Xây dựng thương hiệu du lịch từ bản sắc địa phương

Tại Lâm Đồng, người nông dân đang vươn mình mạnh mẽ từ vai trò sản xuất nông nghiệp sang vị trí trung tâm trong phát triển du lịch cộng đồng. Với nền tảng văn hóa bản địa, tình yêu quê hương và sự sáng tạo trong cách làm du lịch, họ đang từng bước xây dựng những hành trình xanh, hài hòa giữa con người, văn hóa và thiên nhiên.

Du khách trải nghiệm ẩm thực tại đỉnh đồi Pró cùng người dân địa phương

Khi nông dân là chủ thể du lịch

Trong xu thế du lịch hiện đại, nơi du khách tìm về những giá trị gắn liền với thiên nhiên và văn hóa bản địa, Lâm Đồng đã và đang khẳng định một hướng đi riêng biệt, đặt người nông dân làm trung tâm của chuỗi giá trị du lịch.

Video: Du khách tham quan trải nghiệm các mô hình du lịch canh nông trên địa bàn Lâm Đồng.
Quay phim: DD Tour

Tại Lâm Đồng, người dân địa phương đã chủ động cải tạo không gian sống thành các homestay thân thiện với môi trường, tạo nên những điểm đến trải nghiệm đa dạng như thu hái nông sản, pha trà atisô, dệt thổ cẩm, làm gốm Churu hay thưởng thức ẩm thực truyền thống. Những hoạt động này không chỉ nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa các dân tộc bản địa.

Anh Phan Văn Nghiêm, chủ một homestay trên đỉnh đồi Pró, xã Đơn Dương, chia sẻ: “Trước đây, gia đình tôi chỉ sống bằng nghề nông, thu nhập bấp bênh. Từ khi chuyển sang làm du lịch cộng đồng, chúng tôi không chỉ cải thiện sinh kế, mà còn tự hào khi giới thiệu văn hóa địa phương đến du khách trong và ngoài nước”. Những homestay như của anh Nghiêm không chỉ là nơi lưu trú mà còn là cầu nối văn hóa, đưa du khách đến gần hơn với trang phục, ẩm thực và các lễ hội đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số.

Tại làng gốm Churu, du khách không chỉ tham quan mà còn được hòa mình vào không gian văn hóa bản địa đặc sắc. Từ việc tự tay nhào nặn đất sét, tạo hình sản phẩm, đến lắng nghe câu chuyện đằng sau từng họa tiết, mọi trải nghiệm đều được hướng dẫn trực tiếp bởi các nghệ nhân dân tộc Churu.

“

Tôi từng đi nhiều nơi, nhưng đây là lần đầu tiên được làm gốm cùng nghệ nhân dân tộc thiểu số. Việc trực tiếp nhào đất, tạo hình và nghe giải thích từng họa tiết giúp tôi hiểu sâu sắc hơn về một nghề truyền thống quý giá. Với tôi, hành trình này không đơn thuần là du lịch mà là cuộc gặp gỡ thực sự với một nền văn hóa sống động, đầy bản sắc.

Chị Trần Thị Minh Anh, du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ

Những sản phẩm gốm thô mộc nhưng tinh tế, mang đậm dấu ấn văn hóa Churu, không chỉ là kỷ vật du lịch mà còn là kết tinh của tri thức bản địa và bàn tay khéo léo của người nghệ nhân.

Du khách hào hứng học cách làm gốm Churu dưới sự hướng dẫn của người dân địa phương

Người dân xã Đơn Dương hướng dẫn du khách thu hoạch củ năng, một trong những đặc sản nổi bật của địa phương.

Không dừng lại ở đó, các hoạt động như thưởng thức cơm lam, thịt nướng, uống rượu cần, hay giao lưu cồng chiêng bên ánh lửa đã đưa văn hóa địa phương trở thành linh hồn của sản phẩm du lịch. Điều quan trọng hơn cả, là người dân trở thành người kể chuyện, người giữ gìn và truyền tải giá trị văn hóa của chính mình.

Khách địa phương tham quan và tìm hiểu về đời sống, phong tục tập quán của người Mạ trong căn nhà dài truyền thống tại xã Bảo Lâm 5, Lâm Đồng.

Phát huy lợi thế thiên nhiên – Phát triển du lịch bền vững

Không chỉ tại vùng đồng bào, ở trung tâm Đà Lạt, nơi được thiên nhiên ưu ái khí hậu ôn hòa, thổ nhưỡng, đất đai thuận lợi, các mô hình du lịch nông nghiệp gắn với công nghệ cao đang phát huy thế mạnh rõ rệt. Các trang trại dâu tây, nấm, rau thủy canh không chỉ phục vụ sản xuất mà còn mở cửa cho du khách đến tham quan, hái trái, chế biến món ăn ngay tại vườn.

Hoạt động như “Một ngày làm nông dân” hay tham quan trang trại hữu cơ đã trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của vùng đất cao nguyên.

“

Hái dâu, nghe người nông dân kể chuyện canh tác sạch giúp tôi hiểu sâu hơn về giá trị của nông nghiệp và đất đai nơi đây.

Chị Lê Thị Hồng Ngọc, du khách từ Đà Nẵng hào hứng chia sẻ

Du khách trải nghiệm hái dâu tại Nông trại Cún (Puppy Farm), một trong những nông trại nổi tiếng
ở phường Cam Ly - Đà Lạt.

Những năm gần đây, mô hình nông trại kết hợp giáo dục đang trở thành một hướng đi chiến lược. Tại đây, du khách, đặc biệt là trẻ em học về canh tác bền vững, tuần hoàn sinh thái và bảo vệ môi trường. Điều này không chỉ nâng cao ý thức cộng đồng mà còn góp phần lan tỏa thông điệp “du lịch không chỉ là hưởng thụ, mà là học hỏi và sẻ chia”.

Du khách tìm hiểu quy trình canh tác, học hỏi kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp truyền thống
(thu hoạch củ năng) từ người dân địa phương.

Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả và bền vững các mô hình này, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính quyền và doanh nghiệp. Hạn chế về kỹ năng quản lý, vốn đầu tư, hạ tầng du lịch vẫn là rào cản khiến nhiều nông hộ chưa thể vươn xa.

“

Đặt người dân làm trung tâm du lịch không chỉ là cách tạo ra sản phẩm chân thực, mà còn là phương pháp gìn giữ môi trường và văn hóa hiệu quả. Đây là hướng phát triển bền vững mà Lâm Đồng kiên trì theo đuổi.

Ông Nguyễn Thanh Hoài, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng

Sở Văn hóa Thể thao Du lịch Lâm Đồng phối hợp cùng các nghệ nhân tổ chức lớp dạy nghề gốm truyền thống tại xã Quảng Lập, giúp bà con gìn giữ và phát huy nghề thủ công truyền thống.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, Doanh nghiệp và người dân sẽ là nền tảng cho một hệ sinh thái du lịch bền vững, nơi người nông dân không bị bỏ lại phía sau mà được đồng hành, đào tạo và làm chủ tương lai.

Việc đặt người nông dân làm trung tâm phát triển du lịch cộng đồng không chỉ giúp cải thiện sinh kế mà còn khơi dậy ý thức giữ gìn văn hóa truyền thống, cảnh quan thiên nhiên.
Tại Lâm Đồng, những mô hình nông trại du lịch đang trở thành cầu nối giữa con người, văn hóa và thiên nhiên, góp phần xây dựng thương hiệu du lịch mang bản sắc riêng biệt. Và khi người nông dân thực sự làm chủ hành trình du lịch, họ không chỉ gìn giữ bản sắc địa phương mà còn lan tỏa tinh thần sống xanh, sạch và bền vững.

Nguồn: https://baolamdong.vn/xay-dung-thuong-hieu-du-lich-tu-ban-sac-dia-phuong-386462.html