ก้องไฮแลนด์ตอนกลาง: บทเพลงศักดิ์สิทธิ์ระหว่างสวรรค์และโลก

ฆ้องแห่งที่ราบสูงตอนกลางเป็นส่วนหนึ่งที่แยกไม่ออกจากชีวิตทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณของชนกลุ่มน้อยที่นี่มาช้านาน เสียงที่ก้องกังวานไปทั่วขุนเขาและผืนป่าไม่เพียงแต่นำมาซึ่งพลังศักดิ์สิทธิ์เท่านั้น แต่ยังเป็นเสียงของบรรพบุรุษ สวรรค์และโลกที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ฆ้องเป็นทั้งเครื่องดนตรีและสัญลักษณ์แห่งพลัง แห่งความกลมกลืนระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ และระหว่างชุมชน

ในพื้นที่สูงตอนกลาง พื้นที่ทางวัฒนธรรมฆ้องแผ่ขยายไปทั่ว 5 จังหวัด ได้แก่ กอนตุม เจียลาย ดั๊กลัก ดั๊กนอง และลัมดง ที่นี่เป็นแหล่งรวมของกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 10 กลุ่ม ได้แก่ บานา โซดัง เจียราย เอเด มนอง โคโฮ มา และอื่นๆ แต่ละกลุ่มชาติพันธุ์มีลักษณะทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกันออกไป แต่ฆ้องคือสะพานเชื่อม เป็นจุดนัดพบร่วม ที่ซึ่งเสียงฆ้องและฉาบผสานกัน ก่อให้เกิดพื้นที่ทางวัฒนธรรมอันทรงคุณค่าและมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว

เทศกาลฆ้องของกลุ่มชาติพันธุ์เกียราย- เกียลาย ภาพถ่าย: “Tuyengiao.vn”

 

ชาวที่ราบสูงตอนกลางเชื่อว่าเบื้องหลังฆ้องแต่ละอันมีเทพเจ้าสถิตอยู่ เสียงฆ้องจึงเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เป็น “ภาษา” ที่ผู้คนใช้สนทนากับเทพเจ้า แสดงความคิดและความปรารถนาของตน ตั้งแต่พิธีกรรมต่างๆ เช่น พิธีตั้งชื่อ พิธีแต่งงาน พิธีสุขภาพ ไปจนถึงพิธีกรรมขนาดใหญ่ เช่น พิธีกินควาย พิธีศพ ฆ้องมีบทบาทสำคัญเสมอ แต่ละพิธีกรรมมีทำนองฆ้องเฉพาะของตนเอง ซึ่งสะท้อนถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์

ในสถานที่ประกอบพิธีกรรม มักมีการบรรเลงฆ้องรอบจุดศูนย์กลางของสัญลักษณ์ศักดิ์สิทธิ์ เช่น เสา สุสาน หรือควายที่ใช้บูชายัญ ศิลปินแต่ละคนจะใช้ฆ้อง ฉาบ หรือกลองเพียงชิ้นเดียว เคลื่อนไหวเป็นเส้นตรง เคลื่อนไหวและตีฆ้อง ก่อให้เกิดเสียงเป็นวงกลมรอบจุดศูนย์กลางศักดิ์สิทธิ์ เสียงฆ้องและฉาบดังก้องกังวานมาจากเทือกเขา ราวกับกำลังส่งข้อความจากมนุษย์ไปยังเทพเจ้า สร้างฉากที่ทั้งลึกลับและสง่างาม ขับเน้นภูมิทัศน์ทั้งหมดของเทือกเขาและผืนป่าในที่ราบสูงตอนกลาง

ฆ้องปรากฏอยู่ในกิจกรรมเทศกาลต่างๆ ของชนกลุ่มน้อยในที่ราบสูงตอนกลาง ภาพ: Baodantoc.vn

ฆ้องแห่งที่ราบสูงตอนกลาง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ เป็นสัญลักษณ์ของความเข้มแข็งของชุมชน เป็นสัญลักษณ์ของการเชื่อมโยงระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคต เสียงฆ้องได้แทรกซึมอยู่ในมหากาพย์ กลายเป็นความภาคภูมิใจของชนกลุ่มน้อยในที่ราบสูงตอนกลาง ในปี พ.ศ. 2548 ยูเนสโกได้ยกย่องพื้นที่วัฒนธรรมฆ้องแห่งที่ราบสูงตอนกลางให้เป็นผลงานชิ้นเอกแห่งมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้และบอกเล่าของมนุษยชาติ และในปี พ.ศ. 2551 มรดกนี้ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ

เมื่อเผชิญกับความท้าทายของยุคสมัย การอนุรักษ์และส่งเสริมคุณค่าของฆ้องแห่งที่ราบสูงตอนกลางจึงกลายเป็นเรื่องเร่งด่วนยิ่งกว่าที่เคย การได้รับการรับรองจากองค์การยูเนสโกมีบทบาทสำคัญในการช่วยให้หน่วยงานท้องถิ่นและชุมชนต่างๆ เข้าใจคุณค่าของมรดกทางวัฒนธรรมได้ดียิ่งขึ้น ควบคู่ไปกับการสร้างทรัพยากรเพื่อการอนุรักษ์ เทศกาลฆ้องจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี เปิดโอกาสให้ทั้งชาวท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวได้เพลิดเพลินและสัมผัสกับเสียงอันศักดิ์สิทธิ์ ทั้งทรงพลังและทรงพลัง ทั้งอ่อนโยนและสงบ

ปัจจุบัน ฆ้องของที่ราบสูงตอนกลางได้กลายเป็นองค์ประกอบทางวัฒนธรรมที่สำคัญในอุตสาหกรรม การท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวมีโอกาสเข้าร่วมเทศกาลฆ้อง สัมผัสและเข้าใจวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์นี้อย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น การแสดงฆ้องเป็นทั้งโอกาสในการแสดงความสามารถของช่างฝีมือ และเป็นช่องทางในการนำเสนอและเผยแพร่วัฒนธรรมของที่ราบสูงตอนกลางให้เพื่อนชาวต่างชาติได้รู้จัก

โดยทั่วไปแล้ว เสียงฆ้องของที่ราบสูงตอนกลางเปรียบเสมือนเสียงสะท้อนของประวัติศาสตร์ ผืนแผ่นดินและท้องฟ้าอันกว้างใหญ่ และเป็นสะพานเชื่อมมนุษย์กับโลกแห่งจิตวิญญาณ การอนุรักษ์และส่งเสริมมรดกนี้ไม่เพียงแต่เป็นหน้าที่ของกลุ่มชาติพันธุ์ในที่ราบสูงตอนกลางเท่านั้น แต่ยังเป็นความรับผิดชอบร่วมกันของชาวเวียดนามทั้งมวล เพื่อให้เสียงฆ้องดังก้องกังวานไปทั่วขุนเขาและผืนป่า เสมือนสัญลักษณ์อันเป็นอมตะของวัฒนธรรมและจิตวิญญาณของที่ราบสูงตอนกลาง

ฮวง อันห์