Từ nay đến cuối năm, khả năng có thời tiết cực đoan

Nhằm giúp người dân, doanh nghiệp và các cơ quan chức năng chủ động trong phòng, chống thiên tai, phóng viên Báo Đồng Nai đã có cuộc trao đổi với Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Đồng Nai NGUYỄN PHƯỚC HUY về vấn đề này.

Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Đồng Nai Nguyễn Phước Huy. Ảnh: Kim Liễu

* Thưa ông, dự báo chung về thời tiết từ nay đến cuối năm 2025 trên địa bàn Đồng Nai như thế nào?

- Từ nay đến hết tháng 12-2025, dự báo thời tiết trên địa bàn tỉnh nói riêng và khu vực Nam Bộ nói chung sẽ tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp. Trong đó, trên khu vực Biển Đông có khả năng xuất hiện 6-8 cơn bão hoặc ATNĐ và khoảng 3-5 cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền.

Mặc dù Đồng Nai không thường xuyên chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão, nhưng hoàn lưu của bão và ATNĐ có thể gây ra mưa lớn kéo dài, dông lốc, sét, gây ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất. Ngoài ra, các hiện tượng như dông, lốc, mưa đá, mưa lớn cục bộ và bất thường cũng có thể xuất hiện trong mùa mưa này, nhất là từ nay đến hết tháng 10.

* Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về tình hình ENSO và tác động của nó đến thời tiết tại Đồng Nai?

- Hiện tượng ENSO đang duy trì ở trạng thái trung tính. Trong tuần đầu tháng 7-2025, nhiệt độ mặt nước biển khu vực xích đạo trung tâm Thái Bình Dương không chênh lệch nhiều so với trung bình nhiều năm (TBNN). Dự báo từ nay đến tháng 10-2025, trạng thái trung tính có khả năng duy trì với xác suất từ 70-90%, còn từ tháng 11 đến cuối năm 2025, xác suất duy trì trạng thái này ở mức 50-60%.

Điều này cho thấy diễn biến thời tiết sẽ khó lường hơn, các hiện tượng cực đoan như: mưa trái mùa, dông lốc hoặc lạnh đột ngột có thể xảy ra. Chính vì vậy, người dân và chính quyền địa phương cần hết sức chủ động trong công tác phòng, chống thiên tai.

Cơn mưa lớn diễn ra tối 10-8, gây ngập trên quốc lộ 1, đoạn qua xã Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Kim Liễu

* Về nhiệt độ và lượng mưa trong tỉnh tới đây như thế nào, thưa ông?

- Nhiệt độ trung bình từ nay đến cuối năm 2025 được dự báo xấp xỉ đến cao hơn TBNN khoảng 0,2-0,7°C. Cụ thể, trong tháng 8 nhiệt độ cao hơn TBNN từ 0,2-0,7°C. Tháng 9 nhiệt độ trong tỉnh xấp xỉ TBNN và từ tháng 10 đến tháng 12 nhiệt độ ổn định, xấp xỉ TBNN.

Về lượng mưa, tổng lượng mưa các tháng cuối năm 2025 cũng được dự báo xấp xỉ đến cao hơn TBNN. Tháng 8 lượng mưa phổ biến
250-350mm, tháng 9 lượng mưa từ 310-400mm và từ tháng 10 đến tháng 12 mưa tiếp tục duy trì ở mức trung bình đến trên trung bình. Như vậy, khả năng xuất hiện các đợt mưa lớn, kéo dài, cường độ mạnh là hoàn toàn có thể, đặc biệt là trong các đợt gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh.

* Với tình hình mưa nhiều như vậy, thủy văn trên các sông lớn như Đồng Nai và La Ngà có diễn biến gì đặc biệt?

- Thủy văn trên hệ thống sông Đồng Nai và sông La Ngà có nhiều biến động, cụ thể trên sông Đồng Nai, mực nước tiếp tục lên dần đến tháng 10, sau đó giảm từ tháng 11. Đỉnh lũ cao nhất tại trạm Tà Lài có khả năng xuất hiện vào tháng 9, 10 và ở mức xấp xỉ báo động 2 (112,5m). Mực nước hồ Trị An sẽ lên dần, đạt đỉnh trong tháng 12, tuy nhiên vẫn thấp hơn TBNN. Tại trạm Biên Hòa (hạ lưu sông Đồng Nai), đỉnh triều cao nhất trong năm có khả năng xảy ra vào tháng 10, cao hơn báo động 2 (2m). Sông La Ngà, đỉnh lũ cao nhất tại trạm Phú Hiệp dự kiến xuất hiện trong tháng 9, 10, nhưng thấp hơn mức báo động 2 (105,5m).

* Trong bối cảnh đó, người dân cần cảnh giác những nguy cơ nào, thưa ông?

- Người dân cần đặc biệt lưu ý đến nguy cơ lũ lên nhanh, đột ngột trên các sông Đồng Nai, La Ngà khi có mưa lớn tại thượng nguồn, nhất là nếu có xả lũ từ hồ chứa.

Bên cạnh đó, nguy cơ ngập úng cục bộ ở khu vực đô thị, lũ quét ở các sông, suối nhỏ, sạt lở đất ở đồi núi, bờ sông, bờ suối là hoàn toàn có thể xảy ra nếu mưa lớn kéo dài. Những hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, giao thông mà còn đe dọa tính mạng và tài sản của người dân.

* Vậy đâu là giai đoạn mà Đồng Nai cần đặc biệt đề phòng ảnh hưởng của bão và ATNĐ?

- Mặc dù Đồng Nai ít bị ảnh hưởng trực tiếp bởi bão, nhưng từ tháng 10 đến cuối năm, nếu có bão hoặc ATNĐ xuất hiện và ảnh hưởng đến khu vực Nam Trung Bộ hoặc Nam Tây Nguyên, thì khả năng ảnh hưởng gián tiếp đến Đồng Nai là rất cao, nhất là về lượng mưa.

Dông, lốc, sét, mưa đá, mưa lớn cục bộ, mưa lớn bất thường có khả năng xuất hiện trong suốt những tháng mùa mưa, đến hết tháng 10. Đề phòng những đợt gió mùa Tây Nam mạnh gây mưa lớn diện rộng. Không khí lạnh gia tăng cường độ và tần suất từ tháng 11; khả năng xuất hiện ở mức xấp xỉ TBNN so với cùng thời kỳ.

Trong trường hợp đó, mưa lớn từ thượng nguồn có thể gây lũ lớn tại các sông Đồng Nai, La Ngà. Bên cạnh đó, các đợt gió mùa Tây Nam mạnh cũng gây mưa lớn diện rộng, dễ dẫn đến tình trạng ngập lụt ở vùng trũng thấp, đô thị, hoặc sạt lở đất ở khu vực đồi núi.

Từ khoảng tháng 10 đến cuối năm 2025, bão và ATNĐ nếu xuất hiện sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực Nam Trung Bộ và phía Nam Tây Nguyên, gây mưa lớn ở thượng nguồn các sông chính trên địa bàn Đồng Nai, nước đổ về sẽ gây lũ lớn trên sông Đồng Nai và La Ngà. Những đợt gió mùa Tây Nam mạnh sẽ gây mưa lớn diện rộng. Một vài nơi có mưa vừa, mưa to đến rất to kéo dài trong vài ngày khả năng gây ngập lụt ở khu vực đô thị, các vùng trũng thấp; gây sạt lở đất ở vùng đồi núi, sạt lở bờ sông; suối; gây ra lũ quét ở các sườn dốc, sông, suối nhỏ.

* Ông có lời khuyến cáo nào gửi đến người dân và chính quyền địa phương trong thời gian tới?

- Các cấp chính quyền, người dân, doanh nghiệp cần chủ động theo dõi thông tin dự báo thời tiết, thủy văn từ cơ quan chuyên môn. Không chủ quan trước các hình thái thời tiết cực đoan dù là ảnh hưởng gián tiếp. Xây dựng phương án phòng, chống thiên tai phù hợp, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản. Đồng thời, gia cố nhà cửa, công trình dân sinh, kiểm tra hệ thống thoát nước, chuẩn bị vật tư, phương tiện tại chỗ để kịp thời ứng phó khi có thiên tai xảy ra. Việc nâng cao năng lực ứng phó từ sớm sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản, bảo vệ an toàn cho cộng đồng.

* Xin cảm ơn ông!

Kim Liễu

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/xa-hoi/202508/tu-nay-den-cuoi-nam-kha-nang-co-thoi-tiet-cuc-doan-6a020de/