Chủ tịch UBND tỉnh Trần Ngọc Tam kiểm tra cống Sa Kê, huyện Mỏ Cày Nam trong ngăn mặn trữ ngọt
Vận hành hệ thống công trình thuỷ lợi
Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh UBND tỉnh Nguyễn Minh Cảnh, tỉnh đã ban hành phương án phòng, chống, ứng phó với xâm nhập mặn. Qua đó, các ngành, các cấp địa phương và người dân chủ động phòng tránh, tăng cường khả năng ứng phó đối với hạn mặn xảy ra trên địa bàn tỉnh, hạn chế tối đa thiệt hại về người tài sản, cây trông, vật nuôi.
Khu vực huyện Châu Thành, TP. Bến Tre có các công trình thuộc Dự án Hệ thống thủy lợi Bắc Bến Tre giai đoạn 1 (đê và các cống ven sông Tiền, cống Tân Phú, cống Bến Rớ, cống Sông Mã, hồ chứa nước Ba Lai,...) đã đưa vào sử dụng, cơ bản kiểm soát được nguồn nước từ sông Tiền và sông Hàm Luông vào sông Ba Lai. Do vậy, để đảm bảo việc cấp nước cho các nhà máy nước cần theo dõi chặt diễn biến xâm nhập mặn để vận hành công trình thuỷ lợi, trạm bơm, nhằm tích trữ tối đa nguồn nước trong lưu vực hồ chứa Ba Lai. Đồng thời, theo dõi chất lượng nguồn nước, đảm bảo vệ sinh môi trường.
Khu vực các huyện Giồng Trôm, Ba Tri, Bình Đại có công trình cống đập Ba Lai kết hợp với các công trình cống thuộc Dự án Hệ thống thủy lợi Bắc Bến Tre giai đoạn 1, cống Bến Rớ, Tân Phú thuộc Dự án Quản lý nước tỉnh (JICA3) kết hợp với cống Trung Nhuận và Xẻo Rắn, giúp kiểm soát được nguồn nước một phần huyện Giồng Trôm phía Ba Lai và huyện Ba Tri (chủ yếu lấy nước từ sông Ba Lai, hồ chứa Kênh Lấp). Đồng thời, các cống dưới đê sông Tiền đã giúp kiểm soát mặn từ sông Tiền vào khu vực huyện Bình Đại.
Tuy nhiên, khu vực các xã phía Nam của huyện Giồng Trôm (giáp sông Hàm Luông), các xã thuộc lưu vực sông Thủ Cửu, sông Giồng Trôm, sông Bình Chánh, mặn tăng cao ảnh hưởng đến nguồn lấy nước của các nhà máy nước do chịu tác động trực tiếp từ nguồn nước trên sông Hàm Luông, sông Bến Tre.
Các xã phía Bắc huyện Bình Đại (giáp sông Tiền) có thể xảy ra hiện tượng thiếu nước cục bộ do các cống thuộc đê sông Tiền đóng cửa ngăn mặn, nguồn nước từ Ba Lai không đủ để cấp bù đến các xã ven sông Tiền do một số công trình kênh, rạch chưa được nạo vét. Do vậy, các nhà máy nước có phạm vi cấp nước các khu vực nêu trên sẵn sàng phương án vận chuyển nguồn nước thô, nước sau xử lý, đấu nối nguồn nước với các nhà máy có độ mặn thấp, cấp nước qua hệ thống RO,... để cấp cho người dân trong trường hợp mặn tăng cao bất thường, nguồn nước dự trữ trong dân cạn kiệt. Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thuỷ lợi có kế hoạch vận hành linh hoạt hệ thống công trình thuỷ lợi, hồ chứa Kênh Lấp, nhằm đảm bảo tích trữ tối đa nguồn nước sông Ba Lai, khu vực chứa nước Trung Nhuận - Xẻo Rắn, hồ chứa Kênh Lấp và tiêu nước kịp thời đảm bảo chất lượng nguồn nước.
Khu vực huyện Chợ Lách, các xã khu vực thượng nguồn (từ Hoà Nghĩa đến Phú Phụng) cơ bản nguồn nước đảm bảo (độ mặn ≤1‰). Các xã còn lại, cần tăng cường vận động người dân tích trữ nước ngọt, thực hiện các công trình tạm, trữ nước cục bộ kết hợp để trữ nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất. Các nhà máy nước cần theo dõi chặt diễn biến xâm nhập mặn để vận hành cấp nước cho phù hợp.
Khu vực huyện Mỏ Cày Bắc có công trình cống Sa Kê, cống Giồng Keo, cống Bưng kết hợp với giải pháp ngăn mặn tạm thời tại cống Cái Hàng (đang thi công) tạo thành khu vực trữ nước Cái Hàng - Sa Kê, góp phần ngăn mặn xâm nhập từ sông Hàm Luông, sông Cổ Chiên phục vụ sinh hoạt, sản xuất cho các xã thuộc phía Tây của huyện Mỏ Cày Bắc, thị trấn Mỏ Cày Nam và một số xã lân cận. Đồng thời, cung cấp nguồn nước thô cho nhà máy nước của Công ty TNHH Cấp thoát nước Mỏ Cày để cung cấp nước sinh hoạt cho hơn 2 ngàn hộ dân ở 2 huyện Mỏ Cày Nam và Mỏ Cày Bắc khi nguồn nước trên sông Mỏ Cày bị nhiễm mặn.
Tuy nhiên, khu vực phía Bắc huyện Mỏ Cày Bắc và huyện Mỏ Cày Nam (khu vực giáp sông Hàm Luông, sông Vàm Nước Trong, sông Cái Cấm, sông Cái Quao,...) do hệ thống công trình thủy lợi chưa được khép kín nên xâm nhập mặn ảnh hưởng đến nguồn nước mặt theo thủy triều. Do vậy, đối với khu vực trên người dân cần chủ động tích trữ nguồn nước; các nhà máy nước sẵn sàng thực hiện phương án đấu nối nguồn nước với các nhà máy nước có độ mặn thấp trong khu vực, cấp nước theo khung giờ, cấp nước tập trung trong trường hợp xâm nhập mặn kéo dài.
Khu vực Thạnh Phú có Dự án Hệ thống thủy lợi Nam Bến Tre đã đưa vào sử dụng. Các công trình cống ngăn mặn giúp kiểm soát được nguồn nước từ sông Hàm Luông cho khu vực từ Thạnh Phú đến Vàm Cái Quao. Phía sông Cổ Chiên kiểm soát được nguồn nước từ Thạnh Phú đến Vàm Thơm.
Tuy nhiên, trường hợp xâm nhập mặn tăng cao ảnh hưởng đến các khu vực trữ nước như Cả Chát - Phụ Nữ (ảnh hưởng khi độ mặn tại Vàm Thom tăng cao), Đồng Khởi - Chín Thước (ảnh hưởng khi độ mặn tại Vàm Cái Quao tăng cao). Do vậy, các nhà máy nước có phạm vi cấp nước các khu vực nêu trên sẵn sàng phương án vận chuyển nguồn nước thô, nước sau xử lý, đấu nối nguồn nước với các nhà máy có độ mặn thấp, cấp nước qua hệ thống RO,... để cấp cho người dân trong trường hợp mặn tăng cao bất thường, nguồn nước dự trữ trong dân cạn kiệt. Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi có kế hoạch vận hành linh hoạt hệ thống công trình thủy lợi để kịp thời lấy ngọt, xổ mặn, đảm bảo chất lượng nguồn nước.
Trường hợp xâm nhập mặn diễn ra mức độ gay gắt trên diện rộng
Đối với các đơn vị cấp nước cho vận hành các điểm cấp nước tập trung và hệ thống lọc mặn RO đã được trang bị trong đợt hạn mặn 2015 - 2016, 2019 - 2020 và 2023 - 2024 để cấp nước sinh hoạt cho người dân; vận hành 2 trạm bơm nước thô của nhà máy nước Châu Bình và Tân Mỹ lấy nước từ khu vực cống Vàm Hồ, Nhà Thờ, Trung Nhuận, Xẻo Rắn để phục vụ cho người dân trong khu vực; mua nước qua đồng hồ tổng từ các đơn vị cấp nước khác;…
Trong trường hợp tình trạng xâm nhập mặn diễn ra mức độ gay gắt trên diện rộng (độ mặn nước nguồn cấp cho các nhà máy nước >1‰ bao phủ toàn tỉnh), nguồn nước dự trữ trong dân đã cạn kiệt, ngoài việc tiếp tục triển khai phương án ứng phó nêu trên cần thực hiện giải pháp vận chuyển nước ngọt thô từ thượng nguồn về để xử lý cấp cho các nhà máy nước bị ảnh hưởng độ mặn cao, kéo dài như Tân Hào, Lương Phú, Long Định, Thới Lai,...
Tăng cường hỗ trợ các trạm, nhà máy nước ở địa phương để kịp thời cung cấp nước cho người dân; vận chuyển nước để cung cấp cho các bệnh viện, trường học, nhà hàng, khách sạn,... các khu công nghiệp và vận hành các điểm cấp nước tập trung đã xây dựng để cung cấp cho người dân.
Trong trường hợp cấp thiết, có thể huy động xe bồn chữa cháy để vận chuyển nước ngọt phục vụ ăn uống, sinh hoạt cho người dân và các bệnh viện, doanh nghiệp, khu công nghiệp, trường học, khách sạn,...; kịp thời kiến nghị Quân khu hỗ trợ lực lượng, phương tiện để vận chuyển nước ngọt cung cấp cho người dân ở những khu vực khan hiếm nước. Điều chỉnh kế hoạch cấp nước theo thứ tự ưu tiên: Nước sinh hoạt cho người dân. Nước uống cho gia súc. Nước tưới cho cây trồng lâu năm có giá trị kinh tế cao,...
Đối với sản xuất nông nghiệp, kịp thời phân công cán bộ kỹ thuật tăng cường công tác kiểm tra; kịp thời phát hiện và xử lý khi phát sinh dịch bệnh đối với cây trồng, vật nuôi, nuôi trồng thủy sản, nhằm hạn chế thiệt hại. Thống kê, đánh giá thiệt hại do xâm nhập mặn (nếu có) kịp thời thực hiện cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp giúp người dân sớm khắc phục thiệt hại theo quy định. Ban hành lịch thời vụ trong sản xuất nông nghiệp; tăng cường hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp bảo vệ cây trồng, vật nuôi, thủy sản trong điều kiện xâm nhập mặn.
Bài và ảnh: Trần Quốc
Nguồn: https://baodongkhoi.vn/phuong-an-phong-chong-ung-pho-voi-xam-nhap-man-30062025-a148967.html
Bình luận (0)