Chuyện về thú vui của những "lão cờ tướng"

Chơi cờ tướng, thú vui tao nhã và là cách để người già sống vui, sống khỏe, sống có ý nghĩa.

Chơi cờ - thú vui tao nhã đã trở thành một thói quen không thể thiếu của nhiều người ở tuổi xế chiều. Phố xá trở lên thú vị hơn khi tiếng quân cờ gõ xuống mặt bàn gỗ cành cạch, tiếng bàn luận rôm rả, tiếng cười giòn vang sau ván thắng hòa trong nhịp sống hối hả buổi tan tầm.

Họ không hẹn mà gặp. Người đến sớm kê bàn, pha ấm trà, người đến muộn rón rén đặt chiếc ghế con, gật đầu chào nhau bằng ánh mắt đầy thân tình. Cờ chưa đánh, đã thấy lòng thư thái, nụ cười thân thiện trên gương mặt.

Ở góc quán cắt tóc trên đường Lê Hữu Trác, phường Quyết Thắng, ông Trần Văn Kiệm, nguyên là giáo viên một trường tiểu học, gò lưng trên chiếc ghế nhựa cũ. Mắt ông sáng lên mỗi khi nhìn vào bàn cờ. Tay run run, nhưng quân cờ vẫn được đặt xuống đầy chắc chắn. Ông bảo: Ngày trước bận rộn với giảng dạy, tôi chỉ chơi cờ như một thú vui nhỏ. Nhưng từ ngày nghỉ hưu, tôi tìm đến cờ tướng như một cách để cân bằng lại trí nhớ và cảm xúc.

"Cờ giúp tôi giữ lại những dòng chảy trong đầu. Khi nghĩ nước đi, não tôi phải làm việc. Khi phân tích đối thủ, tôi tập trung”, ông Nguyễn Văn Hưng ngồi kế bên tiếp lời. Ông Hưng cho biết, có những ngày trời mưa, không đi được, ông cảm thấy như thiếu cái gì đó.

Không chỉ riêng ông Kiệm, ông Hưng tại nhiều góc phố, quán nước, quán cắt tóc hay công viên… mỗi chiều có hàng chục người cao tuổi đến chơi hoặc xem cờ. Không phân biệt tuổi tác, nghề nghiệp hay quá khứ, họ gọi nhau bằng cái tên giản dị: “cụ cờ”, “lão tướng”...

Ông Nguyễn Văn Mão, xã Đại Phúc chia sẻ: Chơi cờ là cách để tôi an vui tuổi già. Ở đây, mọi người quên tuổi tác chỉ có người đi nước cờ hay và người đi nước cờ dở. Mình bị chiếu tướng thì cười, còn thắng thì vui. Mỗi nước cờ là một lần rèn luyện tinh thần, trí óc.

Ông Mão từng bị tai biến nhẹ, di chứng khiến ông đi lại chậm chạp. Nhưng từ ngày phục hồi, ông tập đi bộ, ngồi xem người khác đánh cờ. Dần dần, ông tham gia, rồi trở thành “cao thủ” được nhiều người nể phục. Ông Mão bảo, cái hay của cờ tướng là không cần nhiều sức, chỉ cần óc quan sát và sự kiên nhẫn. Người già thiếu vận động, nhưng nếu đầu óc còn minh mẫn, thì sống vẫn vui và ý nghĩa.

Ông Mão nói xong lại chăm chú vào ván cờ đang chơi dở. Theo các chuyên gia về tâm lý và người cao tuổi, việc chơi cờ, đặc biệt là cờ tướng mang lại nhiều lợi ích đáng kể: Giữ gìn trí nhớ, phòng ngừa sa sút trí tuệ vì mỗi nước đi đòi hỏi sự phân tích, tưởng tượng và phản xạ, giúp não bộ luôn hoạt động, giảm nguy cơ Alzheimer; tạo dựng thói quen tích cực: việc ra ngoài, gặp gỡ, trò chuyện giúp người già không bị cô lập, cải thiện tâm trạng, giảm trầm cảm; rèn luyện tính kiên nhẫn…

Dù hoạt động này có ý nghĩa, nhưng thực tế hiện nay, không phải địa phương nào cũng có không gian thích hợp cho người cao tuổi chơi cờ. Một số khu vực công cộng còn thiếu ghế ngồi, mái che khi mưa nắng, hay ánh sáng buổi tối chưa đảm bảo.

Ông Trịnh Như Bình, Chủ nhiệm CLB Cờ tướng Hùng Sơn (xã Đại Phúc) chia sẻ: Câu lạc bộ tuy mới thành lập nhưng đã thu hút hơn 10 thành viên tham gia. Chúng tôi đã từng tham dự cuộc thi Cờ tướng cấp tỉnh và đoạt giải Nhất toàn đoàn. Thời gian tới, chúng tôi mong muốn chính quyền địa phương quan tâm hơn đến sinh hoạt tinh thần của người già, như đầu tư một vài bàn cờ đá, vài chiếc ghế cố định ở nhà văn hóa.

Chiều buông, tiếng quân cờ đâu đó lại vang lên cạch cạch. Ở đó, không có sự vội vã, chỉ có những người bạn già đang tận hưởng từng phút thư thái tuổi xế chiều và là một cách để sống vui, sống khỏe, sống có ý nghĩa giữa đời thường.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202508/chuyen-ve-thu-vui-cua-nhung-lao-co-tuong-b254ce3/