Hoạt động sản xuất phản ánh nỗ lực của doanh nghiệp tư nhân trong ứng dụng khoa học - kỹ thuật để nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh.
Tại Thanh Hóa, khu vực doanh nghiệp tư nhân đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế địa phương, song phần lớn vẫn ở quy mô vừa và nhỏ, công nghệ sản xuất còn lạc hậu, khả năng đổi mới sáng tạo hạn chế. Trước yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ bề rộng sang chiều sâu, việc thúc đẩy ứng dụng KHKT vào doanh nghiệp tư nhân đang được xem là hướng đi tất yếu và cấp thiết.
Toàn tỉnh hiện có hơn 21.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó trên 95% là doanh nghiệp nhỏ và vừa do tư nhân làm chủ. Những năm gần đây, một số doanh nghiệp tư nhân đã chủ động đầu tư đổi mới công nghệ, quản trị và ứng dụng các tiến bộ khoa học vào sản xuất để nâng cao năng lực cạnh tranh. Tiêu biểu như Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất cơ khí Lam Sơn chuyên sản xuất thiết bị khuôn mẫu và linh kiện công nghiệp. Trước đây, phần lớn quy trình gia công khuôn đều được thực hiện thủ công hoặc bán tự động, dẫn đến thời gian sản xuất kéo dài, độ chính xác thấp và tỷ lệ hàng lỗi cao. Từ năm 2022, công ty đã mạnh dạn đầu tư hàng chục tỷ đồng để nâng cấp toàn bộ hệ thống dây chuyền CNC tự động thế hệ mới, tích hợp phần mềm mô phỏng 3D hiện đại. Nhờ đó, thời gian sản xuất khuôn mẫu giảm từ trung bình 5 ngày xuống còn khoảng 2 ngày, trong khi sai số kỹ thuật giảm chỉ còn dưới 0,01mm. Điều này không chỉ nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm mà còn giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc đáp ứng các đơn hàng lớn, có yêu cầu kỹ thuật cao đến từ các đối tác trong và ngoài tỉnh.
Không dừng lại ở việc đầu tư máy móc, công ty còn chú trọng đến khâu đào tạo nhân sự kỹ thuật. Doanh nghiệp đã cử nhiều kỹ sư đi học các khóa lập trình điều khiển máy CNC, thiết kế CAD/CAM tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, đồng thời mời chuyên gia nước ngoài đến hướng dẫn trực tiếp tại nhà xưởng. Nhờ sự đầu tư bài bản, đội ngũ kỹ thuật viên của công ty đã có thể chủ động vận hành dây chuyền, tinh chỉnh phần mềm và đề xuất cải tiến quy trình sản xuất phù hợp với từng loại sản phẩm, giúp công ty giữ vững uy tín và mở rộng thị phần ra các tỉnh lân cận như Nghệ An, Ninh Bình, Hà Tĩnh...
Tuy nhiên, so với yêu cầu phát triển và so với mặt bằng chung cả nước, mức độ ứng dụng KHKT trong doanh nghiệp tư nhân ở Thanh Hóa vẫn còn ở mức thấp. Theo khảo sát của Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), chỉ khoảng 22% doanh nghiệp tư nhân có hoạt động nghiên cứu đổi mới công nghệ trong 3 năm gần nhất, phần lớn còn lại chủ yếu duy trì dây chuyền cũ hoặc chuyển giao công nghệ từ các đối tác nước ngoài mà không thực sự nắm bắt kỹ thuật cốt lõi. Nhiều doanh nghiệp còn tâm lý “ngại đầu tư”, e dè rủi ro, thiếu nhân lực trình độ cao để triển khai công nghệ mới, hoặc không tiếp cận được nguồn vốn dài hạn với lãi suất phù hợp.
Một trong những nguyên nhân chính khiến ứng dụng KHKT trong doanh nghiệp tư nhân chưa mạnh là do thiếu cơ chế gắn kết giữa nhà khoa học với doanh nghiệp. Mô hình chuyển giao công nghệ từ viện, trường đến doanh nghiệp vẫn còn rời rạc, chưa hình thành được chuỗi nghiên cứu - ứng dụng- thương mại hóa một cách trọn vẹn. Trong khi đó, các chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo tuy đã được ban hành như hỗ trợ 30% kinh phí nghiên cứu sản phẩm mới, ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào KH&CN... song trên thực tế nhiều doanh nghiệp nhỏ không đủ điều kiện hoặc thiếu thông tin để tiếp cận chính sách.
Trước thực trạng đó, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy ứng dụng KHKT trong khu vực tư nhân. Cụ thể, Sở KH&CN đã xây dựng và triển khai chương trình “Đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp giai đoạn 2021-2025” với trọng tâm là hỗ trợ doanh nghiệp lập hồ sơ xác lập quyền sở hữu trí tuệ, xây dựng tiêu chuẩn chất lượng, đánh giá công nghệ, và tham gia các hội thảo kết nối chuyên gia - doanh nghiệp. Các trung tâm ứng dụng tiến bộ KH&CN của sở cũng đẩy mạnh vai trò trung gian, giới thiệu công nghệ mới từ các trường, viện đến doanh nghiệp có nhu cầu.
Ở góc độ doanh nghiệp, một số chủ doanh nghiệp tại Thanh Hóa cũng đã chủ động tìm kiếm công nghệ trên nền tảng số, tham gia các hội chợ công nghệ toàn quốc để cập nhật xu hướng mới. Anh Nguyễn Văn Hiếu, giám đốc một startup trong lĩnh vực cơ khí tại Thanh Hóa cho biết: “Chúng tôi không có nhiều vốn, nên tận dụng các nền tảng như Techmart, chợ công nghệ quốc gia để tiếp cận những giải pháp phù hợp với quy mô vừa và nhỏ. Nhờ đó, chúng tôi đã áp dụng thành công một số công nghệ thiết kế mô hình 3D phục vụ sản xuất mà chi phí chỉ bằng 30% so với nhập khẩu”.
Để đẩy mạnh ứng dụng KHKT trong khu vực doanh nghiệp tư nhân, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo, đặc biệt là tháo gỡ rào cản về thủ tục tiếp cận vốn và chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ. Bên cạnh đó, cần có cơ chế đặt hàng nghiên cứu sát nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp, đồng thời hình thành mạng lưới tư vấn, môi giới công nghệ chuyên nghiệp tại địa phương. Vai trò dẫn dắt của các doanh nghiệp lớn trong tỉnh cũng rất quan trọng, bởi đây có thể là “đầu kéo” để lan tỏa công nghệ và tiêu chuẩn chất lượng trong chuỗi cung ứng.
Bài và ảnh: Chi Phạm
Nguồn: https://baothanhhoa.vn/thuc-day-ung-dung-khoa-hoc-ky-thuat-trong-doanh-nghiep-tu-nhan-256868.htm
Bình luận (0)