Bỏ việc lương khá, chàng trai về quê giúp hàng chục hộ nông dân phát triển kinh tế

Bỏ đi hàng tấn nguyên liệu vì không đạt yêu cầu

Tốt nghiệp đại học khoa công nghệ thông tin, anh Hoàng làm việc tại Thái Nguyên với mức lương hơn 10 triệu đồng mỗi tháng, lựa chọn phổ biến của nhiều thanh niên quê anh khi lập nghiệp. Dù công việc ổn định, anh luôn canh cánh ý định trở về, tìm hướng đi riêng và góp phần tạo sinh kế bền vững cho bà con địa phương.

Thời điểm đó, bà con địa phương đang chật vật với mô hình chuyển đổi từ trồng lúa, rau màu sang cây cà gai leo theo chương trình hỗ trợ của huyện Sơn Dương. Tuy nhiên, cách làm còn manh mún, thiếu liên kết, chất lượng thu hoạch không đồng đều, đầu ra bấp bênh.

Nhận thấy những bất cập đó, anh bắt đầu tìm hiểu sâu về loại cây này, với mong muốn cải thiện hiệu quả sản xuất và nâng cao giá trị cây trồng cho quê hương. Năm 2020, anh quyết định trở về quê sau khi tích lũy được 100 triệu đồng và vay thêm 100 triệu từ Ngân hàng Chính sách qua kênh hỗ trợ của tổ chức Đoàn.

Anh lần mò tìm hiểu thông tin trên mạng, gõ cửa từng đầu mối thu mua. Lúc ấy, cà gai leo ở xã Hợp Hòa vẫn còn xa lạ với thị trường, việc tiếp cận khách hàng gần như không có kết quả. Anh Hoàng lặn lội đến nhiều cơ sở chế biến lớn, có kinh nghiệm lâu năm ở các tỉnh như Hòa Bình, Hưng Yên, Ninh Bình, Hà Nội… để học hỏi. Từ những chuyến đi ấy, anh dần hiểu rõ thế nào là nguyên liệu đạt chuẩn, cách kiểm nghiệm đầu vào và quy trình chế biến đạt chất lượng, rồi quay về hướng dẫn bà con cùng làm.

Bỏ việc lương khá, chàng trai về quê giúp hàng chục hộ nông dân phát triển kinh tế ảnh 1

Anh Hoàng (ở giữa) giới thiệu sản phẩm trà túi lọc cà gai leo tại diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp Quốc gia năm 2022.

“Tôi nhận ra rằng, muốn xây dựng được thương hiệu cho một sản phẩm thì mọi khâu phải được làm bài bản, từ quy hoạch vùng trồng đến chuẩn hóa quy trình sơ chế, thu mua”, anh Hoàng chia sẻ. Nghĩ là làm, anh đứng ra thành lập Hợp tác xã dịch vụ sản xuất, chế biến nông lâm nghiệp Hợp Hòa, liên kết với hơn 100 hộ dân trong vùng cùng trồng và cung ứng cà gai leo.

Tuy nhiên, bài học đầu tiên không hề rẻ. Lô nguyên liệu đầu tiên thu mua được hơn 15 tấn, nhưng khi đưa đến các cơ sở chế biến thì có tới 30% bị loại do không đạt chất lượng. “Vụ đó tôi lỗ nặng. Nhưng đổi lại, tôi hiểu rõ hơn rằng chất lượng sản phẩm là yếu tố sống còn. Tôi quay lại từng hộ dân, chỉ cho họ thấy cây nào bị loại, tại sao không đạt, và vì sao phải thay đổi cách làm”, anh Hoàng nói.

Gây dựng thương hiệu từ nguyên liệu địa phương

Sau khoảng 6 tháng tìm hiểu, đến tháng 3/2021, anh Hoàng quyết định vay thêm vốn của người thân, mở xưởng sơ chế ngay trên khu đất rộng 700m2. Xưởng gồm khu kiểm nghiệm, sàng lọc nguyên liệu và khu phơi khô, bước đầu giúp kiểm soát tốt chất lượng đầu vào.

Để bán được giá, anh yêu cầu bà con trồng theo luống, làm cỏ sạch sẽ, tạo rãnh để thuận tiện thu hoạch. Cà gai leo thành phẩm phải được băm đúng kỹ thuật, dài hay ngắn tùy loại và phơi sạch, không lẫn đất cát, tạp chất. Máy băm, máy bổ luống được hợp tác xã cho mượn, đảm bảo đúng quy trình chế biến.

Bỏ việc lương khá, chàng trai về quê giúp hàng chục hộ nông dân phát triển kinh tế ảnh 2

Người dân xã Hợp Hòa thu hoạch cà gai leo.

“Nhiều hộ phải bỏ cuộc vì diện tích trồng nhỏ, không đáp ứng nổi yêu cầu kỹ thuật. Tuy có phần tiếc nuối, nhưng tôi tin sự thay đổi là cần thiết nếu muốn đi đường dài”, anh Hoàng chia sẻ.

Không dừng lại ở cây cà gai leo, anh Hoàng tiếp tục đầu tư thêm giống xạ đen để bà con thêm giống cây trồng, vừa hỗ trợ trồng mới, vừa tạo thêm nguyên liệu phối trộn cho sản phẩm trà túi lọc hoàn chỉnh. Nhờ hướng đi bài bản, cuối năm 2021, sản phẩm trà cà gai leo của Hợp tác xã Hợp Hòa được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh.

Đến nay, trà túi lọc cà gai leo của Hợp Hòa đã có mặt tại nhiều siêu thị, cửa hàng, sàn thương mại điện tử trên toàn quốc. Mỗi năm, Hợp tác xã mang lại doanh thu gần 5 tỷ đồng, đồng thời mở rộng thêm dòng sản phẩm như cao cà gai leo, trà túi lọc xạ đen.

Hiện tại, hơn 60 hộ dân trong xã yên tâm gắn bó với cây dược liệu, nhờ đầu ra ổn định với mức thu mua tối thiểu 28.000 đồng/kg khô. Từ mô hình nhỏ ban đầu, hợp tác xã giờ đây trở thành điểm tựa cho nhiều gia đình.

Sau cơn bão số 3 năm ngoái khiến gần 10 ha cà gai leo và xạ đen bị thiệt hại, anh Hoàng lại cùng bà con xoay xở khắc phục. “Không ai bị bỏ lại”, anh nói, khi quyết định tạm ứng giống cho người dân theo hình thức trả nợ dần, để họ không bỏ lỡ mùa vụ.

Theo chị Dương Thị Mão, Bí thư Đoàn xã Hợp Hòa, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, mô hình hợp tác xã Hợp Hòa do anh Hoàng làm giám đốc được trao nhiều giải thưởng như giải thưởng Lương Đình Của năm 2023, Bằng khen thanh niên khởi nghiệp của tỉnh năm 2022... “Anh Hoàng cũng là một thanh niên năng nổ, luôn đồng hành cùng các hoạt động tại địa phương, đặc biệt trong các chương trình hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế”, chị Mão chia sẻ.

Thành Đạt

Nguồn: https://tienphong.vn/bo-viec-luong-kha-chang-trai-ve-que-giup-hang-chuc-ho-nong-dan-phat-trien-kinh-te-post1755806.tpo