Ảnh minh họa. |
Đối mặt nhiều thách thức
Những năm gần đây, các cơ quan báo chí ở Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức vô cùng lớn đối với báo in. Nhiều tờ báo in xuất bản hằng ngày "lùi xuống" xuất bản hằng tuần, báo tuần "lùi xuống" tháng. Hầu hết các báo địa phương và báo ngành chỉ phát hành đủ số lượng phân phát theo kế hoạch ngân sách bao cấp.
Nhiều “tên tuổi” trên thị trường báo chí một thời như: Tuổi Trẻ, Thanh Niên, Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh, Lao Động, Tiền Phong… cũng đang bị đẩy vào thế cầm cự.
Trên bình diện báo chí quốc tế thì điều này đã hoàn toàn rõ ràng. Những tờ báo lớn như: New York Time, Washington Post, Lemonde, El Pais... đều phải cắt giảm số lượng báo in. Hầu hết các tờ báo này đã hoàn tất thu phí bản điện tử với giá khoảng 0,25 USD/tuần và 20 USD/năm.
Thực tế cho thấy, truyền thông đa phương tiện và sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội đang tác động lớn đến báo in. Thói quen đọc, nghe, xem của con người cũng thay đổi với sự xuất hiện của những thiết bị di động như smartphone, iPad...
Một loạt tờ báo nổi tiếng trên thế giới đã tuyên bố “Going digital!” (chuyển sang số hóa), tức dừng xuất bản báo in để chuyển sang báo điện tử, trong đó có tờ Newsweek, tờ tuần báo lớn thứ hai của Mỹ (sau tờ Time).
Bên cạnh đó, đại dịch COVID-19 đã giáng thêm một đòn nặng cho báo in. Ở Việt Nam, trong thời gian đại dịch bùng phát, người ta đã chứng kiến nhiều tờ báo, tạp chí phải tạm dừng bản in và có nhiều tờ đến giờ vẫn đang loay hoay với câu chuyện xuất bản lại hoặc giảm kỳ.
Hiện nay, những tờ báo tự chủ về tài chính đang bị áp lực doanh thu đè nặng. Giá báo thì không tăng, và cũng khó tăng, in ít có thể lỗ, nguồn thu từ quảng cáo hết sức khó khăn. Số lượng báo in phát hành giảm 25-50%, doanh thu quảng cáo giảm hơn 60%...
Người lao động tại Nhà in Báo Thái Nguyên kiểm tra sản phẩm báo in. |
Thay đổi để đáp ứng nhu cầu độc giả
Trước những khó khăn, thách thức đã và đang đặt ra, cùng với báo chí thế giới, việc thay đổi để đáp ứng nhu cầu của độc giả là yêu cầu tất yếu, sống còn đối với các cơ quan báo chí ở nước ta.
Thời gian qua, nhiều cơ quan báo chí đã chuyển đổi mô hình tòa soạn từ truyền thống (báo in thuần túy hoặc báo in có phiên bản điện tử) sang mô hình tòa soạn hội tụ và từng bước thay đổi cách làm báo ngày càng hiện đại hơn. Các tòa soạn báo cũng tổ chức lại bộ máy và quy trình tác nghiệp.
Như chúng ta đã biết, báo chí là phụng sự độc giả, lợi ích mà tờ báo đem lại cho độc giả là yếu tố giữ chân bạn đọc. Lợi thế của báo điện tử là đọc nhanh và thuận tiện, nhưng trước những vấn đề lớn, những chuỗi bài chuyên đề cần đọc một cách nghiêm túc, lật đi lật lại để hiểu các góc độ thông tin, các phân tích bình luận và tổng hợp, xâu chuỗi những nội dung phức tạp thành nhận định riêng cho độc giả thì báo in vẫn là lựa chọn hấp dẫn.
Một trong những điểm “hot” của báo in hiện nay là báo chí dữ liệu. Thực chất, báo chí dữ liệu là tổng hợp một lượng dữ liệu lớn dưới cách kể khoa học, mới mẻ, mang lại cho độc giả cảm giác tự do nắm bắt vấn đề theo cách riêng. Việc hình ảnh hóa các dữ liệu, sắp xếp chúng với nhau giúp cho việc chuyển tải thông tin đến độc giả tốt hơn, dễ hiểu hơn, đồng thời tạo ra các mối liên kết đa chiều giữa các dữ liệu đó.
Với cách đọc tin thông thường, độc giả sẽ gặp khó khăn để có thể tập hợp được lượng thông tin rộng, đa dạng, phức tạp rồi chắt lọc, chuyển hóa để hướng tới nhận thức rõ hơn, “nhiều chiều” hơn về một nội dung cụ thể.
Trong thế giới thông tin khổng lồ, thậm chí nhiễu loạn, họ khó có thể tự làm được việc đó. Những nhà báo có trong tay các nguồn thông tin, công cụ phân tích, tầm nhìn bao quát… sẽ giúp độc giả nhìn ra nhiều chiều cạnh khác nhau trong một khoảng thời gian ngắn nhất.
Hỗ trợ cho mọi ý tưởng của nhà báo, chuyên gia số liệu là các chuyên viên đồ họa. Những chuyên viên đồ họa phục vụ trong các tờ báo thông thạo về kỹ năng đồ họa, đồng thời có tư duy kỹ thuật và khoa học cực kỳ nhạy bén. Họ chính là người nâng cao giá trị và độ hấp dẫn của thông tin bằng hình ảnh trên báo in.
Cùng với đó, nhiều độc giả cho rằng báo in cần thay đổi từ hình thức đến nội dung, chẳng hạn không dùng khổ A2 mà nên dùng khổ A3, cỡ chữ to hơn; nội dung cần tinh tế hơn, ưu tiên thông tin bằng hình ảnh, đồ họa.
Ngoài các bài viết về những vấn đề thời sự, báo in cần tăng thêm các góc thông tin về kỹ năng sống, những bài bình luận, hay phóng sự, ký sự nhân vật về những con người đang âm thầm làm đẹp cho đời, qua đó khơi gợi tính nhân văn, hướng thiện...
Nhiều chuyên gia cho rằng báo in sẽ tiếp tục suy giảm, nhiều tờ báo sẽ chỉ còn bản điện tử. Tuy nhiên, nếu có sự chuyển dịch, đổi mới đúng hướng, hiệu quả, phát triển nhanh báo chí dữ liệu, báo chí giải pháp thì báo in vẫn sẽ giữ được một thị phần đáng kể.
Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202506/bao-in-thay-doi-trong-ky-nguyen-40-30b03c0/
Bình luận (0)