Về Đồng Nai nghe di tích lịch sử “kể chuyện”

Giữa nhịp sống sôi động hôm nay, nhiều địa danh kháng chiến ở Đồng Nai vẫn lặng lẽ lưu giữ những ký ức hào hùng của một thời “hoa lửa”.

Cựu chiến binh, học sinh trên địa bàn tỉnh về nguồn tại Di tích Nhà lao Tân Hiệp, phường Tam Hiệp, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: My Ny

80 năm sau Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9, những dấu tích ấy không chỉ kể lại chiến công, mà còn kể câu chuyện về lòng người, về cách một vùng đất nỗ lực gìn giữ ký ức, giáo dục truyền thống cho thế hệ mai sau.

Ký ức sống từ những địa chỉ đỏ

Những ngày giữa tháng 8, nhiều học sinh, sinh viên, đoàn viên, thanh niên trên địa bàn tỉnh tìm về Chiến khu Đ - cái nôi cách mạng của miền Đông Nam Bộ. Trên con đường đất đỏ dẫn vào chiến khu, tiếng cười nói xen lẫn tiếng thuyết minh của hướng dẫn viên vang vọng giữa tán rừng già. Nơi đây có nhiều di tích như: Địa đạo Suối Linh (xã Trị An), Căn cứ Khu ủy miền Đông Nam Bộ (xã Trị An), Căn cứ Trung ương Cục miền Nam (xã Phú Lý)… gắn liền với truyền thống đấu tranh cách mạng của quân, dân Đồng Nai, là chứng nhân của biết bao trận đánh ác liệt trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Mỗi điểm dừng chân là một câu chuyện. Đó là câu chuyện về 70 ngôi mộ gió, không tên, không tuổi nằm cạnh nhau ở Nghĩa trang liệt sĩ Mã Đà, Căn cứ Trung ương Cục miền Nam; là các ngôi nhà cột gỗ, mái được lợp bằng lá trung quân; là những đường mòn, hào dẫn đến nhà hội họp, nhà ở của cán bộ, chiến sĩ cách mạng. Đó còn là bếp Hoàng Cầm hay những câu chuyện từ các hình ảnh, hiện vật mô phỏng lại đời sống, sinh hoạt của các nhà hoạt động cách mạng năm xưa.

Chị Nguyễn Thị Thanh Tuyền, đoàn viên trên địa bàn phường Long Bình, bày tỏ: “Được trực tiếp tham quan, nghe kể về những trận đánh, tận mắt thấy những hiện vật như: sa bàn, bếp Hoàng Cầm, ba lô của chiến sĩ…, tôi mới cảm nhận rõ sự gian khổ mà các thế hệ đi trước đã trải qua. Điều đó khiến tôi trân trọng hơn cuộc sống hôm nay”.

Cách đó khá xa là Di tích Nhà lao Tân Hiệp, phường Tam Hiệp - một chứng tích điển hình về tội ác chiến tranh. Nơi đây từng giam giữ các chiến sĩ cách mạng và đồng bào yêu nước trong suốt những năm kháng chiến chống Mỹ. Ngoài miếu thờ liệt sĩ, nhà sinh hoạt truyền thống, di tích còn có nhà trưng bày hiện vật, trưng bày và lưu giữ các tư liệu lịch sử cách mạng, kỷ vật và hình ảnh về Đảng ủy nhà tù... Di tích trở thành điểm tham quan, về nguồn của đông đảo nhân dân, nhất là thanh thiếu niên và cựu chiến binh.

Ông Nguyễn Văn Chương, cựu chiến binh phường Tân Triều, cho biết: Hằng năm, ông cùng với cựu chiến binh ở địa phương đến Di tích Nhà lao Tân Hiệp thắp hương cho các anh hùng, liệt sĩ. Với ông, việc làm này vừa thể hiện sự tri ân, tưởng nhớ, vừa là cách để nhắc nhở bản thân và người trẻ về giá trị của hòa bình, độc lập hôm nay, thành quả được đánh đổi bằng máu xương và lòng quả cảm của biết bao thế hệ.

Không chỉ Chiến khu Đ hay Nhà lao Tân Hiệp, trên khắp địa bàn tỉnh Đồng Nai còn có nhiều “địa chỉ đỏ” như: Di tích quốc gia đặc biệt Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam (xã Lộc Thành), Địa đạo Nhơn Trạch (xã Phước An), Căn cứ Tỉnh ủy Biên Hòa U1 (xã Bàu Hàm), đình Phú Mỹ (xã Nhơn Trạch)… Mỗi địa danh là một lát cắt lịch sử, là một trang ký ức hào hùng, góp phần tạo nên bản trường ca bất tử về tinh thần quật khởi của quân và dân Đồng Nai nói riêng, miền Đông Nam Bộ nói chung.

“Trong thời gian tới, ngành sẽ tiếp tục ưu tiên nguồn vốn đầu tư cho các di tích lịch sử, cách mạng; tập trung tu bổ, phục hồi các di tích lịch sử - văn hóa tiêu biểu. Song song đó, ngành sẽ nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc, vừa phục vụ giáo dục truyền thống, vừa gắn kết với phát triển du lịch, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương”.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thị Ngọc Loan

Bảo tồn, phát huy và kết nối phát triển du lịch

Để các di tích lịch sử, cách mạng tiếp tục phát huy giá trị, Đồng Nai đã và đang triển khai nhiều dự án bảo tồn, trùng tu, đồng thời gắn kết hoạt động tham quan với giáo dục truyền thống. Các địa phương đã ứng dụng công nghệ, xây dựng mã QR tại nhiều di tích, bổ sung bảng thông tin, hệ thống thuyết minh để du khách tham quan dễ dàng tiếp cận câu chuyện lịch sử. Nhiều trường học trong tỉnh đưa hoạt động “học lịch sử tại di tích” vào chương trình ngoại khóa, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, giúp thế hệ trẻ tìm hiểu lịch sử, nguồn cội của dân tộc.

Theo ThS Phan Đình Dũng, giảng viên Trường đại học Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh, để phát triển du lịch, nếu chỉ sử dụng một nguồn lực là các di tích cách mạng và huyền thoại về nó sẽ khó có thể thu hút được công chúng, nhất là giới trẻ, khách người nước ngoài. Vì vậy, xu hướng phát triển du lịch tích hợp đang được quan tâm, kết nối giữa di tích cách mạng kháng chiến với các hình thức khác như: du lịch văn hóa, sinh thái, du lịch khám phá, trải nghiệm, du lịch mạo hiểm. Cách làm này vừa đa dạng hóa sản phẩm, vừa tạo sức hấp dẫn bền vững cho điểm đến.              

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9, Đồng Nai đang tổ chức nhiều hoạt động triển lãm ảnh, về nguồn tại các di tích lịch sử, cách mạng. Nhiều di tích được chỉnh trang khang trang hơn đón bước chân người hôm nay tiếp nối dấu chân năm xưa, để tinh thần cách mạng không chỉ nằm trong trang sử, mà còn sống mãi trong lòng nhân dân.

My Ny

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/tin-moi/202508/ve-dong-nai-nghe-di-tich-lich-su-ke-chuyen-65b297d/