Yahoo Finance vừa đưa tin về số lượng thuê bao (subscriptions) của những ông lớn báo chí phương Tây, đọc thấy đáng mơ ước! Bản tin "Yahoo Finance: NYT subscription growth Q1 2025" cho hay tính đến quý I/2025, báo Mỹ The New York Times (NYT) có khoảng 11,66 triệu thuê bao, trong đó gồm 11,06 triệu là thuê bao kỹ thuật số và 5,76 triệu trong số đó là thuê bao gói bundle hoặc đa sản phẩm. Statista cập nhật mới hơn: Tính đến tháng 6-2025, NYT đã đạt khoảng 12 triệu thuê bao toàn cầu, trong đó hơn 11 triệu là thuê bao kỹ thuật số và khoảng 620.000 thuê bao báo in. Mục tiêu của NYT là đạt 15 triệu thuê bao vào năm 2027.
Hành trình gian nan
Không dựng tường phí (paywall) để thu tiền độc giả như NYT, The Guardian (Anh) kêu gọi lạc quyên (donation) dưới mỗi bài báo. Họ phấn khởi loan tin đã có hơn 1,2 triệu người ủng hộ quyên góp thường xuyên trên toàn cầu và doanh thu từ độc giả chiếm hơn 50% tổng thu của The Guardian.
Dẫn chiếu hai điển hình bên trên, so sánh với cách triển khai thu phí nội dung của báo chí Việt Nam, thì thấy cách làm của Báo Người Lao Động gần với NYT và Tuổi Trẻ gần với Guardian. Báo Người Lao Động dựng tường mềm (soft wall) thu phí đối với cụm bài báo cao cấp tại chuyên mục "Dành cho bạn đọc VIP" trên báo điện tử, bán lẻ từng bài hoặc bán gói theo 3 tháng, 6 tháng, 1 năm…; còn Tuổi Trẻ điện tử vận động bạn đọc ủng hộ thông qua "đánh sao": Bài viết hay? Tặng sao cho Tuổi Trẻ (sau khi đăng nhập, bạn đọc sẽ được hướng dẫn cách đóng tiền).
Thu phí nội dung báo chí ở Việt Nam do Vietnam+ (vietnamplus.vn) của Thông tấn xã Việt Nam khởi xướng vào tháng 6-2018. Báo này dựng tường mềm chỉ thu phí những bài chuyên sâu, độc quyền. Nối gót Vietnam+ là Ngày Nay (tạp chí điện tử của Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam), thu phí đọc báo tại mục "Special Today", từ tháng 3-2021. Sau Ngày Nay 3 tháng, giữa tháng 6-2021, báo điện tử VietNamNet chính thức thu phí nội dung tại chuyên mục "Premium" sau 2 tháng ra mắt thử nghiệm. Và Người Lao Động điện tử, sau một thời gian dài thăm dò, tham khảo nhiều mô hình, cách làm trong và ngoài nước, đã mạnh dạn công bố thu phí nội dung tại chuyên mục "Dành cho bạn đọc VIP" trên báo điện tử vào ngày 28-7-2022, nhân kỷ niệm 47 năm ngày thành lập báo. Đến đầu tháng 2-2023 thì Tuổi Trẻ công bố "Tuổi Trẻ sao". So ra, trong làng báo in Việt Nam, Người Lao Động là tờ báo tiên phong làm việc này. Và với báo chí phía Nam, Người Lao Động cũng tiên phong dựng tường phí.
Thu phí đọc báo tại Việt Nam quả không dễ chút nào, nhất là khi thông tin báo chí hầu như được đọc miễn phí; độc giả lại được cung cấp "ê hề" nội dung thượng vàng hạ cám bởi mạng xã hội; cùng với đó là nạn ăn cắp bản quyền như rươi. Nếu nản chí là bỏ cuộc sớm, không thể làm; hoặc nếu có làm thì chẳng chóng cũng chầy sẽ rời cuộc chơi mà thôi. Nhưng tập thể lãnh đạo Báo Người Lao Động đã xác định và kiên định: Tương lai của báo chí hiện đại là phải thu phí nội dung, báo chí Việt Nam không thể đi khác con đường của báo chí tiến bộ trên thế giới, do vậy phải quyết tâm cao, trì chí với hành trình đường dài đầy chông gai này.
Tin vào báo chí chất lượng cao
Suốt 3 năm qua, "Dành cho bạn đọc VIP" được bạn đọc yêu quý ủng hộ. Các báo có thu phí nội dung đều không công khai số liệu về thuê bao, doanh thu…, nhưng là "người trong nghề", chúng tôi có cách nắm bắt tương đối chính xác tình hình chung và tự tin khẳng định rằng Người Lao Động đang nằm trong nhóm dẫn đầu. Chất lượng nội dung là yếu tố được chúng tôi đặt lên trên tất cả. Với khoảng 400 bài VIP đã xuất bản, thật sự đáng "đồng tiền bát gạo". Về các giải pháp thanh toán điện tử, "Dành cho bạn đọc VIP" từ sớm đã phủ kín với MoMo, Napas, cổng Ngân Lượng. Đối với khách hàng, chúng tôi xem họ thật sự "VIP", là "thượng đế" nên không ngừng cải tiến nội dung và nâng chất phục vụ, chăm sóc. Nhiều đợt khuyến mãi, giảm giá, tặng quà "bạc tỉ" đã được chúng tôi công bố và thực hiện.
NYT (Mỹ), Le Monde (Pháp), El País (Tây Ban Nha), Nikkei (Nhật Bản), South China Morning Post (Hồng Kông - Trung Quốc)... đều đã thành công với mô hình thu phí nội dung, dù mức độ thành công có khác nhau. Báo chí thế giới đi trước và thành công, chúng ta đi sau, sao phải sợ thất bại?! Hãy ngẫm xem, giá bìa một tờ nhật báo tại Việt Nam hiện nay phổ biến ở mức chỉ trên dưới 6.000 đồng, mà trong đó chứa bao nhiêu mồ hôi, công sức, tâm huyết, trí tuệ, trách nhiệm của người làm báo; còn báo điện tử, kênh mạng xã hội của các báo hầu hết đang cho đọc, xem miễn phí; trong khi khán giả sẵn sàng chi tiền để mua thuê bao xem phim, nghe nội dung từ Netflix, Spotify…, thì với báo chí "danh môn chánh phái" - tại sao lại bất công, vô lý như vậy?
Nỗ lực "phá đá, mở đường" thu phí đọc báo của một số cơ quan báo chí tiên phong, trong đó có Báo Người Lao Động, kỳ vọng sẽ thay đổi được nhận thức và hành động của công chúng, họ sẽ tin và đồng hành với báo chí chuẩn mực, báo chí chất lượng cao. Nhất định sẽ như vậy!
Chúng tôi được gì?
Nếu bạn đọc hỏi Báo Người Lao Động có lãi hay không với "Dành cho bạn đọc VIP", thì câu trả lời chân thật là đây: Về tài chính, chúng tôi có cách làm linh hoạt, sáng tạo để cân đối, ít nhất là huề vốn. Về giá trị vô hình, chúng tôi thu lượm được nhiều thứ.
Trước hết là với "Dành cho bạn đọc VIP", chúng tôi định vị thương hiệu Người Lao Động ở vị trí sang trọng hơn trong làng báo và trang trọng hơn trong lòng độc giả.
Kế đến là chúng tôi sớm tiếp cận tư duy báo chí hiện đại, văn minh, trong đó bán - mua tin tức, bán - mua góc nhìn truyền thông là giao dịch sòng phẳng. Đối với nghề báo, đây là nền tảng của báo chí chuyên nghiệp, trong đó lấy chất lượng nội dung làm chìa khóa mở cánh cổng phát triển. Đối với công chúng, chúng tôi góp phần từng bước làm thay đổi (educate) thói quen đọc báo miễn phí của họ. Đồng thời, hạn chế nạn sao chép trái phép tác phẩm báo chí.
Thêm nữa, "Dành cho bạn đọc VIP" giúp chúng tôi đa dạng hóa sản phẩm truyền thông, đa dạng hóa nguồn thu trong bối cảnh chung doanh số từ phát hành báo in sụt giảm, đồng thời xây dựng được lực lượng độc giả trung thành. Công nghệ nói chung và AI nói riêng sẽ hỗ trợ đắc lực để hiện thực hóa chiến lược này.
Nguồn: https://nld.com.vn/thu-phi-doc-bao-duong-dau-moi-thach-thuc-196250724204058442.htm
Bình luận (0)