"កាលពី 35 ឆ្នាំមុន នៅរសៀលជ្រៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ 1970 នាងត្រូវបានគេសម្លាប់នៅលើផ្លូវនៃភ្នំដ៏ឆ្ងាយបំផុតនោះ ហើយឥឡូវនេះខ្ញុំនឹងប្រាប់អ្នកពីហេតុផលដែលហេតុអ្វីបានជាយើងព្យាយាមទៅដល់ទីនោះនៅថ្ងៃមួយនៅដើមខែសីហា ឆ្នាំ 2005..." Robert Whitehurst អតីតយុទ្ធជនអាមេរិកម្នាក់ក្នុងចំណោមទាហានជើងចាស់អាមេរិកពីរនាក់ដែលបានជួយនាំយក Dang Thuy Tram's Diary ត្រឡប់ទៅរកឫសគល់នៃរដូវក្តៅទាំងពីរ ដោយបានសរសេរអំពីអត្ថន័យដែលមិនអាចបំភ្លេចបាន។ "ស្វែងរក Thuy" ។ ជោគវាសនារដូវក្តៅទាំងនោះ!
រដូវក្តៅ 1970 និង 35 ឆ្នាំនៃការស្វែងរកដោយយកចិត្តទុកដាក់
"នៅខែមេសា ឆ្នាំ 1967 គ្រូពេទ្យស្រីវ័យក្មេងម្នាក់មកពី ទីក្រុងហាណូយ ត្រូវបានចាត់តាំងឱ្យទៅគ្លីនិកមួយនៅទីក្រុង Duc Pho ដែលបម្រើជនស៊ីវិល និងទាហានក្នុងតំបន់ប្រយុទ្ធនឹងកងកម្លាំងអាមេរិក កូរ៉េខាងជើង និងវៀតណាមខាងត្បូងនៅភាគខាងត្បូងខេត្ត Quang Ngai (...) ។ "ការប្រជុំជោគវាសនា" រវាងប្អូនប្រុសរបស់គាត់និងកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃពីរនៅក្នុងរដូវក្តៅដ៏ក្ដៅគគុកនៃឆ្នាំ 1970 ដែលក្រោយមកបានលងបន្លាចអតីតជើងចាស់អាមេរិកនេះអស់រយៈពេល 35 ឆ្នាំ។
នៅរដូវក្តៅឆ្នាំ 2006 Rob បានឈរនៅក្នុងថ្នាក់រៀនដែល Thuy ធ្លាប់អង្គុយនៅសាលា Chu Van An ហើយបានប្រាប់សិស្សអំពីដំណើររបស់គាត់ដើម្បីស្វែងរក Thuy - រូបថត៖ ផ្តល់ដោយគ្រួសារ
"... នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1990 រឿងមួយចំនួននៅក្នុងជីវិតរបស់យើងបានចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរ ដែលសំខាន់បំផុតដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការស្វែងរកឥតប្រយោជន៍របស់ Fred សម្រាប់គ្រួសារ Thuy Tram និងការលាលែងពី FBI ជាយថាហេតុ។ នៅពេលដែលអ្វីៗបានបន្តផ្លាស់ប្តូរ Fred កាន់តែមានផាសុកភាពក្នុងការព្យាយាមធ្វើអ្វីមួយអំពីកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃ ហើយគាត់បានចាប់ផ្តើមស្វែងរកទំនាក់ទំនងជាមួយ សមាជិក ដែលនៅសល់នៃ FBI និងសត្រូវរបស់គាត់។ ល្បីល្បាញ ហើយគាត់បានចាប់ផ្តើមនិយាយអំពីកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃរបស់ ធុយ ត្រាំ ទៅកាន់អ្នកនិពន្ធ អ្នកកាសែត និងផលិតករ ដោយគិតថា ប្រហែលជាការផ្សព្វផ្សាយត្រឹមត្រូវក្នុងទម្រង់ជាអត្ថបទ សៀវភៅ ឬភាពយន្តអាចទៅដល់នរណាម្នាក់នៅប្រទេសវៀតណាម។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ ជារឿយៗខ្ញុំតែងតែទទួលបានការហៅទូរសព្ទពី Fred ដោយចង់និយាយអំពីមនុស្ស ឬស្ថាប័នមួយចំនួនដែលចាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែទីបំផុតគ្មានអ្វីកើតឡើងទេ។ វាហាក់ដូចជាមនុស្សមានការសង្ស័យអំពីប្រភពដើមនៃសៀវភៅតូចៗ…
នៅឆ្នាំ 2000 ឪពុករបស់ខ្ញុំបានស្លាប់។ នៅពេលគាត់គិតអំពីកំណត់ហេតុម្តងទៀត Fred ចាប់ផ្តើមមានអារម្មណ៍ទុទិដ្ឋិនិយម។ យើងបាននិយាយអំពីប្រធានបទនេះម្តងទៀត ហើយមានតម្រុយនៃការអស់សង្ឃឹមក្នុងការហៅទូរសព្ទ និងសំបុត្ររបស់ Fred។ ការស្លាប់របស់ឪពុកយើងហាក់ដូចជាសង្កត់ធ្ងន់ថាប្រសិនបើឪពុកម្តាយរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតនៅមានជីវិតឥឡូវនេះពួកគេមានអាយុ 80 ឆ្នាំហើយដូច្នេះមិនមានពេលច្រើនទេ។ ហើយប្រហែលជាដោយសារតែការថប់បារម្ភនោះ ហ្វ្រេដចាប់ផ្ដើមភ័យខ្លាចថា កំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃនឹងត្រូវយកទៅឆ្ងាយ ដុត លួច រឹបអូសដោយរដ្ឋាភិបាល ឬក្នុងគ្រោះថ្នាក់។ គាត់កាន់តែព្រួយបារម្ភថា ប្រសិនបើគាត់ស្លាប់ កំណត់ហេតុនឹងបាត់បង់ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់អាចទទួលស្គាល់ពួកគេថាពួកគេជាអ្វីនោះទេ។
បងប្អូន Whitehurst និងលោកស្រី Doan Ngoc Tram (ម្តាយរបស់ទុក្ករបុគ្គល Dang Thuy Tram) នៅទីបញ្ចុះសព Tu Liem Martyrs ទីក្រុងហាណូយ - ជាកន្លែងដែលលោកស្រី Thuy សម្រាក - ខែសីហា ឆ្នាំ 2005 - រូបថត៖ ផ្តល់ដោយគ្រួសារ
ខ្ញុំបានស្នើឱ្យថតចម្លងកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃទាំងពីរ ហើយថតចម្លងជាឌីជីថល ដូច្នេះយ៉ាងហោចណាស់ពួកគេអាចត្រូវបានរក្សាទុកតាមរបៀបនោះ។ ហ្វ្រេដបានស្កែនសៀវភៅកំណត់ហេតុទាំងពីរ ហើយមិនយូរប៉ុន្មានខ្ញុំមានស៊ីឌីមួយដែលមានច្បាប់ចម្លងនោះ។ យើងបានពង្រាយស៊ីឌីមួយចំនួននៅជុំវិញ ប៉ុន្តែពិតណាស់ វាមិនមានជំនួយក្នុងការស្វែងរកក្រុមគ្រួសាររបស់វេជ្ជបណ្ឌិតនោះទេ។ ខ្ញុំចាំបានថា អ្នកសារព័ត៌មានដែលខ្នះខ្នែងខ្លាំងម្នាក់ ដែលបានចំណាយពេលជាមួយ Fred ពិភាក្សាអំពីកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃ ហើយចងចាំយ៉ាងច្បាស់ពីភាពអស់សង្ឃឹមរបស់គាត់ នៅពេលដែលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់របស់គាត់មិនបានទៅដល់ទីណានោះទេ។ ភរិយារបស់ Fred ក៏បានចូលរួមក្នុងការស្វែងរកដែរ ហើយខណៈពេលដែល Fred កំពុងខូចចិត្ត Cheryl ក៏មានការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ។ ហើយទីបំផុតវាបានបញ្ចប់៖ ខ្ញុំបានសួរ Fred ថាតើគាត់នឹងអនុញ្ញាតឱ្យខ្ញុំព្យាយាមស្វែងរក "ពួកគេ" ហើយ Fred បានយល់ព្រម។ នោះគឺនៅចុងឆ្នាំ 2002 ... " អ្នកនិពន្ធនៃ Finding Thuy បានរៀបរាប់ពីដំណាក់កាលជាប់គាំងដំបូងនៃការស្វែងរក។
ការស្វែងរកមានភាពស្រពិចស្រពិល ប៉ុន្តែធ្វើឡើងដោយវិធីសាស្ត្រ វិទ្យាសាស្ត្រ ពេលខ្លះរំជួលចិត្ត ប៉ុន្តែវាជា "ការស្វែងរកមាស"។ ដំណើរនៃ "ការលះបង់ដើម្បីមនុស្ស" (Vuong Tri Nhan) របស់វេជ្ជបណ្ឌិត Dang Thuy Tram ត្រូវបានបង្ហាញជាបណ្តើរៗហើយកាន់តែច្បាស់នៅលើដំណើរស្វែងរកដែលខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់បងប្អូន Whitehurst ថា "ខណៈពេលដែលស្វែងរកទីតាំង និងព្រឹត្តិការណ៍ជាមួយនឹងកាលបរិច្ឆេទ ខ្ញុំបានចាប់ផ្តើមសាងសង់បណ្ណាល័យគេហទំព័រ អ៊ីនធឺណិត និងឯកសារអំពីអ្វីដែលខ្ញុំគិតថាមានមូលដ្ឋាន" អ្វីដែលមានឥទ្ធិពលលើពេលវេលារបស់ Thuy មិនមែននៅក្នុងជីវិតទាំងពីររបស់ Quang ។ កំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃ នៅពេលដែលខ្ញុំបានដឹងពីបរិបទខ្លះ វាកាន់តែងាយស្រួលសម្រាប់ខ្ញុំក្នុងការយល់ដឹងពីអ្វីដែលនាងបានសរសេរ ដូច្នេះខ្ញុំចាប់ផ្តើមស្វែងយល់កាន់តែស៊ីជម្រៅ ដោយសួរសំណួរថ្មីៗ។
ខ្ញុំឃើញថា ធុយ បានអានអក្សរសាស្ត្របស្ចិមប្រទេសច្រើនដូចអក្សរសាស្ត្រវៀតណាម ហើយខ្ញុំក៏ចាប់ផ្តើមរកសៀវភៅខ្លះ។ ក្នុងន័យនេះ ពេលខ្លះខ្ញុំមានអារម្មណ៍ច្របូកច្របល់ដោយវិធីដែលហាណូយព្យាយាមបកប្រែចំណងជើង ហើយស្តាប់ទៅស្ទើរតែដូចគ្នាបេះបិទទៅនឹងឈ្មោះអ្នកនិពន្ធបរទេស ដែលជាស្នាដៃលោកខាងលិចដ៏សំខាន់បំផុតពីរគឺ How The Steel Was ដោយ Nicolai Ostrovsky និង The Gadfly ដោយ Temper Voynich ដែលរហូតដល់ឆ្នាំ 2005 នៅតែជាអាថ៌កំបាំងសម្រាប់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំក៏បានរកឃើញសៀវភៅជាច្រើនទៀត ដែលនៅទីបំផុតខ្ញុំបានអានសៀវភៅភាគច្រើនដែល Thuy បានរៀបរាប់។ ហេតុអ្វីបានជាសៀវភៅទាំងនេះសំខាន់? ខ្ញុំបានឃើញថាពួកគេគឺជាផ្នែកមួយនៃបញ្ជីអានសកលស្ទើរតែរបស់និស្សិតប្លុកបូព៌ាចាប់ពីចុងបញ្ចប់នៃបដិវត្តន៍រុស្ស៊ីរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។ ខ្ញុំក៏បានស្វែងរកតាមអ៊ីនធឺណិតសម្រាប់អត្ថបទរបស់អ្នកនិពន្ធវៀតណាមខាងជើងអំពីសង្រ្គាមតស៊ូរបស់វៀតណាមប្រឆាំងនឹងបារាំង និងអាមេរិក ប៉ុន្តែបានរកឃើញតិចតួចណាស់។
នៅពេលដែលការងាររីកចម្រើន ធុយ ត្រាំ ចាប់ផ្តើមមានបុគ្គលិកលក្ខណៈជាបណ្តើរៗ ហើយកាន់តែងាយយល់។ ខ្ញុំចាប់ផ្តើមគិតទុកជាមុននូវការបញ្ចេញមតិ និងគំនិតមួយចំនួនរបស់នាង ហើយការបកប្រែបានប្រសើរឡើងជាលទ្ធផល (...)។ មានលក្ខណៈជាសកល និងឧត្តមគតិដែលមនុស្សភាគច្រើនយ៉ាងហោចណាស់បានដឹង ហើយខ្ញុំគិតថានោះជាកន្លែងដែលខ្ញុំចាប់ផ្តើម។
ពេលកំពុងសិក្សាកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃ ខ្ញុំបានធ្វើបញ្ជីឈ្មោះ កាលបរិច្ឆេទ និងទីកន្លែងផ្សេងៗគ្នា ហើយនៅពេលខ្លះក្នុងខែកុម្ភៈ ខ្ញុំបានសម្រេចចិត្តរាប់ទំព័រនៃកំណត់ហេតុដំបូងដែលថាយបានបញ្ចប់ក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៦៩។ ខ្ញុំចង់មើលថាតើមានប៉ុន្មានទំព័រមុនពេលដែលធុយបាត់បង់វា។ ពេលខ្ញុំរំកិលចុះក្រោមរហូតដល់ចុងបញ្ចប់នៃការស្កែនកុំព្យូទ័រ ស្រាប់តែនៅចុងបញ្ចប់នៃសៀវភៅកត់ត្រាតូច បន្ទាប់ពីទំព័រទទេរមួយចំនួន មានទំព័រមួយដែលមានពាក្យ 'អាសយដ្ឋានគ្រួសារ' សរសេរដោយដៃរបស់ ធុយ មានន័យថា 'អាសយដ្ឋានគ្រួសារ' ខាងក្រោមជាឈ្មោះ និងអាសយដ្ឋានរបស់ឪពុកនាង ដួង ង៉ុកឃឿ និងម្តាយឈ្មោះ ដូន ង៉ុក ត្រាំ និងអាសយដ្ឋាន។ នេះជាការតក់ស្លុតពិតសម្រាប់ខ្ញុំ។ វាត្រូវចំណាយពេលយូរដើម្បីដឹងពីផលប៉ះពាល់របស់វា។ ហ្វ្រេដបានឃើញបន្ទាត់នេះយូរហើយ ប៉ុន្តែគាត់មិនចេះភាសាវៀតណាម ហើយអ្នកណាដែលឆ្លងកាត់កំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃនឹងឈប់នៅពេលបន្ទាត់ចប់ ដោយមិនដឹងថាអាចមានរឿងអ្វីផ្សេង ហើយនោះអាចជាគន្លឹះក្នុងការស្វែងរកថា ធី ជានរណា...”។
រដូវក្តៅឆ្នាំ ២០០៥៖ បានរកឃើញថាយ
"នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ 2004 ការស្វែងរក Thuy បានក្លាយជាការគិតមមៃ និងការងារពេញម៉ោង នៅពេលដែលខ្ញុំនៅផ្ទះពីសមុទ្រ សូម្បីតែចំណាយពេលច្រើនម៉ោងធ្វើការនៅលើកប៉ាល់ក្នុងពេលទំនេរ។ ខ្ញុំបានអានយ៉ាងខ្លាំង ហើយការសន្ទនាកាន់តែអាចទស្សន៍ទាយបានសម្រាប់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែខ្ញុំចាប់ផ្តើមរកឃើញថាខ្លួនឯងមានសំណាងមិនគួរឱ្យជឿ លើសពីការចៃដន្យមួយ៖ ខ្ញុំបានរកឃើញគេហទំព័រ Techs of the Vietnam Online Archive។ កំពុងស្វែងរកអ្វីមួយ អំពីថ្នាំ Viet Cong ហើយបានរកឃើញឯកសារយោងទៅសុន្ទរកថាដែលបានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទ Triennial Vietnam Symposium លើកទី 4 នៅទីក្រុង Lubbock ក្នុងឆ្នាំ 2002 (…) ខ្ញុំមិនបានដឹងអ្វីទាំងអស់អំពីវគ្គសិក្សា 'Medical Care in the Field: A North Vietnamese Perspective' ប៉ុន្តែវាផ្តល់ឱ្យខ្ញុំនូវការនាំមុខដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបានលើធនធាន និងបុគ្គលិកនៅ Texas Tech… " Finding Thu recounted ។
ម្តាយរបស់ Martyr Dang Thuy Tram ជាមួយ Steve Maxner និង Jim Reckner នាយក និងជានាយករងនៃមជ្ឈមណ្ឌលវៀតណាមនៅ Texas Tech - រូបថត៖ ផ្តល់ដោយគ្រួសារ
រួមគ្នាជាមួយសមមិត្តរបស់ពួកគេ បងប្អូន Whitehurst បានយក CD ទៅកាន់សន្និសិទវៀតណាម-អាមេរិកជាច្រើន ដើម្បីស្វែងរកតម្រុយ៖ "... នៅចុងបញ្ចប់នៃការសន្ទនា មានសំណួរចង្អុលមួយចំនួន។ ឧទាហរណ៍ អ្នកនិពន្ធហាណូយ Bao Ninh បានសួរ Fred ជាពិសេស តើ Fred បានឃើញសាកសព Thuy Tram ហើយតើគាត់អាចប្រាកដថានាងត្រូវបានគេសម្លាប់ដោយរបៀបណា? ទាហានម្នាក់បានប្រាប់គ្នាអំពីសមរភូមិដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធ ទាហានម្នាក់ទៀតបានប្រាប់ពីការប្រយុទ្ធមួយក្នុងខែមិថុនាឆ្នាំនោះ ដែលកងអនុសេនាតូចថ្មើរជើងអាមេរិករបស់គាត់បានជួបនឹងក្រុមជនជាតិវៀតណាមបួននាក់ដែលកំពុងដើរលើផ្លូវភ្នំ ប្រឈមមុខនឹងកម្លាំងអាមេរិកដែលធំជាង និងមានបំពាក់អាវុធល្អជាង ពួកគេបានបដិសេធមិនព្រមចុះចាញ់ ស្ត្រី ហើយកងអនុសេនាតូចបានផ្ញើឯកសារដែលនាងកំពុងដឹកត្រឡប់ទៅ LZ Bronco វិញបានភ្ជាប់រឿងនេះទៅនឹងកំណត់ហេតុចុងក្រោយរបស់ ធុយ ត្រាំ ដែលគាត់បានទទួលកាលពីចុងខែមិថុនានៃឆ្នាំនោះ ហើយនិយាយថាគាត់តែងតែគិតថាទាហានបានប្រាប់គាត់អំពីការស្លាប់របស់ ធុយ…”។
Rob និងអ្នកនិពន្ធ Bao Ninh បានជួបគ្នាម្តងទៀត ដោយរំឮកដល់សិក្ខាសាលាស្តីពី Dang Thuy Tram's Diary នៅ Texas Tech - រូបថត៖ ផ្តល់ដោយគ្រួសារ
"នៅថ្ងៃទី 25 ខែមេសា ឆ្នាំ 2005 Fred បានទូរស័ព្ទមកខ្ញុំ ហើយនិយាយថា Ted បានទាក់ទងគ្រួសារ Thuy នៅទីក្រុងហាណូយ។ ចាប់ពីពេលនោះមក ជីវិតរបស់ខ្ញុំមានភាពវេទមន្តមិនគួរឱ្យជឿ។ ខ្ញុំបានសរសេរទៅកាន់ Ted ដើម្បីស្វែងយល់ពីរបៀបដែលការទៅលេងគ្រួសារនោះ ការឆ្លើយតបគឺសាទរ និងរីករាយ ហើយភ្លាមៗបន្ទាប់ពីខ្ញុំបានទទួលព័ត៌មាន។ ដើម្បីនិយាយថា ខ្ញុំសប្បាយចិត្ត គឺជាពាក្យសំដីរបស់ខ្ញុំ។ ពេលវេលា ប៉ុន្តែត្រូវតែនិយាយថា នេះជាការរកឃើញដ៏អស្ចារ្យបំផុតដែលខ្ញុំមិនធ្លាប់មាន Fred និងខ្ញុំ នៅចម្ងាយរាប់ពាន់ម៉ាយ មានការអបអរសាទរយ៉ាងខ្លាំងដែលវិក្កយបត្រទូរស័ព្ទរបស់យើងបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង អ៊ីមែលរបស់យើងទៅកាន់ Ted in Saigon គឺពោរពេញទៅដោយសំណួរនៅឯកន្លែងផលិតកប៉ាល់ ខ្ញុំរង់ចាំដោយអត់ធ្មត់ចំពោះអ៊ីមែលដែលនឹងមកនៅពេលល្ងាច។...
"ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីយើងចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរអ៊ីមែលជាមួយគ្រួសារ Thuy នៅទីក្រុងហាណូយ យើងបាននិយាយអំពីការទៅប្រទេសវៀតណាម។ Fred បាននិយាយថាគាត់នឹងស្រឡាញ់សាច់ញាតិរបស់ Thuy Tram ដែលយើងអាចស្វែងរកដើម្បីអានកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃទាំងពីរ។ Ted បានសរសេរថាការមកលេងបែបនេះគឺអាចធ្វើទៅបានទាំងស្រុង ដូច្នេះ Fred និងខ្ញុំចាប់ផ្តើមនិយាយអំពីការទៅលេងគ្រួសារ Thuy ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំបានលឺថាមានគម្រោងទៅហាណូយព័ត៌មានដែលដួលរលំ ប៉ុន្តែខ្ញុំព្យាយាមរក Thuy ។ ពិតជាចង់ទៅក្នុងខែមិថុនា ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីខ្ញុំត្រលប់ពីឆ្នេរខ្សាច់សម្រាប់ខ្ញុំ វាមិនអាចទៅរួចនោះទេ ព្រោះវាចំណាយពេលច្រើនពេកក្នុងការទទួលបានទិដ្ឋាការ សំបុត្រ ការចាក់វ៉ាក់សាំង... ដូច្នេះហើយពួកយើងចាប់ផ្តើមរៀបចំគម្រោងទៅនៅចុងរដូវក្តៅ បន្ទាប់ពីដំណើរកម្សាន្តនៅឆ្នេរខ្សាច់បន្ទាប់របស់ខ្ញុំ…”។
មិនយូរប៉ុន្មាន កំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃរបស់ ដួង ធុយ ត្រាំ ត្រូវបានបោះពុម្ពក្នុងឱកាសនៃទិវាយុទ្ធជនពិការ និង ទុក្ករបុគ្គល ថ្ងៃទី ២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៥។ ( បន្ត )
ប្រភព៖ https://thanhnien.vn/dang-thuy-tram-va-nhung-mua-he-dinh-menh-185250616093049721.htm
Kommentar (0)