Thanh toán không dùng tiền mặt: Hành trình từ phố về quê

Ở các đô thị lớn, thanh toán không dùng tiền mặt đã trở thành thói quen khó thay thế trong nhịp sống hiện đại. Thói quen này dần lan rộng về vùng nông thôn - nơi tiền mặt vốn là phương thức giao dịch chủ yếu. Bước chuyển này không chỉ phản ánh quá trình số hóa lan tỏa sâu rộng mà còn mở ra nhiều thay đổi trong đời sống, từ thói quen tiêu dùng của người dân nông thôn.

Đoàn viên thanh niên phường Đức Xuân hướng dẫn người dân sử dụng các ứng dụng thanh toán trên điện thoại thông minh.

Tại chợ phiên, gian hàng tạp hóa, các sạp hoa quả, rau củ, đồ ăn, thức uống, dù lớn hay nhỏ, khách hàng đều có thể quét mã QR để thanh toán, rất tiện lợi và nhanh chóng. 

Anh Hứa Đức Huyên, xã Na Rì, mua vài bó rau ở chợ đầu mối, tổng số tiền thanh toán hơn 30 nghìn đồng, anh chỉ cần mở ứng dụng ngân hàng và quét mã QR, thanh toán đã hoàn tất. “Vài năm nay, tôi đi đâu mua hàng chỉ cần mang điện thoại thông minh và quét mã QR là thanh toán xong, rất tiện lợi” - anh Hứa Đức Huyên chia sẻ.

Ông Hoàng Văn Phja, xã Phủ Thông, vừa mua điện thoại thông minh và được các con hướng dẫn cách thanh toán tiền điện qua app. Từ đó, ông không phải đi tận điểm thu để nộp tiền mà chỉ cần vai thao tác trên điện thoại đã hoàn thành thanh toán, không mất thời gian di chuyển. Khi cần nạp thẻ điện thoại, ông mở ứng dụng ngân hàng và nạp tiền. Thủ tục nhanh chóng, dễ dàng.

Ông Hoàng Văn Phja chia sẻ: Ông già rồi nên lúc đầu thấy khó. Sau khi được các con hướng dẫn, ghi mật khẩu vào giấy và vài lần thực hiện ông cũng quen dần, giờ đã nhớ được mật khẩu, biết các thao tác để thanh toán tiền qua điện thoại.

Câu chuyện của anh Huyên hay ông Phja không còn là cá biệt. Nhiều người dân ở nông thôn đã bắt đầu sử dụng ví điện tử, ngân hàng số để thanh toán tiền điện, nước, học phí cho con, thậm chí mua hàng online, chuyển khoản cho người thân đi làm xa. 

Tuy nhiên, còn một bộ phận người dân, đặc biệt là nhóm trung và cao tuổi, thói quen thanh toán không dùng tiền mặt vẫn gặp không ít khó khăn do hạn chế về kỹ năng số và công nghệ.

Để thu hẹp khoảng cách đó, chính quyền các xã, phường tại Thái Nguyên đã tích cực triển khai phổ cập kỹ năng số đến các tổ dân phố, khu dân cư. Chủ yếu là tập huấn, trang bị kiến thức từ cách cài đặt ứng dụng, quản lý tài chính cá nhân hay thanh toán không dùng tiền mặt.

Cùng với đó, lực lượng thanh niên, các tổ chức chính trị-xã hội đã đi đến các chợ, hộ gia đình để hướng dẫn mở tài khoản ngân hàng số, tạo và dùng mã QR thanh toán.

Người dân sử dụng các ứng dụng số để thanh toán không dùng tiền mặt bảo đảm tiện lợi, nhanh chóng (ảnh chụp tại xã Na Rì).

Không chỉ có cộng đồng và chính quyền, ngân hàng và doanh nghiệp viễn thông đã vào cuộc bằng các chương trình hỗ trợ như: Cài ứng dụng, hướng dẫn liên kết CCCD gắn chip với ví điện tử, miễn phí đăng ký tài khoản, áp dụng khuyến mãi hoàn tiền khi thanh toán hóa đơn qua ngân hàng số hoặc ứng dụng thanh toán.

Những giải pháp từng bước làm thay đổi thói quen thanh toán không dùng tiền mặt trong nhân dân. Nhiều người bán hàng lớn tuổi đã có tài khoản và biết dùng điện thoại để nhận tiền chuyển khoản của khách hàng.

“Giờ mọi người ít mang tiền mặt, dù mua nhiều hay ít đều hỏi mã quét QR để chuyển khoản. Vì thế mà tôi làm mã QR để người mua thanh toán dễ hơn. Nếu mình không có cũng khó để bán hàng” - bà Vi Thị Luyến ở phường Bắc Kạn chia sẻ.

Giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt đơn giản, dễ dùng, đi kèm các ưu đãi từ ví điện tử và ngân hàng số đã tạo điều kiện cho người dân tiếp cận dịch vụ nhanh chóng, tiết kiệm và minh bạch hơn. Hiện nay, tỷ lệ khách hàng thực hiện thanh toán tiền điện qua tài khoản ngân hàng và các kênh thanh toán điện tử đạt trên 94%, tiền nước đạt khoảng 83%. Ngoài ra, người dân còn thanh toán học phí, viện phí, chi trả lương, an sinh xã hội, bảo hiểm xã hội và nhiều dịch vụ khác qua ngân hàng và các kênh thanh toán điện tử.

Ông Hà Văn Huấn, Phó Chủ tịch UBND xã Côn Minh, cho biết: Tổ công nghệ số cộng đồng cấp xã và thôn tăng cường hướng dẫn bà con cách sử dụng các ứng dụng số, đặc biệt là phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. Bên cạnh đó, người dân được hướng dẫn cách bảo mật tài khoản, đặt mật khẩu mạnh, nhận diện các chiêu trò lừa đảo qua mạng… để yên tâm sử dụng các ứng dụng số.

Hành trình thanh toán không dùng tiền mặt từ phố về quê không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà còn là minh chứng cho sự đổi thay trong tư duy, thói quen và cách tiếp cận nhịp sống hiện đại. Mỗi người dân nông thôn đều biết cách quét mã QR và sử dụng các ứng dụng số, là khi cuộc cách mạng số đi vào đời sống thường nhật bền vững.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202508/thanh-toan-khong-dung-tien-mat-hanh-trinh-tu-pho-ve-que-2b26139/