Số hóa dữ liệu hộ tịch:

Hiện các địa phương trên cả nước đã thực hiện số hóa và hàng triệu sổ hộ tịch đã được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử. Song việc triển khai đang vướng ở rất nhiều khâu, từ phần mềm, sự phối hợp giữa các cơ quan, kỹ năng sử dụng của cán bộ. Cơ quan chức năng đang khẩn trương khắc phục những tồn tại này để việc vận hành hệ thống được thông suốt.

Xuất hiện bất cập mới

Nhằm hỗ trợ các tỉnh, thành phố số hóa dữ liệu cư dân, từ năm 2019, Bộ Tư pháp đã triển khai phần mềm quản lý dữ liệu hộ tịch. Đặc biệt, với mong muốn tạo động lực mạnh mẽ, phấn đấu hoàn thành kế hoạch số hóa dữ liệu hộ tịch vượt tiến độ đề ra, Bộ Tư pháp và các địa phương phát động phong trào thi đua cao điểm “Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành Kế hoạch số hóa dữ liệu hộ tịch”.

Giải quyết thủ tục hành chính cho người dân tại Điểm phục vụ hành chính công phường Cầu Giấy.

Theo ghi nhận của phóng viên, tại tỉnh, thành phố như Thái Bình, Đà Nẵng, Hà Nội, các sở Tư pháp đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an hướng dẫn rà soát, đối chiếu dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bảo đảm dữ liệu sạch, sống. Các nhóm Zalo được thành lập, cán bộ của Sở Tư pháp bám sát địa bàn, sẵn sàng hỗ trợ địa phương bằng nhiều hình thức như quay video, hướng dẫn qua điện thoại hoặc qua ứng dụng UltraViewer.

Đáng chú ý, tại Đà Nẵng, nhằm hỗ trợ các địa phương chậm tiến độ, Sở Tư pháp đã thành lập Đoàn công tác làm việc trực tiếp đi từ 7h30 - 22h tại một số xã có tỷ lệ thấp để hướng dẫn cán bộ thực hiện số hóa. Đến nay, các địa phương trên cả nước đã thực hiện số hóa với dữ liệu được kết nối và đồng bộ hai chiều với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trong đó, Hà Nội đã số hóa được 96% dữ liệu, giúp giảm tải quy trình tác nghiệp cho công chức làm công tác hộ tịch, đồng thời nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính. 4% còn lại không đủ căn cứ nhập thông tin do tài liệu đã quá cũ.

Tuy nhiên, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã xuất hiện thêm các bất cập khác. Điển hình là do thay đổi địa giới hành chính, bỏ cấp quận kéo theo nhiều người phải thay đổi thông tin về nơi sinh, hộ khẩu thường trú. Đơn cử, nhiều công dân trước đây ở phường Yên Hòa (Hà Nội), nay về phường Cầu Giấy nhưng thông tin số lại chưa được điều chỉnh, hoặc cán bộ nhập dữ liệu sai, khiến việc giải quyết thủ tục hành chính như đăng ký kết hôn, khai sinh phát sinh thêm giấy tờ...

Ngoài ra, theo chị Phạm Hồ Hồng Trang, ở phường Yên Hòa, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của hầu hết các địa phương kết nối chưa đầy đủ với phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch và phần mềm dịch vụ công liên thông, khiến thời gian giải quyết chậm hơn. Trong khi công chức phải nhập hồ sơ 2 lần và chuyển hồ sơ giấy, các mẫu điện tử tương tác trên hệ thống chưa đầy đủ dữ liệu và không tích hợp khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Khắc phục theo hướng cầm tay chỉ việc

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh thông tin, qua theo dõi, tiếp nhận phản ánh kiến nghị của các địa phương thông qua Tổng đài hỗ trợ của Bộ Tư pháp và các kênh hỗ trợ khác, Bộ đã nắm được vướng mắc.

Ông Nguyễn Thanh Tịnh cho biết thêm, hệ thống thông tin đăng ký và quản lý hộ tịch phiên bản mới, được Bộ Tư pháp triển khai từ ngày 1-7-2025 theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cần sự phối hợp đồng bộ của nhiều bên gồm: Bộ Tư pháp (triển khai Hệ thống phần mềm, chuyển đổi dữ liệu từ hệ thống cũ sang hệ thống mới); Văn phòng Chính phủ (Cổng dịch vụ công quốc gia); Bộ Công an (phần mềm dịch vụ công liên thông, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư); Bộ Khoa học và Công nghệ và các địa phương (Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh), trong khi thời gian triển khai rất gấp. Do đó khó tránh khỏi các vướng mắc trong giai đoạn đầu.

Qua kiểm tra, khó khăn chủ yếu do cán bộ kỹ thuật của một số địa phương chưa hiểu rõ về mô hình đồng bộ đã được Bộ Tư pháp hướng dẫn. Bộ Tư pháp đã chỉ đạo xây dựng video hướng dẫn sử dụng, thao tác cụ thể đối với từng nghiệp vụ trên Hệ thống đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử, đăng tải trên Cổng thông tin điện tử, Cổng pháp luật quốc gia để người dùng chủ động nghiên cứu. Đối với lỗi kết nối, chuyển hồ sơ, dữ liệu, Bộ Tư pháp đã bố trí nhóm thường trực phối hợp đầu mối hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh và Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) khắc phục.

Theo thống kê, 26 tỉnh, thành phố đang sử dụng phần mềm i-Gate do Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) cung cấp. Thành phố Hà Nội và tỉnh Thái Nguyên đang sử dụng sản phẩm của Tổng công ty Viễn thông Mobifone. Tỉnh Quảng Ninh đang được Tập đoàn FPT hỗ trợ và có 5 địa phương sử dụng phần mềm của đơn vị công nghệ khác. Bộ Tư pháp đã giao Cục Hành chính tư pháp làm việc với VNPT để thống nhất xác định lỗi, thiếu sót, hướng khắc phục; đồng thời đang tiếp tục trao đổi với các đơn vị cung cấp dịch vụ còn lại để thống nhất bảo đảm xử lý xong trước ngày 25-8-2025.

Ngoài ra, Bộ Tư pháp cũng phát hiện, một số đơn vị cấp xã, lãnh đạo UBND chưa được cấp chữ ký số hoặc đã được cấp nhưng thao tác cập nhật phần mềm ký số chưa đúng nên xử lý còn vướng mắc; còn tình trạng công chức tư pháp - hộ tịch thao tác sai trên phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính dẫn đến chậm kéo dài.

Bộ Tư pháp đang tổ chức các đoàn công tác để kiểm tra, hướng dẫn trực tiếp tại một số địa phương gặp nhiều khó khăn, vướng mắc để hỗ trợ khắc phục theo hướng cầm tay chỉ việc, thực hiện tại 12 địa phương, trong đó có Hà Nội.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/so-hoa-du-lieu-ho-tich-chu-dong-go-kho-van-hanh-thong-suot-713561.html