Dừng chôn lấp và xử lý rác bài bản
Trước năm 2023, rác thải trên địa bàn sau khi thu gom vẫn còn chôn lấp tại khu vực nằm dọc sông Đồng Nai thuộc địa bàn TP Tân Uyên trước đây. Tốc độ phát triển công nghiệp tăng nhanh chóng kéo theo tăng dân số cơ học buộc địa phương chọn phương pháp xử lý rác hiện đại. Đơn vị triển khai chương trình này là Công ty cổ phần Tổng Công ty Nước - Môi trường Bình Dương (viết tắt là Biwase), nhà máy xử lý chất thải thuộc chi nhánh xử lý chất thải Biwase, nằm trong Khu liên hợp xử lý chất thải Bình Dương, phường Chánh Phú Hòa, TPHCM.
Tất nhiên, thành công của Biwase có sự hỗ trợ, đồng hành và tầm nhìn của chính quyền Bình Dương qua các thời kỳ trước đây. Điều này được ông Nguyễn Văn Thiền, Chủ tịch HĐQT Biwase, chia sẻ: 20 năm trước, địa phương đã quy hoạch tính toán đầu tư khu liên hợp xử lý chất thải với quy mô 100ha tại Chánh Phú Hòa. Kết quả là nhà máy được đầu tư hiện đại, đồng bộ nhiều dây chuyền, máy móc đáp ứng những yêu cầu phức tạp về xử lý các loại chất thải rắn sinh hoạt, chất thải nguy hại, chất thải y tế. Với quy hoạch và công nghệ này, chúng tôi đảm bảo đủ năng lực thu gom, xử lý rác thải trong 20 năm tới cho địa phương.
Sau khi triển khai nhà máy đốt rác phát điện thí nghiệm từng phần thành công, từ ngày 1-8-2023, toàn bộ rác thải sinh hoạt tiếp nhận tại chi nhánh xử lý chất thải Biwase được đưa vào xử lý, không còn chôn lấp như trước. Hiện nay, công suất tiếp nhận và xử lý bình quân một ngày trên 6.560 tấn chất thải, gồm chất thải rắn sinh hoạt 3.500 tấn, chất thải rắn công nghiệp thông thường 1.200 tấn, chất thải nguy hại 1.700 tấn và chất thải xây dựng 160 tấn.
Quy trình xử lý của nhà máy được ông Ngô Chí Thắng, Giám đốc Khu liên hợp xử lý chất thải Bình Dương, phác thảo như sau: Khi xe thu gom rác thải trên địa bàn 36 xã, phường chở về, rác thải sinh hoạt đổ vào 4 hố tiếp nhận của 4 nhà máy xử lý. Rác thải được phân loại bước đầu nhằm tách lọc rác hữu cơ làm nguyên liệu sản xuất phân bón phục vụ nông nghiệp. Thành phần còn lại tiếp tục được tách lọc phế liệu, xà bần trước khi vào khu đốt. Nhiệt sinh ra trở thành nguồn năng lượng vận hành turbin phát điện.
Cách đây 18 tháng, Biwase đã khánh thành Nhà máy đốt rác phát điện 5MW và nâng công suất phân loại, tái chế, xử lý rác lên 2.520 tấn/ngày. Sau khi nâng công suất khu liên hợp xử lý rác thải, tổng công suất đầu tư của Biwase tới 2.520 tấn/ngày (dù lượng tiếp nhận thực tế chỉ 2.350 tấn/ngày). Biwase hiện có 4 dây chuyền công nghệ tách lọc xử lý rác công suất 2.520 tấn/ngày, quy mô khu tích ủ lên men trên 100.000m3, diện tích sàn 30.800m2; diện tích nhà xưởng ủ chín 56.800m2; 2 nhà máy xử lý nước rỉ rác công suất 1.000m3/ngày, cùng nhiều dây chuyền xử lý tái chế khác.
Biwase cũng có 2 nhà máy đốt rác y tế công suất 16 tấn/ngày; 4 nhà máy đốt rác hỗn hợp công suất 500 tấn/ngày, trong đó 1 nhà máy công suất 200 tấn/ngày có thu nhiệt phát điện như đã nói trên. Ngoài phát điện, sản phẩm từ rác còn làm gạch nung (100.000 viên/ngày), gạch không nung (100.000 viên/ngày), gạch tự chèn (2.000m2/ngày). Một sản phẩm đáng chú ý khác đó là phân bón hiệu Con Voi Bình Dương được bán ra thị trường, đảm bảo tuân thủ hệ thống quản lý chất lượng 9001:2015, hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2015 và được công bố hợp chuẩn, hợp quy...
Nói chung, có thể hình dung sau khi tập kết tại Biwase, rác hữu cơ sẽ được ủ làm phân hữu cơ; rác ni lông sẽ tái chế; sắt, thép, kim loại bán phế liệu; vật liệu xây dựng tập kết lại để sử dụng san nền; rác khác được đốt và thu nhiệt phát điện; bùn thải hữu cơ sấy làm phân hữu cơ; xỉ tro, bùn thải vô cơ phối trộn làm bê tông, cấu kiện bê tông, gạch tự chèn, lát nền vỉa hè...
Trao đổi với phóng viên Báo SGGP, ông Nguyễn Văn Thiền, Chủ tịch HĐQT Biwase, chia sẻ: “Thực tế các sản phẩm như phân bón Con Voi hay gạch tái chế, chúng tôi phải bù lỗ từ nguồn thu xử lý rác thải. Đây là vấn đề gắn với việc bảo vệ môi trường sống nên phải cân đối cho bằng được chi phí của công ty. Điều đáng mừng là chúng tôi được sự ủng hộ của chính quyền, sự đồng lòng của các cổ đông. Nhờ vậy mà nhiều đối tác quốc tế tin tưởng tài trợ vốn vay cho các dự án xử lý rác, xử lý nước. Trong đó có nhiều khoản vay không cần bảo lãnh của Chính phủ, nhà máy tự vay và tự cân đối để hoàn trả vốn vay”.
Đồng bộ nhiều giải pháp phân loại rác tại nguồn
Dù việc vận hành xử lý rác bài bản nhưng điểm yếu lại chưa tổ chức được phân loại rác tại nguồn (PLRTN), trong khi đây là chìa khóa thành công của việc xử lý rác. Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thiền giải thích, lâu nay chính quyền chỉ khuyến khích người dân tự PLRTN hoặc người dân tự làm và để riêng bán ve chai, nên kết quả không đáng kể. Khi đó, tất cả rác thải nhập chung đưa về nhà máy, rồi công nhân tự phân loại. “Để đi đến hành trình hôm nay, công ty đã học hỏi nhiều kinh nghiệm ở các nước phát triển từ châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc... Qua khảo sát, chúng tôi nhận ra không có công nghệ nào tối ưu nếu không PLRTN”, ông Nguyễn Văn Thiền đúc kết.
Ý thức được tầm quan trọng của việc PLRTN nên gần đây, chính quyền 36 phường, xã phía Bắc TPHCM đã đẩy mạnh triển khai và nâng cao nhận thức của người dân trong việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường. Ông Võ Chí Thành, Chủ tịch UBND phường Bình Dương, chia sẻ, địa phương vừa tổ chức tập huấn kỹ thuật phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn cho 100 cán bộ phường, khu phố, tổ tự quản bảo vệ môi trường. Việc tập huấn cũng giới thiệu các nguyên tắc phân loại chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế, chất thải thực phẩm…
Đây chính là đội ngũ cán bộ chủ chốt vận động người dân thực hiện thành công việc PLRTN. Phường đang đẩy mạnh các giải pháp để tất cả người dân tham gia PLRTN; kiện toàn hệ thống thu gom vận chuyển, xử lý đảm bảo theo quy định cũng như xây dựng đào tạo đội ngũ thu gom đáp ứng yêu cầu; đưa vào sử dụng các điểm tập kết đảm bảo kỹ thuật. Phát huy vai trò, trách nhiệm của Ban Mặt trận các khu phố, tổ tự quản bảo vệ môi trường khu phố trong vấn đề PLRTN.
Về phía Khu liên hợp xử lý chất thải Bình Dương, ông Ngô Chí Thắng khẳng định, sắp tới tiếp tục phối hợp với các tổ chức, đoàn thể tổ chức truyền thông tại phường, xã, trường học, khu dân cư tham gia các chương trình và đồng hành chương trình PLRTN của các cấp chính quyền; sẵn sàng bố trí trang thiết bị vận chuyển, thùng chứa rác sau phân loại để phục vụ công tác PLRTN và vận chuyển về khu liên hợp để xử lý.
Xem xét hỗ trợ người dân mua thùng rác
Vừa qua, sau khi đưa đoàn giám sát của Quốc hội, do Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan làm trưởng đoàn, khảo sát về tình hình xử lý rác thải tại địa bàn tỉnh Bình Dương trước đây, đồng chí Nguyễn Văn Lợi, Trưởng đoàn ĐBQH TPHCM, đã đề nghị UBND thành phố quyết liệt trong việc hướng dẫn người dân PLRTN. Chính quyền có thể hỗ trợ chi phí cho người dân mua thùng rác, quy định cụ thể việc thu gom rác thải đối với các cơ sở thu gom rác dân sinh; thí điểm từ các phường đã xử lý rác thành công tại Bình Dương trước đây…
Nguồn: https://www.sggp.org.vn/xu-ly-rac-cho-sieu-do-thi-tphcm-bai-3-bien-rac-thai-thanh-dien-post806350.html
Bình luận (0)