Tọa đàm "Động lực phát triển công nghiệp TPHCM-Từ tiềm năng đến hành động" - Ảnh: VGP/LA
Tại tọa đàm "Động lực phát triển công nghiệp TPHCM - Từ tiềm năng đến hành động" diễn ra ngày 17/7 tại TPHCM, các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp đã cùng hiến kế để công nghiệp TPHCM trong giai đoạn phát triển mới, thực sự trở thành trụ cột tăng trưởng bền vững trong bối cảnh địa giới hành chính mở rộng.
Phân vai rõ ràng, phát huy lợi thế từng khu vực
Theo ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, TPHCM sau hợp nhất vẫn giữ vị thế dẫn dắt công nghiệp cả nước. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, muốn phát triển bền vững, không thể tiếp tục phát triển theo chiều rộng mà phải tái cấu trúc và phân vai rõ ràng giữa các vùng để tối ưu hóa chuỗi giá trị.
Cụ thể, TPHCM cũ nên giữ vai trò là "bộ não" vùng công nghiệp - nơi tập trung các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), tài chính, kiểm định chất lượng và điều phối sản xuất. Khu vực Bình Dương (cũ), Đồng Nai là cực sản xuất công nghệ cao, trong khi khu vực Bà Rịa-Vũng Tàu (cũ) đảm nhận vai trò đầu mối xuất nhập khẩu và năng lượng. Tây Ninh được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp thực phẩm, chế biến nông sản kết nối ĐBSCL.
Đồng quan điểm trên, TS. Huỳnh Thanh Điền, Giảng viên Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, gọi mô hình này là "trục lõi chuỗi giá trị công nghiệp" TPHCM, với khả năng dẫn dắt từ thiết kế, R&D đến sản xuất, logistics và xuất khẩu. Đây là một hệ sinh thái hoàn chỉnh, có thể lan tỏa đến cả vùng Đông và Tây Nam Bộ.
Trong khi đó, TS. Trần Du Lịch cho rằng TPHCM cần đặt mục tiêu đạt tốc độ tăng trưởng hai con số trong 5 năm tới. Để đạt được điều đó, công nghiệp Thành phố không thể tiếp tục tăng trưởng theo chiều ngang, dựa vào lao động giá rẻ bởi nguồn nhân lực giá rẻ đang ngày càng khan hiếm.
Do đó, TPHCM phải chuyển sang mô hình tăng trưởng dựa trên chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Đồng thời, TPHCM cũng cần đánh giá lại từng ngành, nhóm ngành công nghiệp hiện nay dựa trên tỉ trọng giá trị gia tăng trong cơ cấu giá trị sản phẩm. Đặc biệt, cần tính toán năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) của từng ngành để xác định rõ đâu là yếu tố đóng góp vào năng suất chung.
TS. Trần Du Lịch cũng cho rằng, TPHCM cần điều chỉnh quy hoạch dựa trên lợi thế từng vùng, gắn với quy hoạch tổng thể vùng Nam Bộ. Đây là việc cấp bách, cần thực hiện ngay.
Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà nhấn mạnh: Công nghiệp hiện đại, đổi mới sáng tạo phải là trụ cột dẫn dắt siêu đô thị TPHCM. Ảnh: VGP/LA
Công nghiệp hiện đại, đổi mới sáng tạo phải là trụ cột dẫn dắt "siêu đô thị"
Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà nhấn mạnh: Công nghiệp hiện đại, đổi mới sáng tạo phải là trụ cột dẫn dắt siêu đô thị TPHCM với 14 triệu dân bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Việc hợp nhất Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu với TPHCM đã mở ra một thực thể kinh tế, hành chính mới với quy mô vượt trội: Diện tích hơn 6.770 km², dân số 14 triệu người, tập trung gần 50% doanh nghiệp tư nhân của cả nước. Đây không chỉ là "không gian vật lý" mở rộng, mà là cơ hội vàng để TPHCM định hình lại vai trò đầu tàu, trở thành cực tăng trưởng hàng đầu của cả nước và vươn tầm khu vực.
Tuy nhiên, ông Lộc cũng chỉ rõ thách thức khi tỉ trọng công nghiệp trong GRDP đang có xu hướng giảm, nhiều ngành công nghiệp còn phụ thuộc vào lao động giá rẻ, hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng thấp. Để "biến tiềm năng thành hành động", lãnh đạo UBND TPHCM yêu cầu các sở, ngành ngay sau buổi tọa đàm phải bắt tay triển khai nhiều nhiệm vụ.
Theo đó, Sở Công Thương đề xuất điều chỉnh quy hoạch công nghiệp theo hướng ưu tiên công nghiệp công nghệ cao, nền tảng, chuyển đổi số, xanh, thông minh, tập trung vào cơ khí, hóa chất, điện tử, vi mạch bán dẫn, đường sắt cao tốc…
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà giao Sở Khoa học và Công nghệ đẩy mạnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, kết nối viện, trường, doanh nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp công nghệ. Sở Tài chính nghiên cứu cơ chế ưu đãi thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp trọng điểm và công nghệ mới. Sở Nội vụ, Sở Giáo dục và Đào tạo tập trung đào tạo nhân lực chất lượng cao sát với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.
Đối với Ban quản lý các Khu chế xuất - Khu công nghiệp cần đẩy nhanh cải cách thủ tục hành chính, phát triển mô hình khu công nghiệp xanh, thông minh gắn với logistics vùng. Ngoài ra, các viện nghiên cứu, trường đại học được khuyến khích tham gia trực tiếp vào quá trình chuyển giao công nghệ, phát triển sản phẩm, đào tạo và phản biện chính sách.
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp cần chủ động đổi mới công nghệ, đầu tư vào công nghiệp xanh, nâng cao năng suất và tuân thủ nghiêm ngặt các quy chuẩn về môi trường, lao động.
Các chuyên gia hiến kế để ngành công nghiệp TPHCM phát triển bền vững trong thời gian tới - Ảnh: VGP/LA
FTZ giúp TPHCM tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu
Hiến kế để ngành công nghiệp TPHCM phát triển bền vững trong thời gian tới, TS. Huỳnh Thanh Điền nhấn mạnh: TPHCM cần được quy hoạch trở thành trung tâm lõi từ khâu thiết kế, sản xuất đến xuất khẩu. Từ đó, Thành phố sẽ tạo sức lan tỏa phát triển ra các địa phương trong vùng như Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long... "Đây phải là định hướng xuyên suốt trong chiến lược phát triển của TPHCM, với mục tiêu cuối cùng là hình thành một chuỗi giá trị công nghiệp vùng vững mạnh" TS. Điền nhấn mạnh.
Đặc biệt, TS. Điền đề xuất TPHCM cần sớm hình thành khu thương mại tự do (FTZ) như một phần trong chiến lược công nghiệp mới, kết nối với Trung tâm tài chính quốc tế (IFC).
Tại phiên thảo luận, TS. Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn triển khai Nghị quyết 98 cũng cho rằng TPHCM cần nhanh chóng xây dựng Khu thương mại tự do Cái Mép - Thị Vải.
"Trong giai đoạn mới này, chỉ có FTZ mới tham gia trực tiếp được vào chuỗi giá trị phân phối toàn cầu và thu hút đầu tư mạnh mẽ. Do đó, TPHCM phải thực hiện nhanh vì đây được xem là một đột phá", TS. Trần Du Lịch nhấn mạnh
Theo TS. Lịch, nền tảng của FTZ không chỉ là thương mại dịch vụ, mà còn là công nghiệp. Từ đó, FTZ sẽ kết nối với các trung tâm logistics (ICD) đã quy hoạch tại Dĩ An, Thuận An để nâng cao hiệu quả vận hành chuỗi cung ứng.
Theo các chuyên gia, việc TPHCM mở rộng không chỉ là mở địa giới, mà còn mở một tầm nhìn mới đến năm 2045 trở thành trung tâm sản xuất, đổi mới sáng tạo, logistics của cả nước và khu vực Đông Nam Á.
Lê Anh
Nguồn: https://baochinhphu.vn/tphcm-huong-toi-tro-thanh-trung-tam-san-xuat-doi-moi-sang-tao-logistics-cua-khu-vuc-102250717170338658.htm
Bình luận (0)