Nâng cao quyền thụ hưởng văn hoá của nhân dân

Trong khuôn khổ diễn ra Hội nghị, liên quan đến lĩnh vực văn hoá, PGS.TS. Đỗ Thị Thanh Thủy - Trưởng ban, Ban Nghiên cứu Văn hóa thuộc Viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (Bộ VHTTDL) đã trình bày nội dung liên quan đến thành tựu 80 năm của Ngành Văn hoá trong đảm bảo và nâng cao quyền thụ thưởng văn hoá của nhân dân.

Bà Đỗ Thị Thanh Thủy cho biết dưới sự lãnh đạo của Đảng với sứ mệnh phụng sự nhân dân, thấm nhuần quan điểm lấy “dân là gốc”, phát huy vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của Nhân dân, trong suốt hơn 80 năm qua, ngành văn hóa đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong bảo đảm và nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân.

Những thành quả này tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu xây dựng một xã hội nhân văn, công bằng và thịnh vượng, nơi văn hóa được xác định là động lực, mục tiêu, nền tảng, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của đất nước.

Theo bà Đỗ Thị Thanh Thuỷ, nhìn lại hành trình 80 năm xây dựng và phát triển đất nước, có thể khẳng định ngành văn hóa đã có những đóng góp quan trọng và tích cực.

Từ đó, định hình vai trò trung tâm của văn hóa như là nền tảng tinh thần, mục tiêu, động lực, sức mạnh nội sinh quan trọng, phát huy giá trị văn hoá và sức mạnh con người Việt Nam, gắn với bảo đảm và nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân

Thành tựu 80 năm của ngành Văn hoá

Nhắc đến một số thành tựu của ngành văn hoá trong 80 năm qua, PGS.TS. Đỗ Thị Thanh Thủy ghi nhận đầu tiên là hệ thống chính sách văn hoá Việt Nam tiếp tục được xây dựng và hoàn thiện theo hướng toàn diện, thống nhất và gắn với thực tiễn, đảm bảo quyền tiếp cận và thụ hưởng văn hoá của mọi tầng lớp nhân dân.

Văn hoá được xem như hàng hóa công truyền tải giá trị tinh thần, đóng góp vào tiến bộ và công bằng xã hội và vì vậy luôn nhận được sự chú ý đầu tư của nhà nước.

Điển hình gần đây nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 đã được Quốc hội thông qua.

Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030; Chiến lược phát triển thể dục thể thao đến năm 2030…

Thứ hai, đảm bảo khả năng tiếp cận và tham gia bình đẳng vào đời sống văn hoá của nhân dân, thu hẹp bất bình đẳng về tiếp cận và thúc đẩy quyền tự do sáng tạo, sản xuất và phổ biến sản phẩm văn hoá.

Trong một thập niên vừa qua, ngành văn hoá đã đạt được nhiều thành tựu trong việc mở rộng khả năng tiếp cận những sản phẩm văn hóa thông qua công nghiệp văn hóa và những chính sách hỗ trợ khác, góp phần đảm bảo quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân.

Thị trường văn hóa ngày càng khởi sắc, các sản phẩm và dịch vụ đa dạng hơn; chất lượng sản phẩm được nâng cao nhờ vào việc phát huy tri thức, sức sáng tạo và tư duy đổi mới của các chủ thể đa dạng trong xã hội như: nghệ sĩ, nghệ nhân, doanh nhân, nhà khoa học, cộng đồng và các chủ thể sáng tạo, thực hành khác.

Nâng cao quyền thụ hưởng văn hoá của nhân dân - ảnh 2 — PGS.TS. Đỗ Thị Thanh Thủy - Trưởng ban, Ban Nghiên cứu Văn hóa thuộc Viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (Bộ VHTTDL) phát biểu tại Hội nghị

Thứ ba, bảo vệ và phát huy bản sắc văn hoá đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý. Theo bà Đỗ Thị Thanh Thuỷ, bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa không chỉ liên quan mà còn là một nội dung cốt lõi trong quyền hưởng thụ văn hóa.

Người dân vừa là chủ thể sáng tạo, vừa là đối tượng thụ hưởng, đồng thời có trách nhiệm và quyền trong việc giữ gìn và phát triển giá trị văn hóa dân tộc.

Ý thức sâu sắc về tầm quan trọng của bản sắc văn hóa, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đã dành sự quan tâm đặc biệt cho việc bảo tồn và phát huy văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Trong đó phải kể đến công tác kiểm kê, ghi danh các di sản văn hóa được tăng cường.

Hệ thống di sản văn hóa Việt Nam được ghi nhận rộng rãi với con số ấn tượng, góp phần làm thay đổi cơ cấu kinh tế của địa phương, tạo sinh kế, công ăn việc làm ổn định cho hàng vạn lao động tại địa bàn có di sản.

Đồng thời góp phần khơi dậy niềm tự hào dân tộc về bản sắc văn hoá, thúc đẩy sự cố kết cộng đồng.

Tính đến năm 2025, Việt Nam có 9 di sản thế giới được UNESCO công nhận (trong đó có 6 di sản văn hóa, 2 di sản thiên nhiên, 1 di sản hỗn hợp (văn hóa và thiên nhiên).

Đáng chú ý là, trong bảo vệ và phát huy bản sắc văn hoá, vai trò chủ thể của cộng đồng ngày càng được chú ý. Mỗi cá nhân, nhóm, cộng đồng và dân tộc có quyền trong duy trì, bảo vệ và phát triển bản sắc văn hoá riêng.

Nhiều tín ngưỡng, phong tục, tập quán tốt đẹp, nhiều loại hình di sản vật thể và phi vật thể được bảo tồn và được phát huy, tăng cường tích hợp vào sự phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh hiện tại, gắn với sinh kế cộng đồng và phát triển bền vững.

"Hưởng thụ văn hoá của người dân ngày càng được tăng cường đi cùng với việc bảo vệ và phát huy bản sắc văn hoá, góp phần xây dựng đời sống tinh thần lành mạnh và phát triển bền vững, đảm bảo đa dạng về văn hóa vùng miền, dân tộc, nhận được sự ghi nhận của đông đảo quần chúng nhân dân", PGS.TS. Đỗ Thị Thanh Thủy nhấn mạnh.

Thứ tư, đẩy mạnh số hoá, bình đẳng giới và đa dạng văn hoá trong tiếp cận, hưởng thụ văn hoá.

Ngành văn hoá đã tăng cường ứng dụng công nghệ vào các không gian nghệ thuật, bảo tàng số và dữ liệu lớn. Xuất bản điện tử đang rất phổ biến và kịp thời.

Trong giai đoạn 2026- 2031, Bộ VHTTDL hướng tới mục tiêu lớn là toàn bộ các đơn vị hoạt động văn hoá – nghệ thuật được tin học hoá và chuyển đổi số; xây dựng và duy trì các cơ sở dữ liệu lớn (Big Data) về văn hoá, nghệ thuật, gia đình và di sản văn hoá các dân tộc Việt Nam như nguồn tài nguyên dùng chung.

Ứng dụng công nghệ hiện đại tại triển lãm

Cũng tại Hội nghị sáng nay, đại diện Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại đã thông tin về khu triển lãm với chủ đề “Việt Nam Hạnh phúc” do Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại tổ chức tại Trung tâm Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội).

Đây là hoạt động sự kiện nằm trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và là điểm nhấn văn hóa, lan tỏa thông điệp về những giá trị hạnh phúc giản dị, gần gũi trong đời sống thường nhật của người Việt Nam.

Điểm hấp dẫn của triển lãm là việc ứng dụng công nghệ hiện đại thông qua 3D mapping và thực tế tăng cường (AR). Khách tham quan có thể khám phá toàn bộ triển lãm 80 năm thành tựu kinh tế- xã hội được số hóa, bản đồ số đa tầng dữ liệu 34 tỉnh, thành phố, tương tác trực tiếp với hình ảnh, âm thanh và không gian số sống động.

Toàn bộ dữ liệu này được đưa lên không gian số thông qua nền tảng vietnam.vn để người dân khắp thế giới có thể trải nghiệm khi không có điều kiện tham quan trực tiếp triển lãm.

Thông qua không gian triển lãm, Ban Tổ chức mong muốn lan tỏa thông điệp về một Việt Nam hạnh phúc - nơi hạnh phúc đến từ thành tựu lớn lao, được thể hiện qua những khoảnh khắc đời thường: nụ cười trẻ thơ, bàn tay lao động, tinh thần sáng tạo không ngừng

Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/nang-cao-quyen-thu-huong-van-hoa-cua-nhan-dan-164340.html