Hành động gì từ các chính sách cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo?

Bà Trương Lý Hoàng Phi, nhà sáng lập InnoEx chia sẻ tại sự kiện. Ảnh: SW.

Trong năm 2025, 4 chính sách lớn được ban hành cùng lúc tạo thành một hành lang thể chế đồng bộ, thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam bước vào sân chơi đổi mới sáng tạo toàn cầu.

Thời điểm này đang được xem là năm bản lề của AI, tạo động lực quan trọng trong việc định hình tương lai của lĩnh vực công. Trong đó, nhiều hoạt động, sự kiện đổi mới sáng tạo cùng lúc mở ra cơ hội phát triển các tập dữ liệu Việt Nam quy mô lớn, chất lượng cao.

Góc nhìn từ chuyên gia

Tại Hội nghị AI & Innovation Transformation Conference 2025 diễn ra cuối tuần qua, bà Trương Lý Hoàng Phi, nhà sáng lập InnoEx đã điểm qua loạt chính sách mới ban hành của Đảng. Bà cho rằng đổi mới là hành động chiến lược và Nhà nước đang tiếp sức bằng một hành lang đồng bộ cho doanh nghiệp.

Trong đó, Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã giúp khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư cho R&D. Đồng thời, Nghị quyết thúc đẩy việc liên kết giữa các viện nghiên cứu, trường đại học với khối doanh nghiệp, để tiếp cận nhanh kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng vào thực tiễn.

PGS.TS Trần Minh Triết chia sẻ về những ứng dụng của Edge AI với đổi mới, khởi nghiệp. Ảnh: SW.

Các chính sách khác bao gồm Nghị quyết 59 liên quan đến việc thúc đẩy hội nhập sâu trong chuỗi giá trị toàn cầu, Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

Bà Phi phân tích Nghị quyết 68 tập trung vào doanh nghiệp tư nhân, xem đây là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, cũng như trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nghị quyết này tạo cơ chế hình thành các chính sách hỗ trợ như tài chính, tín dụng và kết nối thị trường, cho doanh nghiệp ở nhiều quy mô, đặc biệt là nhỏ và vừa.

Trong khi đó, Nghị quyết 66 không chỉ yêu cầu cải cách kỹ thuật trong hệ thống pháp luật, mà còn thay đổi cách tư duy, đưa cơ chế, chính sách trở thành lợi thế cạnh tranh. Điều này mở đường cho các cơ chế thử nghiệm (sandbox) với các công nghệ mới, tăng cường chính phủ số.

Điểm đặc biệt ở đây không nằm ở số lượng nghị quyết, mà ở sự tương hỗ giữa chúng, bà Phi cho biết. Nghị quyết 68 cho phép doanh nghiệp trích tối đa 20% lợi nhuận trước thuế để lập quỹ riêng cho nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Bà Trương Lý Hoàng Phi phân tích về những hành động để tận dụng những chính sách lớn của Bộ Chính trị. Ảnh: SW.

Ngoài ra, còn có thêm nhiều ưu đãi khác về thuế, đất đai... nếu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao hoặc đặt tại các trung tâm đổi mới. Tương tự, Nghị quyết 57 bổ sung thêm việc cho phép khấu trừ gấp rưỡi đến gấp đôi chi phí R&D khi tính thuế, tuỳ theo ngành nghề.

Edge AI không chỉ là một xu hướng

Cơ hội về đổi mới sáng tạo trong năm 2025 được mở rộng thêm với sự xuất hiện của Edge AI. Cũng tại hội nghị, ông Hoàng Hưng Hải, Quản lý bộ phận Product/Technology Marketing tại Qualcomm đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của công nghệ này.

Edge AI đề cập đến việc triển khai các thuật toán và mô hình trí tuệ nhân tạo trực tiếp trên các thiết bị biên, thay vì dựa vào các máy chủ đám mây tập trung để xử lý. Ông Hải phân tích Edge AI không dừng lại ở một xu hướng, mà là cuộc tái thiết toàn diện kiến trúc xử lý dữ liệu.

Cụ thể, thay vì tập trung tại trung tâm, khả năng xử lý được đưa ra tận thiết bị đầu cuối, từ điện thoại, camera đến xe tự hành và cảm biến nông nghiệp. Nhờ đó, thiết bị và hệ thống có thể tiết kiệm băng thông, tăng bảo mật, đồng thời mở ra khả năng ứng dụng AI ngay cả trong môi trường thiếu kết nối hoặc yêu cầu phản ứng theo thời gian thực.

Ông Hoàng Hưng Hải (Qualcomm) chia sẻ nhận định về Edge AI. Ảnh: SW.

Theo ông, hiện tại là "thời điểm vàng" để doanh nghiệp Việt Nam có thể học hỏi và tham gia sâu vào chuỗi giá trị AI toàn cầu. Qualcomm sẽ cung cấp chip AI tại thiết bị, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp tích hợp Edge AI vào sản phẩm thực tế. Cùng sự hỗ trợ của chính sách và hệ sinh thái mở như InnoEx, doanh nghiệp có thể rút ngắn đáng kể khoảng cách với đối thủ quốc tế.

Ở khía cạnh đào tạo, PGS.TS Trần Minh Triết, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia TP.HCM), cho rằng Edge AI đang mở ra một hướng mới cho giáo dục đại học. Tuy nhiên, do phần lớn sinh viên mới chỉ làm quen với AI ở mức độ công cụ, nên ứng dụng thực tiễn với ràng buộc kỹ thuật như Edge AI vẫn còn khá xa, PGS cho biết.

Ông cho rằng chương trình đào tạo có thể được thiết kế để đưa vào những bài toán đơn giản, gần gũi và khơi gợi sự sáng tạo để giúp sinh viên không chỉ hiểu, mà còn có thể tạo ra ứng dụng thực tế. Các doanh nghiệp đi đầu có thể có những hợp tác với các trường đại học nhằm tạo thêm cơ hội cho sinh viên, qua đó góp phần vào sự sẵn sàng nguồn nhân lực trong tương lai.

Nguồn: https://znews.vn/hanh-dong-gi-tu-cac-chinh-sach-cho-doanh-nghiep-doi-moi-sang-tao-post1563007.html