Ứng dụng công nghệ, thúc đẩy hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt

Giai đoạn 2021 - 2025, Nghệ An đã tạo dựng nền tảng vững chắc cho phát triển thanh toán không dùng tiền mặt: Từ hạ tầng ngân hàng số, hành vi tiêu dùng số, đến khung pháp lý và giải pháp công nghệ đồng bộ. Đây là tiền đề quan trọng để bước vào giai đoạn tiếp theo với mục tiêu bao phủ toàn diện, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế số và xã hội số.

Báo Nghệ An•14/09/2025

Nâng cấp, phát triển hạ tầng thanh toán hiện đại

Thực hiện Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 216/KH-UBND ngày 31/3/2022 triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Đồng thời, trong giai đoạn 2021 - 2025, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành nhiều cơ chế chính sách mang tính xuyên suốt, toàn diện và cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phù hợp với tình hình của tỉnh, trong đó, lồng ghép các nội dung, xây dựng các tiêu chí, mô hình đẩy mạnh phát triển thanh toán không dùng tiền mặt.

Ngành ngân hàng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng, các chi nhánh tổ chức tín dụng trên địa bàn đưa ra nhiều giải pháp và xây dựng hạ tầng thanh toán không dùng tiền mặt. Nâng cấp hạ tầng nền tảng về khả năng xử lý dữ liệu, đảm bảo an ninh, an toàn, bổ sung các tiện ích, dịch vụ theo hướng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, áp dụng các tiêu chuẩn để nâng cao hiệu quả hoạt động chất lượng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thanh toán của người dân, doanh nghiệp.

người dân quét mã QR thanh toán hàng hóa. Ảnh Thu Huyền — Người dân xã Môn Sơn quét mã QR thanh toán khi mua hàng hóa. Ảnh: Thu Huyền

Ông Võ Huy Hạ - Giám đốc Ngân hàng Vietinbank Cửa Lò cho biết: Là ngân hàng tiên phong trong hoạt động chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ hiện đại vào hoạt động kinh doanh, VietinBank tạo nhiều dấu ấn trong hoạt động chuyển đổi số bằng các giải pháp, sản phẩm số mới được đông đảo khách hàng đón nhận như: Giải ngân online và phát hành bảo lãnh online dành cho khách hàng doanh nghiệp trên nền tảng VietinBank eFAST; Cho vay tiêu dùng online không bảo đảm dành cho khách hàng nhận trả lương qua VietinBank; Giải ngân online cho khách hàng bán lẻ vay sản xuất, kinh doanh; Quản lý bán hàng thông minh iShop dành cho khách hàng là chủ cửa hàng, tiểu thương, hộ kinh doanh nhỏ lẻ trên VietinBank iPay Mobile.

Có thể nói, hiện nay hạ tầng kỹ thuật và công nghệ phục vụ thanh toán không dùng tiền mặt, nhất là thanh toán điện tử, thanh toán thẻ, QR code,… phát triển mạnh; mạng lưới ATM, POS, điểm chấp nhận thanh toán qua QR code bao phủ đến tất cả các địa bàn toàn tỉnh. Hệ thống thanh toán áp dụng công nghệ QR code, NFC, eKyc trong hoạt động thanh toán mở tài khoản thẻ từ xa. Các công nghệ như AI/ML, Bigdata,… được ứng dụng trong các dịch vụ, quy trình nghiệp vụ; kết nối và mở rộng hệ sinh thái cung ứng dịch vụ qua API, Open banking.

Ngành ngân hàng đã chú trọng đầu tư, nâng cấp, phát triển cơ sở hạ tầng và công nghệ phục vụ thanh toán không dùng tiền mặt, mở rộng độ bao phủ các điểm cung ứng dịch vụ của các tổ chức tín dụng ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Dịch vụ Mobile Money bước đầu đã được nhiều khách hàng lựa chọn, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng tài chính của một bộ phận khách hàng ở các vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo.

Tính đến ngày 30/6/2025, toàn tỉnh có 126 tổ chức tín dụng, chi nhánh tổ chức tín dụng với đa dạng các loại hình; 306 phòng giao dịch, máy ATM (678 máy) tăng trưởng mạnh (gấp 2,3 lần so với thời điểm đầu năm 2021). Hệ thống các đơn vị chấp nhận thanh toán được mở rộng, phủ sóng hầu hết các điểm kinh doanh, mua bán dịch vụ trên toàn tỉnh, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ, đồng bộ của hạ tầng thanh toán hiện đại, đáp ứng tốt nhu cầu người dân và doanh nghiệp.

bna_huong-dan-nop-thue-anh-thu-huyen(1).jpg — Cán bộ thuế hướng dẫn người dân nộp thuế đất qua mobile banking. Ảnh: Thu Huyền

Số lượng và giá trị giao dịch qua Mobile Banking tăng trưởng vượt bậc, trở thành kênh thanh toán chủ đạo, thay thế dần các phương thức truyền thống như rút tiền mặt tại ATM.

Trong giai đoạn 2021-2025, đã hoàn thành đối chiếu, cập nhật thông tin sinh trắc học qua CCCD gắn chíp hoặc ứng dụng VneID, góp phần nâng cao an toàn, minh bạch và niềm tin của người dân đối với hệ thống thanh toán hiện đại.

Cùng với đó, trong giai đoạn triển khai, công tác phối hợp giữa các ngân hàng thương mại trên địa bàn với cơ quan Hải quan, Thuế, Kho bạc Nhà nước được đẩy mạnh, mang lại kết quả toàn diện. Các dịch vụ thanh toán tiền học phí, thanh toán tiền viện phí, thu tiền điện nước... đã thực hiện thu không dùng tiền mặt, phản ánh rõ xu thế chuyển đổi số và hiện đại hóa dịch vụ thanh toán.

Bước chuyển mạnh mẽ trong chuyển đổi số

Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 8: Hiện tại, ngành ngân hàng tích cực xây dựng phương án, triển khai kết nối, khai thác thông tin dân cư tại cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thẻ căn cước công dân gắn chíp, tài khoản định danh điện tử (VneID) phục vụ dịch vụ công, nghiệp vụ thông tin tín dụng và phòng chống rửa tiền; phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong ngành ngân hàng; cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa các quy trình nghiệp vụ tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Kết quả giai đoạn 2021 - 2025 cho thấy Nghệ An đã đạt bước tiến vượt bậc trong phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trên cả 6 phương diện: Dịch vụ thiết yếu, an sinh xã hội, dịch vụ công, công tác quản lý, hạ tầng ngân hàng và tác động trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp. Đây là nền tảng quan trọng để thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và phục vụ tốt hơn nhu cầu của xã hội.

giao dịch tại BIDV nghệ an — Khách hàng giao dịch tại BIDV Nghệ An. Ảnh: Thu Huyền

Tuy vậy, hiện nay tình hình tội phạm trong lĩnh vực công nghệ cao và gian lận trong hoạt động thanh toán diễn biến phức tạp, đặc biệt là tội phạm và gian lận trong thanh toán thẻ, thanh toán qua Internet, điện thoại di động, thanh toán không tiếp xúc và các phương tiện thanh toán sử dụng công nghệ cao. Điều đó, phần nào làm tăng tâm lý e ngại trong người dân khi thực hiện thanh toán trực tuyến.

Thời gian tới cần tiếp tục thực hiện các giải pháp đẩy mạnh thanh toán điện tử trong khu vực dịch vụ hành chính công. Xây dựng, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, chuẩn hóa cơ sở dữ liệu để kết nối, chia sẻ thông tin với các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, trung gian thanh toán để phục vụ thanh toán không dùng tiền mặt; đẩy mạnh triển khai kết nối và cung cấp dịch vụ công trên Cổng dịch vụ công của tỉnh. Khuyến khích các trường học, bệnh viện, công ty điện, nước, vệ sinh môi trường, viễn thông, bưu chính,... tăng cường phối hợp với ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán để thu các khoản phí, lệ phí bằng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.