Ngày 31-7, tại Nhà Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đã chủ trì buổi làm việc của đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành” với Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN).
Báo cáo tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ KH-CN Lê Xuân Định nhìn nhận, thời gian qua, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn Việt Nam (TCVN, QCVN) đã góp phần quan trọng nâng cao hiệu lực quản lý môi trường, hỗ trợ kiểm tra, thanh tra, cấp phép môi trường và thúc đẩy công nghệ xử lý môi trường hiện đại; đồng thời, tăng cường cơ sở kỹ thuật cho việc tham gia thị trường carbon, kiểm kê khí nhà kính, truy xuất nguồn gốc sản phẩm xanh và đáp ứng yêu cầu của các cam kết quốc tế.
Tuy nhiên, tỷ lệ TCVN hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế vẫn còn thấp, mới đạt khoảng 30%. Hệ thống QCVN cũng chưa đầy đủ, chưa bao phủ các lĩnh vực mới và cấp thiết như: kiểm soát khí nhà kính, tín chỉ carbon, sản phẩm thân thiện môi trường, tái chế và tái sử dụng chất thải, kinh tế tuần hoàn...
“Phần lớn TCVN hiện được xây dựng thông qua phương pháp tự nghiên cứu, trên cơ sở tham khảo tài liệu quốc tế, chứ chưa chuyển mạnh sang phương thức chấp nhận hoàn toàn tiêu chuẩn quốc tế hay tiêu chuẩn nước ngoài. Trong khi đó, nguồn lực xây dựng tiêu chuẩn còn phân tán, thiếu chuyên gia, hạn chế về kinh phí và chưa có cơ chế hiệu quả để huy động nguồn lực xã hội”, Thứ trưởng Lê Xuân Định nêu rõ.
Vẫn theo lãnh đạo Bộ KH-CN, một số văn bản quy phạm pháp luật và QCVN của Bộ TN-MT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) còn viện dẫn số lượng lớn tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế như ISO, ASTM, SMEWW… Đây đều là những tài liệu kỹ thuật chuyên sâu, mang tính hệ thống cao, gây khó khăn trong việc áp dụng trực tiếp. Chẳng hạn, Thông tư 10/2021/TT-BTNMT (quy định kỹ thuật quan trắc môi trường và quản lý thông tin, dữ liệu quan trắc chất lượng môi trường) viện dẫn gần 700 tiêu chuẩn, trong đó TCVN chỉ chiếm khoảng 20%.
Để đáp ứng yêu cầu quản lý môi trường trong nước và từng bước hội nhập quốc tế, Thứ trưởng Lê Xuân Định cho rằng, cần thiết phải đồng bộ hóa hệ thống tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thử nghiệm, quan trắc và đổi mới công nghệ.
Năng lực ngoại ngữ của đội ngũ cán bộ kỹ thuật, đặc biệt là tại các địa phương, còn hạn chế, khiến việc tiếp cận và áp dụng trực tiếp tiêu chuẩn quốc tế gặp nhiều khó khăn. Trong bối cảnh đó, việc xây dựng TCVN theo phương thức chấp nhận hoàn toàn tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn nước ngoài là rất cần thiết.
Sau khi nghe các ý kiến của thành viên đoàn giám sát và giải trình của lãnh đạo Bộ KH-CN, Bộ NN-MT (trước đây), Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị, Bộ KH-CN nhận thức sâu sắc hơn vai trò, trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường, nhất là trong bối cảnh mới.
Cho rằng, các chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường trong bối cảnh mới sẽ khó được thực thi hiệu quả nếu không gắn kết chặt chẽ với việc phát triển, ứng dụng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh, trước hết, Bộ KH-CN phải khẩn trương hoàn thiện thể chế, chính sách khoa học và công nghệ liên quan đến bảo vệ môi trường, tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn; khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung ban hành các TCVN, QCVN về bảo vệ môi trường cho phù hợp, tạo thuận lợi cho quá trình triển khai, thực hiện.
Kết luận buổi làm việc, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đề nghị, trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Quốc hội, ý kiến của các thành viên đoàn, Bộ KH-CN tiếp thu hoàn thiện báo cáo gửi đoàn giám sát trước ngày 8-8-2025.
Nguồn: https://www.sggp.org.vn/can-thiet-phai-dong-bo-hoa-he-thong-tieu-chuan-quoc-gia-va-quoc-te-post806266.html
Bình luận (0)