่นในอดีต เราไม่ประสบความสำเร็จในการปกป้องและพัฒนาวัฒนธรรมโอกินาวามากนัก ดังนั้น เวียดนามควรเรียนรู้จากประสบการณ์ของญี่ปุ่นเพื่อส่งเสริมการส่งเสริมวัฒนธรรมชาติพันธุ์”
จะเห็นได้ว่า ความเชื่อมโยงระหว่างดนตรีกะกะกุและดนตรีจาม ทำให้ “จิตวิญญาณ” ของดนตรีจามสะท้อนออกมาในแก่นแท้ของดนตรีราชสำนักญี่ปุ่น สิ่งนี้ช่วยฟื้นฟูดนตรีญี่ปุ่นดั้งเดิมในใจของชาวญี่ปุ่น ช่วยส่งเสริมการพัฒนาดนตรีประจำชาติอันเป็นเอกลักษณ์ของแดนอาทิตย์อุทัย และในขณะเดียวกันก็เปิดโอกาสให้ดนตรีชาติพันธุ์จามเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางในหมู่สาธารณชนทั่วโลก
แหล่งที่มา
การแสดงความคิดเห็น (0)