อาชีพเดินเรือ “ล้าหลัง”

หาดหม่านไทตั้งอยู่ติดกับถนนฮวงซา อำเภอเซินจ่า เมืองดานัง พื้นที่ทะเลหม่านไทมีเทือกเขาเซินจ่าอยู่สองฝั่ง ทำให้ทะเลมีคลื่นน้อย จึงเป็นข้อได้เปรียบทางธรรมชาติในการพัฒนาการท่องเที่ยว และในขณะเดียวกันก็เป็นสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับชาวประมงในการหาปลา

การอวนลากเป็นวิธีการจับอาหารทะเลโดยใช้อวนใกล้ชายฝั่ง โดยอวนจะล้อมพื้นที่รอบทะเลไว้ แล้วชาวประมงกลุ่มหนึ่งจะลากอวนขึ้นฝั่งเพื่อจับปลา ชาวประมงในพื้นที่ทะเลไทยจะอวนลากตลอดทั้งปี โดยเหมาะที่สุดในช่วงเช้าตรู่หรือบ่ายแก่ๆ ในวันที่ทะเลสงบ

อวนลากมีโครงสร้างผนังตาข่ายยาว 500-1,000 ม. ความสูงของผนังตาข่ายสูงกว่าความลึกของน้ำทะเล โดยขอบตะกั่วจะอยู่ใกล้กับพื้นน้ำเสมอ และทุ่นจะลอยอยู่บนผิวน้ำเสมอ

ทันทีที่พระอาทิตย์ขึ้น งานดึงอวนก็เริ่มต้นขึ้น โดยมีกลุ่มคนประมาณ 15 คนเข้าร่วมด้วย อวนอยู่ห่างจากฝั่งมากกว่า 1 กิโลเมตร เป็นรูปโค้ง บนฝั่ง กลุ่มคนเหล่านี้แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ยืนอยู่คนละ 2 ข้าง ดึงไปด้านหลังและเข้ามาชิดกันเมื่อนำอวนขึ้นฝั่ง

พวกผู้ชาย “ยืดตัว” เพื่อดึงตาข่ายด้วยมือที่คล่องแคล่วและดำมืด และก้าวเดินอย่างมั่นคงบนพื้นทราย

การดึงอวนต้องจับเชือกอวนให้แน่นด้วยมือทั้งสองข้าง หันหน้าออกทะเล เอนหลังและดึงอวนไปมาระหว่างทะเลกับฝั่งเป็นจังหวะสม่ำเสมอ ขณะดึงอวน ผู้หญิงที่อยู่ฝั่งได้เตรียมเสาไหล่ ตะกร้า และลังไว้สำหรับวางปลาที่เพิ่งจับได้

อวนลากจะถูกดึงขึ้นฝั่งโดยใช้วัตถุดิบหลักๆ เช่น ปลาหางนกยูง ปลาสามง่าม ปลาแมคเคอเรล ปลาเฮร์ริง ปลาจาระเม็ด และกุ้งสด กุ้งเป็นกุ้งขนาดเล็ก ยาวประมาณ 1-4 เซนติเมตร มีสีน้ำตาลแดง ชาวบ้านนิยมนำกุ้งไปต้มหรือต้มในซุปผัก หากจับปลาหรือกุ้งได้วันละไม่กี่ตัว ชาวประมงจะแบ่งกันจับกลับบ้าน หรือขายให้นักท่องเที่ยวและคนในพื้นที่บนชายหาด

ในวันที่ปลาจับได้มาก พวกเขาจะคัดแยกและขายให้พ่อค้าในราคาตั้งแต่ 30,000 ถึง 50,000 ดอง/กก. ขึ้นอยู่กับชนิดปลา ค่าใช้จ่ายในการดึงอวนต่อวันอยู่ที่ประมาณ 500,000 ดอง/คน ขึ้นอยู่กับปริมาณปลาที่จับได้

อาชีพดั้งเดิมของชาวประมงหม่านไทยคือการลากอวนในป่ามาช้านาน อาชีพนี้ไม่เพียงแต่เป็นอาชีพหาเลี้ยงชีพเท่านั้น แต่ยังเป็น “เชือก” ผูกมิตรและผูกมิตรไมตรี ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา วิถีชีวิตสมัยใหม่ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงของเมืองได้แผ่ขยายไปทั่วทุกสารทิศ ทำให้จำนวนผู้ประกอบอาชีพประมงลดลงอย่างมาก ปัจจุบันในเขตหม่านไทยมีเพียง 2 กลุ่ม ที่มีผู้ประกอบอาชีพประมงประจำมากกว่า 30 คน ปริมาณปลาที่ตกได้ก็ลดลงทุกวัน นี่เป็นหนึ่งในเหตุผลที่ชาวบ้านต้องหาอาชีพอื่นๆ มากมายเพื่อประคับประคองชีวิต

นิตยสารเฮอริเทจ