Các tàu của hải quân Nga neo đậu tại một vịnh thuộc căn cứ hạm đội Nga ở Baltiysk thuộc vùng Kaliningrad năm 2015 (Ảnh: Reuters).
Khu vực Kaliningrad, nằm giữa Ba Lan và Lithuania, đóng vai trò then chốt trong chiến lược phòng thủ của Nga ở phía Tây. Chuyên gia quân sự Eduard Basurin gọi khu vực này là “lá chắn quân sự” có khả năng kiểm soát các khu vực quan trọng trên Biển Baltic.
Sự hiện diện của các hệ thống phòng không S-400, Iskander-M và tên lửa Bastion tạo ra một vùng chống tiếp cận/chống xâm nhập (A2/AD), hạn chế các hoạt động của NATO trong khu vực.
Phó giáo sư Yuri Zverev tại Đại học Liên bang Baltic Immanuel Kant nhận định điều này khiến Kaliningrad trở thành “cái gai trong mắt” của liên minh NATO.
Các nhà phân tích phương Tây, trong đó có cựu tư lệnh NATO tại châu Âu James Stavridis, coi Kaliningrad là mục tiêu tiềm năng để vô hiệu hóa trong trường hợp xảy ra xung đột.
Theo báo Casopis của Séc, liên minh NATO có thể tìm cách kiểm soát khu vực này để loại bỏ mối đe dọa đối với sườn phía đông của mình.
Những kế hoạch như vậy từng được nêu ra trong tuyên bố của các tướng lĩnh NATO.
Tư lệnh Lục quân Mỹ phụ trách châu Âu và châu Phi, Tướng Chris Donahue, tuyên bố lực lượng NATO có thể giành quyền kiểm soát vùng Kaliningrad của Nga vốn được phòng thủ kiên cố nếu tình huống bắt buộc xảy ra.
Tướng Donahue khẳng định năng lực tác chiến hiện nay của liên minh NATO cho phép họ “hạ gục khu vực đó từ mặt đất” nhanh hơn bao giờ hết. Ông cũng cho biết khối này đã xây dựng sẵn một kế hoạch liên quan.
Mục tiêu của NATO
Khu vực Kaliningrad, có diện tích nhỏ hơn hầu hết các khu vực khác của Nga, được bao quanh bởi các nước NATO, khiến việc phòng thủ trở nên khó khăn.
Các chuyên gia cho rằng vị trí nhỏ gọn của khu vực này cho phép đối phương bắn phá từ mọi hướng. Không quân và phòng không Nga có thể nhanh chóng bị pháo binh và không quân NATO áp đảo, và Hạm đội Baltic, đóng tại Baltiysk, có nguy cơ bị tấn công ngay tại cảng.
Kaliningrad nằm tách biệt với các khu vực khác của Nga và giáp với 2 thành viên NATO là Ba Lan và Lithuania (Ảnh: TRT).
Chuyên gia James Hooker của Quỹ Jamestown cho rằng lực lượng Ba Lan và Mỹ có thể cố gắng kiểm soát khu vực này bằng cách vô hiệu hóa các hệ thống A2/AD.
Theo các chuyên gia, hệ thống phòng không S-125 cũ của Ba Lan và sự chậm trễ trong việc triển khai các hệ thống Patriot có thể mang lại cho Nga lợi thế tạm thời trên không, nhưng trong một cuộc xung đột toàn diện, lực lượng của NATO có thể đóng vai trò quyết định.
Sự quan tâm của NATO đối với Kaliningrad gắn liền với vị trí chiến lược của khu vực này. Nơi đây được coi là một địa điểm tập kết tiềm năng để răn đe liên minh, nhưng cũng là một mục tiêu dễ bị tấn công.
Theo truyền thông châu Âu, Ba Lan đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột tiềm tàng bằng cách tăng cường phòng thủ và tiến hành các cuộc tập trận gần Suwalki. Lithuania đã lắp đặt hàng rào chống tăng trên biên giới với Kaliningrad, và Estonia đã bắt đầu kiểm tra các tàu Nga trên Biển Baltic từ năm 2024, làm gia tăng nguy cơ khiêu khích.
Các cuộc tập trận của NATO như Iron Wolf và BALTOPS thường xuyên diễn tập các kịch bản nhằm ngăn chặn “sự xâm nhập của Nga”.
Trong năm nay, chiến dịch Baltic Sentinel với sự tham gia của các tàu Đức và Hà Lan đã tăng cường tuần tra ở Baltic, điều mà các chuyên gia Nga coi là sự chuẩn bị cho một cuộc phong tỏa khu vực.
Phản ứng của Nga
Chuyên gia Nga cảnh báo kịch bản tấn công Kaliningrad sẽ dẫn đến hậu quả thảm khốc cho các nước NATO và Baltic.
Theo ông Khramchikhin, trong trường hợp Kaliningrad bị tấn công, Nga sẽ buộc phải sử dụng vũ khí hạt nhân, vì việc bảo vệ khu vực bằng các biện pháp thông thường là bất khả thi.
Chuyên gia cho rằng một cuộc tấn công vào Kaliningrad, ngay cả khi không phải là tấn công hạt nhân, cũng sẽ dẫn đến một cuộc tấn công hạt nhân toàn diện vào các cơ sở quân sự và cơ sở hạ tầng ở Ba Lan, bao gồm cả quân đội NATO trên lãnh thổ của nước này. Đồng thời, Nga có thể thiết lập một hành lang trên bộ xuyên qua Lithuania và Latvia.
Cách tiếp cận của Nga, bất chấp nguy cơ leo thang toàn cầu, nhằm mục đích buộc NATO phải xem xét lại các kế hoạch của mình.
Chuyên gia quân sự Konstantin Sivkov đề xuất các biện pháp bất đối xứng, bao gồm việc sử dụng máy bay không người lái để tấn công tàu NATO và tàu hàng ở vùng Baltic, điều này có thể làm tê liệt hoạt động vận tải biển và nền kinh tế của khu vực.
Các nhà phân tích Nga nhận định Moscow có thể đáp trả không chỉ ở vùng Baltic mà còn ở các hướng khác, bao gồm cả các cuộc tấn công từ lãnh thổ Belarus, nơi vũ khí hạt nhân đã được triển khai.
Một cuộc tấn công vào Kaliningrad có thể sẽ châm ngòi cho chiến tranh toàn diện giữa Nga và NATO, với khả năng cao xảy ra xung đột hạt nhân.
Chuyên gia Khramchikhin cảnh báo ngay cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân hạn chế chống lại Nga, chẳng hạn vũ khí của Pháp hoặc Anh, cũng sẽ gây ra phản ứng mạnh mẽ nhắm vào các cơ sở quân sự của họ. Điều này hoàn toàn trái ngược với tình hình ở Ukraine, nơi các rủi ro về môi trường và chính trị hạn chế việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga Leonid Slutsky tuyên bố, bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào Kaliningrad sẽ bị coi là hành động gây chiến với Nga và sẽ dẫn đến đáp trả nghiêm trọng.
“Tấn công vùng Kaliningrad cũng giống như tấn công nước Nga. Nga sẵn sàng xem xét tất cả biện pháp đáp trả tương ứng, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân. Viên tướng Mỹ nên cân nhắc điều này trước khi đưa ra những tuyên bố như vậy”, ông Slutsky cảnh báo.
Ông cũng cảnh báo, những tuyên bố liên quan đến khả năng tấn công vùng Kaliningrad có thể “châm ngòi cho Thế chiến III, dẫn đến một cuộc đối đầu toàn cầu mà không có bên nào chiến thắng”.
Trợ lý Tổng thống Nga, ông Nikolai Patrushev, cũng cảnh báo hành động cứng rắn của Nga nếu vùng Kaliningrad bị tấn công.
“Chúng tôi từ lâu đã biết đến các kế hoạch của phương Tây đối với Kaliningrad. Tôi chỉ có thể bình luận theo một cách duy nhất: Vùng Kaliningrad là một phần không thể tách rời của Nga, và bất kỳ hành động quân sự nào xâm phạm vào khu vực này sẽ bị đáp trả ngay lập tức và dữ dội bằng tất cả các lực lượng và phương tiện mà chúng tôi có theo đúng học thuyết quân sự và các nguyên tắc trong chính sách quốc gia về răn đe hạt nhân”, ông Patrushev cảnh báo.
Ông nhấn mạnh: “Liên bang Nga có đầy đủ công cụ quân sự cần thiết để đảm bảo an ninh cho vùng Kaliningrad”.
Theo Dân Trí
Nguồn: https://baothanhhoa.vn/chuyen-gi-xay-ra-neu-nato-tan-cong-vung-kaliningrad-chien-luoc-cua-nga-256789.htm
Bình luận (0)