Nghiên cứu mới hé lộ một loài người cổ chưa từng được biết đến tại Ethiopia

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature đã mô tả 13 chiếc răng hóa thạch được tìm thấy tại khu khảo cổ Ledi-Geraru ở Ethiopia, thuộc về cả một cá thể Homo nguyên thủy và một loài Australopithecus chưa từng được biết đến trước đây.

Nghiên cứu cho thấy các hóa thạch này có niên đại từ 2,8-2,6 triệu năm trước, củng cố thêm bằng chứng cho thấy ít nhất hai dòng họ hominin cổ đã từng cùng tồn tại trong khu vực này vào thời điểm đó.

Một nhóm nhà cổ nhân học quốc tế đã phát hiện một loài Australopithecus mới tại Ethiopia, từng sống cùng thời với những đại diện sơ khai nhất của chi Homo.

Phát hiện gồm 10 chiếc răng thuộc loài Australopithecus mới và 3 chiếc răng thuộc về một cá thể Homo nguyên thủy. Tuy nhiên, do số lượng hóa thạch hạn chế, loài mới này hiện vẫn chưa được đặt tên chính thức.

Khu vực Ledi-Geraru, nằm ở vùng Afar của Ethiopia và chỉ cách Hadar - nơi tìm thấy bộ xương nổi tiếng “Lucy” - vài chục km, từ lâu đã nổi tiếng với những phát hiện quan trọng như mảnh hàm 2,8 triệu năm tuổi, mẫu vật người cổ xưa nhất được biết đến, cùng những công cụ đá cổ khoảng 2,6 triệu năm tuổi do hominin chế tạo.

Dự án nghiên cứu tại đây do Đại học Arizona chủ trì từ năm 2002. Nhóm phát hiện, do nhà cổ sinh thái học Kaye Reed từ Đại học Bang Arizona dẫn đầu, hiện vẫn đang tiếp tục khai quật và tìm kiếm thêm hóa thạch.

Theo các nhà nghiên cứu, răng của loài Australopithecus ở Ledi-Geraru có hình dạng khác biệt so với các loài Australopithecus afarensis và Australopithecus garhi đã được biết đến.

Phân tích men răng, kích thước và hình dạng cho thấy sự khác biệt đủ lớn để phân biệt với các loài đã biết.

Nhóm nghiên cứu kết luận rằng đây là một loài hoàn toàn mới chứ không phải biến thể của Australopithecus afarensis. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh rằng chưa thể đặt tên loài mới chỉ dựa vào răng, điều này cần thêm các hóa thạch hoàn chỉnh hơn, lý tưởng nhất là hộp sọ.

Việc xác định niên đại hóa thạch được thực hiện chính xác thông qua phân tích các lớp trầm tích núi lửa bao phủ răng. Tro núi lửa chứa tinh thể felspat cho phép các nhà khoa học xác định tuổi của trầm tích.

“Chúng tôi có thể xác định niên đại của các đợt phun trào khi chúng được lắng đọng tại đây,” nhà địa chất học Christopher Campisano từ Đại học Bang Arizona cho biết.

Nhà địa chất Ramon Arrowsmith cũng từ trường này bổ sung: “Địa chất khu vực cung cấp dữ liệu niên đại rất chính xác, từ khoảng 2,3-2,95 triệu năm trước.”

Nhóm nghiên cứu cũng dựng lại môi trường cổ đại tại đây, một hệ sinh thái gồm các con sông rợp bóng cây, đầm lầy và đồng cỏ, nơi sinh sống của các loài động vật ăn cỏ lớn.

Men răng của những loài vật này phản ánh chế độ ăn chủ yếu dựa vào cỏ. Họ mô tả một cảnh quan nơi các con sông chảy qua thảm thực vật rồi đổ vào các hồ cạn, trái ngược hoàn toàn với địa hình khô cằn và nhiều đứt gãy hiện nay của Ledi-Geraru.

Khoảng 2,5 triệu năm trước, đã có ba chi hominin gồm Australopithecus, Paranthropus và Homo cùng tồn tại, với nhiều dòng họ chồng lấn nhau về thời gian và không gian.

Reed nhấn mạnh: “Hình ảnh mà nhiều người hình dung, một quá trình tiến hóa tuyến tính từ vượn tới người Neanderthal rồi tới người hiện đại, là hoàn toàn sai. Tiến hóa của loài người không đơn giản như vậy; nó ngẫu nhiên, giống như một cái cây rậm rạp với nhiều nhánh, nơi sinh vật hoặc thích nghi được hoặc tuyệt chủng.”

Chế độ ăn uống là một yếu tố then chốt. Nhóm nghiên cứu của Reed đang phân tích men răng để tìm hiểu loài này đã ăn gì. Dựa vào các dấu hiệu mài mòn trên răng, họ hy vọng sẽ xác định được khẩu phần ăn.

“Nếu cả hai loài ăn cùng loại thực phẩm trong một môi trường khô cằn, thì một loài có thể buộc phải chuyển sang thức ăn phụ hoặc cạnh tranh để sinh tồn,” Reed nhận định, dù bà cũng cảnh báo rằng giả thuyết này mới chỉ là suy đoán.

Nhiều chuyên gia bên ngoài cho rằng phát hiện này có ảnh hưởng lớn đến hiểu biết về địa lý và sinh thái của hominin thời kỳ đầu./.

(Vietnam+)

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/nghien-cuu-moi-he-lo-mot-loai-nguoi-co-chua-tung-duoc-biet-den-tai-ethiopia-post1056001.vnp