ก้องภาคกลางของที่ราบสูง: บทเพลงศักดิ์สิทธิ์ระหว่างสวรรค์และโลก

ฆ้องของที่ราบสูงตอนกลางเป็นส่วนหนึ่งที่แยกจากกันไม่ได้ในชีวิตทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณของชนกลุ่มน้อยที่นี่มานานแล้ว เสียงที่ก้องกังวานไปทั่วทั้งภูเขาและป่าไม้ไม่เพียงแต่จะนำพาพลังศักดิ์สิทธิ์มาให้เท่านั้น แต่ยังเป็นเสียงของบรรพบุรุษ สวรรค์และโลกที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคนอีกด้วย ฆ้องเป็นทั้งเครื่องดนตรีและสัญลักษณ์ของพลัง ความสามัคคีระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ และระหว่างชุมชน

ในพื้นที่สูงตอนกลาง พื้นที่ทางวัฒนธรรมฆ้องกระจายตัวไปทั่ว 5 จังหวัด ได้แก่ กอนตุม เกีย ลาย ดั๊กลัก ดั๊กนง และลัมด่ง พื้นที่แห่งนี้เป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 10 กลุ่ม เช่น บานา โซดัง จิอาราย เอเด มนอง โกโฮ มา และอื่นๆ กลุ่มชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มมีลักษณะทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน แต่ฆ้องเป็นสะพานเชื่อม เป็นจุดนัดพบร่วมกัน โดยเสียงฆ้องและฉาบผสมผสานกัน ก่อให้เกิดพื้นที่ทางวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์และอุดมสมบูรณ์

เทศกาลฆ้องของกลุ่มชาติพันธุ์เกียไร- เกียลาย ภาพถ่าย: “Tuyengiao.vn”

 

ชาวบริเวณที่ราบสูงตอนกลางเชื่อว่าเบื้องหลังของฆ้องแต่ละอันมีเทพเจ้าสถิตอยู่ เสียงของฆ้องจึงศักดิ์สิทธิ์ เป็น “ภาษา” ที่ผู้คนใช้สนทนากับเทพเจ้า แสดงความคิดและความปรารถนาของตน ตั้งแต่พิธีกรรมต่างๆ เช่น พิธีตั้งชื่อ พิธีแต่งงาน พิธีดูแลสุขภาพ ไปจนถึงพิธีกรรมอื่นๆ เช่น พิธีกินควาย พิธีศพ ฆ้องมีบทบาทสำคัญเสมอ พิธีกรรมแต่ละอย่างมีทำนองของฆ้องเป็นของตัวเอง ซึ่งสะท้อนถึงความหลากหลายในชีวิตทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์

ในสถานที่ประกอบพิธีกรรม มักมีการแสดงฆ้องรอบ ๆ ศูนย์กลางของสัญลักษณ์ศักดิ์สิทธิ์ เช่น เสา หลุมฝังศพ หรือควายที่ใช้บูชา ศิลปินแต่ละคนจะใช้เพียงฆ้อง ฉาบ หรือกลองเพียงอันเดียว เคลื่อนไหวเป็นเส้นตรง เคลื่อนไหวและตีฆ้อง ทำให้เกิดเสียงเป็นวงกลมรอบ ๆ ศูนย์กลางศักดิ์สิทธิ์ เสียงของฆ้องและฉาบจะดังก้องกังวาน สะท้อนมาจากทิวเขา ราวกับกำลังส่งข้อความจากมนุษย์ไปยังเทพเจ้า สร้างฉากที่ทั้งลึกลับและสง่างาม เน้นย้ำให้เห็นทิวทัศน์ทั้งหมดของภูเขาและป่าไม้ในที่ราบสูงตอนกลาง

ฆ้องปรากฏอยู่ในกิจกรรมเทศกาลต่างๆ ของชนกลุ่มน้อยในที่ราบสูงตอนกลาง ภาพ: Baodantoc.vn

ฆ้องแห่งที่ราบสูงตอนกลาง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ เป็นสัญลักษณ์ของความเข้มแข็งของชุมชน การเชื่อมโยงระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคต เสียงฆ้องได้กลายมาเป็นความภาคภูมิใจของชนกลุ่มน้อยในที่ราบสูงตอนกลาง ในปี 2548 ยูเนสโกได้ยกย่องพื้นที่ทางวัฒนธรรมฆ้องแห่งที่ราบสูงตอนกลางให้เป็นผลงานชิ้นเอกของมรดกทางวัฒนธรรมแบบปากเปล่าและแบบจับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ และในปี 2551 มรดกนี้ได้รับการโอนไปยังรายชื่อตัวแทนของมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ

เมื่อเผชิญกับความท้าทายของยุคสมัย การอนุรักษ์และส่งเสริมคุณค่าของฆ้องในที่ราบสูงตอนกลางจึงกลายเป็นเรื่องเร่งด่วนมากกว่าที่เคย การได้รับการรับรองจาก UNESCO มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้หน่วยงานท้องถิ่นและชุมชนเข้าใจคุณค่าของมรดกได้ดียิ่งขึ้น ขณะเดียวกันก็สร้างทรัพยากรสำหรับการอนุรักษ์ด้วย เทศกาลฆ้องจัดขึ้นทุกปี โดยให้โอกาสแก่คนในท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวในการเพลิดเพลินและสัมผัสกับเสียงศักดิ์สิทธิ์ ทั้งทรงพลังและกล้าหาญ อ่อนโยนและสงบ

ปัจจุบัน ฉิ่งของที่ราบสูงตอนกลางได้กลายมาเป็นองค์ประกอบทางวัฒนธรรมที่สำคัญในอุตสาหกรรม การท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวมีโอกาสเข้าร่วมงานเทศกาลฉิ่ง สัมผัสประสบการณ์โดยตรง และเข้าใจวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์นี้ได้ดียิ่งขึ้น การแสดงฉิ่งเป็นทั้งโอกาสในการแสดงความสามารถของช่างฝีมือ และเป็นช่องทางในการแนะนำและส่งเสริมวัฒนธรรมของที่ราบสูงตอนกลางให้เพื่อนต่างชาติได้รู้จัก

โดยทั่วไปแล้ว ฆ้องของที่ราบสูงตอนกลางเป็นเสียงสะท้อนของประวัติศาสตร์ ของผืนแผ่นดินและท้องฟ้าอันกว้างใหญ่ และเป็นสะพานเชื่อมระหว่างมนุษย์กับโลกแห่งจิตวิญญาณ การอนุรักษ์และส่งเสริมมรดกนี้ไม่เพียงเป็นหน้าที่ของกลุ่มชาติพันธุ์ที่ราบสูงตอนกลางเท่านั้น แต่ยังเป็นความรับผิดชอบร่วมกันของชาวเวียดนามทั้งหมดอีกด้วย เพื่อให้เสียงฆ้องยังคงก้องกังวานไปทั่วทั้งภูเขาและป่าไม้ เป็นสัญลักษณ์อมตะของวัฒนธรรมและจิตวิญญาณของที่ราบสูงตอนกลาง

ฮวง อันห์