Dù nơi đâu cũng hướng về Tổ quốc

“Mỗi thành công nơi xứ người đều là một hạt giống, để mai này nở trái ngọt cho quê hương” – chia sẻ của ba kiều bào Việt Nam tôi may mắn gặp gỡ trong những ngày tháng 9 lịch sử phần nào đã truyền tải tinh thần của lớp trí thức trẻ Việt sinh sống và làm việc tại nước ngoài.

80 năm sau ngày giành độc lập, những người trẻ Việt ở khắp năm châu đang lặng lẽ gieo những “hạt giống” như thế – khẳng định bản thân nơi đất khách, kết nối cộng đồng và nuôi dưỡng khát vọng cống hiến cho Tổ quốc.

Những ngày này, đồng bào trong nước và kiều bào ở nước ngoài có nhiều hoạt động ý nghĩa kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9. Ảnh: Đường phố Hà Nội rực rỡ cờ hoa chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Khẳng định Việt Nam trên bản đồ học thuật

Trong bức tranh chung ấy, có những người bắt đầu hành trình khẳng định tri thức Việt bằng chính câu hỏi “Tôi là ai?”. Giáo sư Nguyễn Nhật Nguyên là một trong số đó. Năm 2012, anh đến Pháp với học bổng thạc sĩ toàn phần, mang theo sự hoài nghi về con đường mình chọn. 12 năm sau, anh trở thành nhà khoa học trẻ nhất Việt Nam được Nhà nước Pháp phong hàm Giáo sư – khi mới 35 tuổi.

Giáo sư Nguyễn Nhật Nguyên.

Giờ đây, trên cương vị giảng viên Học viện Kinh doanh Rouen trực thuộc trường Đại học Rouen Normandie, điều anh trăn trở đã vượt xa mong muốn khẳng định bản thân, mà là câu hỏi: Làm sao để lấp đầy khoảng trống hiểu biết trong giới học thuật phương Tây về Việt Nam? “Người Việt Nam phải là người kể câu chuyện Việt Nam. Không ai hiểu và truyền tải giá trị Việt Nam tốt hơn chính chúng ta”, anh nói, bộc bạch thêm về điều anh luôn đau đáu, rằng Việt Nam không phải là bản sao của bất kỳ mô hình nào, mà mang giá trị và bản sắc riêng, và anh muốn bạn bè phương Tây sẽ thực sự hiểu rõ điều đó.

Từ giảng đường đến nghiên cứu, anh đều lựa chọn theo đuổi hướng tiếp cận chiến lược văn hóa và thương hiệu quốc gia, nuôi khát vọng “đóng gói” thương hiệu quốc gia Việt Nam – từ ẩm thực, trang phục, văn hoá đến ngôn ngữ – để giới thiệu với thế giới. “Ngoài ra, tôi luôn cố gắng tạo điều kiện cho các sinh viên Việt Nam sang học chương trình chất lượng cao tại Pháp”, anh nói, chia sẻ thêm rằng mình cũng như tham gia xét duyệt học bổng danh giá Eiffel của Pháp, tạo cơ hội cho những sinh viên Việt Nam chưa có điều kiện kinh tế nhưng đam mê nghiên cứu khoa học.

Với Giáo sư Nguyễn Nhật Nguyên, điều quan trọng nhất của trí thức trẻ Việt ở nước ngoài là không quên cội nguồn. Hội nhập không có nghĩa là hoà tan, giữ gốc rễ chính là giữ tiếng nói và hướng đi của chính mình. Và mỗi khi những người trẻ Việt hoài nghi về con đường của bản thân nơi xứ lạ, hãy luôn bắt đầu từ câu hỏi căn cốt rằng “chúng ta là ai”, để có thể tự hào khẳng định: “Tôi là người Việt Nam”.

Nâng cao vị thế cộng đồng người Việt cả về “lượng” và “chất”

Nếu như hành trình của Giáo sư Nguyễn Nhật Nguyên như hạt giống tri thức Việt nảy mầm trên đất Pháp, thì ở Nhật Bản, những hạt giống ấy đã được ươm ủ nhiều năm, khởi tạo một hệ sinh thái cộng đồng người Việt rộng khắp. Đặt chân đến Nhật Bản từ những năm 2010, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Sơn đã chứng kiến từng bước trưởng thành của cộng đồng người Việt, từ chỗ là những hội nhóm đơn lẻ, tới cộng đồng người nước ngoài lớn thứ hai tại Nhật Bản với khoảng 600.000 người như hiện nay.

“Nhiều kiều bào đã tạo được uy tín cao, thậm chí đóng vai trò quan trọng trong một số hoạt động chính trị – xã hội tại các địa phương của Nhật Bản”, anh chia sẻ. “Khi số lượng bà con đã đông đảo, chúng tôi nhận ra đã đến lúc phải chú trọng hơn vào chiều sâu, gắn kết để cộng đồng phát triển bền vững”, anh nói. Đó cũng là động lực giúp anh cùng các kiều bào Việt Nam tại Nhật Bản sáng lập Liên hiệp Hội người Việt Nam tại Nhật Bản dưới sự định hướng của Đại sứ quán Việt Nam, nơi anh đồng thời là Chủ tịch nhiệm kỳ đầu tiên. Với anh, liên hiệp ra đời không phải để quản lý, mà là để bà con kết nối và hỗ trợ lẫn nhau, với mục tiêu xa hơn là nâng cao tiếng nói và vị thế của người Việt, cũng như đưa cộng đồng người Việt tham gia sâu hơn, chất lượng hơn, và tạo ảnh hưởng rộng hơn ngay tại các địa phương của Nhật Bản.

Anh Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch Liên hiệp Hội người Việt Nam tại Nhật Bản trò chuyện cùng phóng viên Báo CAND.

Giờ đây, điều khiến anh trăn trở nhiều hơn cả là thế hệ thứ hai, thứ ba – những đứa trẻ mang dòng máu Việt Nam được sinh ra và lớn lên tại Nhật. Anh ấp ủ về một “ngôi nhà Việt Nam” giữa lòng Nhật Bản – nơi tiếng Việt có thể vang lên hàng ngày, nơi những người con xa xứ có thể cảm nhận hương vị quê hương, và là nơi những người bạn Nhật Bản có thể đến bất cứ lúc nào để hiểu về con người, lịch sử và văn hoá của Việt Nam. “Hai tiếng Tổ quốc thiêng liêng lắm. Những gì chúng tôi đang làm hôm nay không chỉ là thổi bùng ngọn lửa tinh thần Việt Nam tại Nhật Bản, mà còn giữ cho ngọn lửa ấy cháy bền bỉ và truyền lại cho thế hệ mai sau”, anh xúc động nói.

Sứ mệnh kết nối trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu

Từ một hạt giống nảy mầm tri thức đến những cộng đồng vững mạnh – kiều bào dù ở nơi đâu cũng đang nỗ lực khẳng định mình, qua đó khẳng định vị thế Việt Nam, gieo thêm những hạt mầm cống hiến. “Mỗi thành công nơi xứ người cũng là một hạt giống, để mai này nở trái ngọt cho quê hương” – với chị Nguyễn Thị Diệu Linh, Chủ tịch Liên hiệp Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại châu Âu – tình yêu tổ quốc thanh thuần như thế. Đến Czech từ năm 1996 khi mới 13 tuổi, trách nhiệm với đất nước được chị tự nhắc nhở rằng “mình không phải một cá nhân đơn lẻ, mà còn là một phần của cộng đồng người Việt trẻ nơi đây”.

Chị Nguyễn Thị Diệu Linh, Phó Chủ tịch Mạng lưới Việt Nam tại châu Âu, Chủ tịch Liên hiệp Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại châu Âu trong đội hình khối kiều bào tham gia lễ diễu binh, diễu hành 80 năm Quốc khánh.  

Có cơ hội công tác và làm việc tại nhiều quốc gia, chị Linh nhận ra rằng người trẻ Việt dù ở đâu cũng đều rất giỏi giang, năng động và đầy khát vọng. Tuy nhiên, sự kết nối giữa họ còn rời rạc, thiếu một điểm hội tụ chung. Chính điều đó đã thôi thúc cô gái trẻ cùng một số anh chị em đồng chí hướng xây dựng một không gian chung – nơi các trí thức, sinh viên Việt Nam có thể gặp gỡ, trao đổi tri thức, hỗ trợ lẫn nhau và quan trọng hơn cả là cùng hướng về Tổ quốc. Đó cũng là tiền đề để chị sáng lập Liên hiệp Hội Thanh niên, Sinh viên Việt Nam tại châu Âu, đồng thời tham gia Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam tại châu Âu.

“Tình yêu Tổ quốc của chúng tôi không chỉ dừng lại ở cảm xúc, mà còn được thể hiện qua những hành động cụ thể. Đó là việc cùng nhau tổ chức những ngày lễ lớn của dân tộc, gìn giữ và quảng bá văn hóa Việt cho bạn bè quốc tế. Đó là những chuyến thiện nguyện, sẻ chia cùng đồng bào trong nước khi gặp khó khăn. Đó cũng là sự nỗ lực giới thiệu hình ảnh một Việt Nam năng động, hiện đại và nhân văn tại nơi mình sinh sống. Và trên hết, mỗi bạn trẻ đều coi việc học tập, nghiên cứu nghiêm túc là cách thiết thực nhất để có thể đóng góp trí tuệ cho quê hương trong tương lai”, chị chia sẻ.

Dưới cờ đỏ sao vàng rực rỡ, đi trong những ngày Tổ quốc đẹp vô cùng, ba trí thức trẻ mà tôi có dịp trò chuyện - Giáo sư Nguyễn Nhật Nguyên, Chủ tịch Liên hiệp Hội người Việt Nam tại Nhật Bản Nguyễn Hồng Sơn, và Chủ tịch Liên hiệp Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại châu Âu Nguyễn Thị Diệu Linh - đã cùng trở về Việt Nam, hoà vào dòng chảy tự hào của cả dân tộc. Trong ánh mắt, trong câu chuyện của họ, tôi cảm nhận rõ tình yêu nước nồng nàn - cũng chính là thông điệp mà họ muốn nhắn gửi đến tất cả những người con đất Việt ở khắp năm châu: “Dù bạn ở đâu, hãy luôn tự hào về nguồn cội. Khi chúng ta gắn kết, lan tỏa tri thức và tình yêu Tổ quốc thì dù ở bất cứ nơi nào trên thế giới, trái tim ta vẫn chung nhịp đập với đất mẹ Việt Nam”.

Nguồn: https://cand.com.vn/doi-song/du-noi-dau-cung-huong-ve-to-quoc-i780015/