
"នៅក្នុងទីងងឹតនៅក្នុងទីងងឹត"
“កុំល្ងង់! ខ្ញុំដឹងថាកាសែតប្រចាំថ្ងៃយ៉ាងម៉េច គេប្រញាប់បោះពុម្ពព័ត៌មានណាដែលអាចបោះពុម្ពបានលឿន ដើម្បីប្រកួតប្រជែងការបោះពុម្ព នាំឲ្យមានការច្របូកច្របល់!” លោក Tu ធ្លាប់បានស្តីបន្ទោសកូនស្រីលោក Nguyen Thi Lan ដូចក្នុងប្រលោមលោក “Tat lua long” របស់អ្នកនិពន្ធ Nguyen Cong Hoan។ នៅពេលនោះ ឪពុក និងកូនស្រីកំពុងពិភាក្សាគ្នាអំពីលទ្ធផលនៃការប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិរបស់ Vu Khac Diep ឬ Ba Chung បន្ទាប់ពីសិក្សារយៈពេល ៤ ឆ្នាំនៅសាលាបឋមសិក្សាបារាំង-វៀតណាម។
រឿងនោះក៏ប្រាប់ទៅផ្នែកដែលលោក ទូ រង់ចាំលោក ឌៀប មករាយការណ៍ព័ត៌មានប្រឡង ។ ឪពុករបស់ Diep និងលោក Tu គឺជាមិត្តនឹងគ្នា។ ឃើញ ឌៀប និង ឡាន លេងជាមួយគ្នាតាំងពីកុមារភាព ឪពុកទាំងពីរបានសន្យាថានឹងរៀបការជាមួយកូនស្រីនៅពេលក្រោយ... នៅរសៀលថ្ងៃនោះ អ្នកប្រៃសណីយ៍បាននាំកាសែតប្រចាំថ្ងៃមកផ្ទះលោក ទូ មុននឹងលោក Diep ។
រឿងនេះបន្តដោយដកស្រង់លោក Tu៖
- ពិន្ទុរបស់ Diep គឺខ្ពស់ណាស់។ គាត់ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទីប្រាំបី។
ឡាននៅតែព្រងើយកន្តើយដូចមុន ដោយឆ្លើយ៖
- នោះជាលំដាប់របស់កាសែត A, B, C បើអក្សរទីមួយឈ្មោះ D មនុស្សនឹងដាក់នៅលើមិនខ្ពស់ឬទាប! (…)
- ប៉ុន្តែកូនខ្ញុំនៅទីនេះ គេបោះពុម្ពខុស អក្សរ p វាយអក្សរ n ដូច្នេះឈ្មោះ វូខាកឌៀន។
ឃើញមានអ្វីចម្លែក ឡានរត់តាមពីក្រោយឪពុកមើលកាសែត ហើយនិយាយថា៖
- លោក វូខាកឌៀន។
- កុំឆ្លាតជាងសត្វស្វា!
(ពន្លត់ភ្លើងនៃបេះដូង គ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពអក្សរសិល្ប៍ ២០១៧ ទំព័រ ២១)។
ជាការពិតណាស់ បន្ទាប់ពីប្រយោគចំអកថា "កុំឆ្លាតជាងល្ងីល្ងើ!" លោក Tu បានបន្តនិយាយជាបន្តបន្ទាប់ដូចដែលបានដកស្រង់។
សំណាងហើយដែលកាសែតថ្ងៃនោះបោះពុម្ពបានត្រឹមត្រូវ អក្សរ n មិនមែន p មានន័យថា ឌៀន ប្រឡងជាប់ មិនមែន Diep ទេ។ ហើយជាអកុសល ដោយសារគាត់ប្រឡងមិនជាប់ ជីវិតរបស់ Diep បានឈានទៅមុខផ្សេងទៀត។
Diep បានទៅស្នាក់នៅផ្ទះលោក Phu Tran ដែលជាមិត្តរួមថ្នាក់ចាស់របស់ឪពុក Diep ដើម្បីប្រឡងជាលើកទីពីរ ហើយត្រូវបានសន្យាថានឹងជួយរកការងារធ្វើ។ ប៉ុន្តែយប់មួយស្រវឹង ឌៀប ត្រូវបានគេបោកឱ្យដេកក្នុងបន្ទប់ជាមួយកូនស្រីលោក ភូត្រាន ថាយ លីវ (ដែលមានផ្ទៃពោះនៅពេលនោះជាមួយទាហានក្នុងឯកសណ្ឋានពណ៌បៃតងឈរជើងក្បែរផ្ទះ)។
នៅពេលដែល Diep ត្រូវបានបង្ខំឱ្យរៀបការជាមួយ Thuy Lieu នោះ Lan បានកាត់សក់របស់នាង ហើយបានក្លាយជាដូនជី។ រឿងស្នេហារបស់ Lan និង Diep បានឈានដល់ទីបញ្ចប់ ដែលធ្វើឱ្យសោកនាដកម្មកាន់តែខ្លាំងឡើងដោយខគម្ពីរ vọng cổ ។
ពន្លកដែលមានខ្យល់ព្យុះនិងពណ៌បៃតង
កំហុស Morat គឺជារឿងដ៏អស់កល្បនៃអ្នកសារព័ត៌មាន។ ដោយព្រងើយកន្តើយនឹងការសង្ស័យនៃ "ការបោះពុម្ពជាប្រញាប់ដើម្បីបញ្ចប់" កំឡុងសម័យ Lan និង Diep កំហុសបច្ចេកទេសតែងតែត្រូវបានកែតម្រូវយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នដោយការិយាល័យវិចារណកថា។ ដំណាក់កាលនៃការអានភស្តុតាងត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយ "មនុស្សដែលមានចិត្តស្ងប់"។ ជាមួយនឹងបណ្តាញអនឡាញ កំហុសបច្ចេកទេសទំនងជានឹងកើតឡើង ដូច្នេះមានក្រុមក្រោយពិនិត្យបន្ថែម។
សាស្ត្រាចារ្យ ង្វៀន ឌឹក ដាន បានរាយករណីជាច្រើននៃកំហុសឆ្គងនៅក្នុងសៀវភៅ "ពីប្រយោគខុស ទៅជាប្រយោគល្អ" (Tre Publishing House, 2013)។
មានកំហុសកំប្លែងជាច្រើន។ បញ្ហាដែលបានបោះពុម្ពនៅថ្ងៃទី 20 ខែកញ្ញាឆ្នាំ 1993 បានសរសេរថាបូជាចារ្យ Alexandre de Rhodes "បានចូលរួមគណបក្សនៅឆ្នាំ 1620" ។ តាមពិតអក្ខរាវិរុទ្ធត្រឹមត្រូវគួរតែ "ចូល Dang Trong នៅឆ្នាំ 1620" ។ កាសែតមួយទៀតរៀបចំពាក្យបរទេសខុស "l'amiral" (ឧត្តមនាវីឯក) ជា "l'animal" (សត្វ) ដែលបណ្តាលឱ្យអ្នកកែសម្រួលត្រូវដាក់វិន័យ។
កវី ឃួង ហ៊ូយុង បានទៅរោងពុម្ព ដើម្បីប្រាប់អ្នកវាយអក្សរកុំឲ្យច្រឡំពាក្យ “ណូយ” (សង្កត់សំឡេង) ជា “ណូយ” (សញ្ញាសួរ) ក្នុងខចុងក្រោយនៃកំណាព្យ “លិន ខនសឺន” (ឬ “ខនសឺន”)៖ “ម៉ាថាយវង្ស ជាង ខេមបូព៌ាដុង”។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលបោះពុម្ពឡើងវិញនៅពេលក្រោយ វានៅតែមានកំហុសក្នុងការរៀបចំ "noi bao dong" (noun) ជា "noi bao dong" (កិរិយាសព្ទ) ...
ចៃដន្យ កវី ឃួង ហួយុង ខ្លួនឯងក៏បានវាយអក្សរនៅពេលគាត់ធ្វើជានិពន្ធនាយកនៅគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពអក្សរសិល្ប៍។ នៅដើមទសវត្សរ៍ទី 60 នៃសតវត្សទី 20 លោក Xuan Quynh បានផ្ញើសាត្រាស្លឹករឹតនៃកំណាព្យមួយចំណងជើងថា "Troi biec" ទៅកាន់រោងពុម្ពអក្សរសិល្ប៍ ប៉ុន្តែកវីសរសេរវាខុស (tr/ch error) ជា "Choi biec"។ និពន្ធនាយកទាំងពីរនៃគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពនៅពេលនោះ គឺលោក ឃួង ហ៊ូយុង និងយ៉េន ឡាន (ទាំងពីរនាក់មកពីភាគខាងត្បូង) អាន “ចយ” ជា “ចយ” ហើយទីបំផុតពិភពអក្សរសាស្ត្របានបោះពុម្ពបណ្តុំកំណាព្យ “ចូយប៊ី”។ កំហុសដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍បានធ្វើឱ្យសាស្រ្តាចារ្យ ង្វៀន ឌឹក ដាន ចាត់ថ្នាក់ "អក្ខរាវិរុទ្ធនៃ ch/tr, oi/oi" នេះនៅក្នុងប្រភេទរង៖ ពីប្រយោគមិនសូវល្អទៅប្រយោគល្អណាស់។
"បង្ខំ" នៅលើក្រដាសមួយដុំ និងហានិភ័យនៃ chatbots
នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃការបោះពុម្ព និងសារព័ត៌មាន មានស្ថានភាពដែលមិនថាអ្នកមានការប្រុងប្រយ័ត្នយ៉ាងណា អ្នកមិនអាចធានាបាននូវភាពត្រឹមត្រូវ ដូចជាករណីនៃការបកប្រែប្រលោមលោកក្បាច់គុនរបស់ Jin Yong ជាដើម។
តន្ត្រីករ និងអ្នកកាសែតចុងក្រោយ Vu Duc Sao Bien ពេលសរសេរអំពីអ្នកបកប្រែ Han Giang Nhan ក្នុងអត្ថបទរបស់គាត់ "Kim Dung in My Life" បានប្រាប់រឿងបកប្រែ និងបោះពុម្ពនៅពេលនោះ។ វាត្រូវបានគេនិយាយថាជារៀងរាល់ព្រឹក អ្នកបកប្រែ Han Giang Nhan នឹងអង្គុយនៅជាន់ខាងលើ ហើយបើកទំព័រកាសែតហុងកុងដែលបានចុះផ្សាយរឿងក្បាច់គុនរបស់ Kim Dung ក្នុងរចនាប័ទ្ម feuilleton (ប្រលោមលោកដែលបោះពុម្ពក្នុងកាសែតសៀរៀល)។ គាត់នឹងអានតាមពួកគេ បន្ទាប់មកអានប្រយោគចិន ហើយបកប្រែប្រយោគវៀតណាមភ្លាមៗ។ លេខារបស់គាត់នឹងមើលការខុសត្រូវ។
ពេលបកប្រែចប់ លេខាក៏នាំវាចុះមកជាន់ផ្ទាល់ដី ហើយចែកជូនអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានរបស់កាសែតប្រចាំថ្ងៃដែលកំពុងរង់ចាំ។ “ហានិភ័យ” នៃការបង្កើតកំហុស ឬពាក្យខុសក៏កើតចេញពីទីនេះដែរ។
ជាធម្មតា លេខាធិការរៀបចំក្រដាសស្តើងប្រហែល 12 សន្លឹក និងក្រដាសកាបូន 11 សន្លឹក ស្តាប់ការបកប្រែផ្ទាល់មាត់ ហើយបន្ទាប់មកសរសេរវាដោយប៊ិចប៊ិច។ លេខាមិនអាចវាយជាមួយក្រដាសក្រាស់បែបនេះបានទេ។ គាត់ចុចខ្លាំងលើចុងប៊ិចដើម្បីឱ្យ "កម្លាំង" អាចបោះពុម្ពតាមរយៈ 11-12 សន្លឹកស្តើង។ វាជាបញ្ហាសំណាងសម្រាប់អ្នកដែលរង់ចាំទទួលការបកប្រែ។ "អ្នកដែលមានសំណាងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការទទួលបានច្បាប់ចម្លងកំពូល ពាក្យនៅតែអាចអានបានយ៉ាងច្បាស់ អ្នកដែលយឺតយ៉ាវក្នុងការថតចម្លងខាងក្រោម ត្រូវតែទាយអត្ថន័យពីពាក្យ។ ដូច្នេះហើយ ទោះបីជាមានការបកប្រែដូចគ្នាក៏ដោយ ពេលខ្លះកាសែតមួយគឺខុសពីកាសែតមួយទៀត" (Ibid., Tre Publishing House 2015, ទំព័រ 438)។
ខ្ញុំបានវាយពាក្យថា "កំហុសទូទៅក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន" ហើយក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែ 0.28 វិនាទី ម៉ាស៊ីនស្វែងរក Google បានផ្តល់លទ្ធផលប្រហែល 146 លាន។ ដើម្បីមើល ប្រធានបទនេះគឺពិតជា "សម្បូរបែប" និង... គ្មានទីបញ្ចប់។ ហើយវានឹងក្លាយជា "គ្មានទីបញ្ចប់" សូម្បីតែនៅពេលដែលបញ្ញាសិប្បនិមិត្ត (AI) ចូលរួមលេងហ្គេមសរសេរក៏ដោយ។ នៅដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ 2025 ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានអន្តរជាតិមួយបានលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភអំពីភាពជឿជាក់នៃឧបករណ៍ chatbot ដ៏ពេញនិយមដូចជា Grok, ChatGPT, Gemini ។ មនុស្សជាច្រើនបានដឹងថា នៅពេលស្វែងរក និងផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មាន ពេលខ្លះការឆ្លើយតបរបស់ chatbot មានព័ត៌មានមិនពិត ប្រឌិត…
បន្ទាប់មក វានៅតែត្រូវពឹងលើមនុស្សដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ខ្លួនឯង ឬសុំជំនួយពី "មនុស្សស្ងប់ស្ងាត់"។
ប្រភព៖ https://baoquangnam.vn/morat-ngoai-truyen-3157125.html
Kommentar (0)