Tìm hiểu nghề nghiệp và thu nhập: Định hình tương lai từ những lựa chọn thực tế

TP - Trong suốt hành trình lớn lên, mỗi đứa trẻ đều từng mơ ước về một nghề nghiệp lý tưởng. Có em mong một ngày khoác lên mình chiếc áo blouse trắng, cứu sống bệnh nhân giữa lằn ranh sinh tử. Có em lại ao ước trở thành kỹ sư công nghệ, viết ra những dòng mã thay đổi thế giới. Song, khi lớn lên, câu hỏi “Mình sẽ làm nghề gì?” không chỉ gói gọn trong giấc mơ, mà còn gắn liền với thực tế thu nhập, điều kiện làm việc, khả năng phát triển và nhu cầu xã hội.

Nhiều bạn trẻ ngày nay thường chọn nghề theo xu hướng thị trường hoặc chạy theo mức lương khởi điểm hấp dẫn

Trước hết, cần hiểu rằng “nghề nghiệp” không đơn thuần là công việc kiếm sống. Đó là cả một quá trình dài học tập, trau dồi kỹ năng, cống hiến và phát triển. Một nghề nghiệp lý tưởng không nhất thiết phải hào nhoáng, nhưng cần phù hợp với năng lực, tính cách và hoàn cảnh mỗi người.

Hiện nay, các nhóm nghề phổ biến được xã hội đánh giá cao không chỉ ở mức lương, mà còn ở khả năng ứng dụng lâu dài và nhu cầu tuyển dụng rộng mở. Nhóm ngành y tế - chăm sóc sức khỏe là ví dụ tiêu biểu. Một bác sĩ đa khoa sau khi hoàn thành chương trình đào tạo từ 6 đến 9 năm có thể nhận mức thu nhập từ 15 đến 30 triệu đồng mỗi tháng tại bệnh viện công lập, và cao hơn ở cơ sở tư nhân. Y tá, điều dưỡng - dù ít nổi bật hơn trên truyền thông - lại giữ vai trò quan trọng trong hệ thống y tế, với thu nhập dao động từ 8 đến 15 triệu đồng mỗi tháng tại Việt Nam. Trong bối cảnh dân số già hóa, các nghề này đang trở thành “đường dài” cho những ai yêu thích chăm sóc và có tính kiên trì.

Bên cạnh đó, ngành công nghệ thông tin đang trở thành “mỏ vàng” đối với thế hệ trẻ. Một lập trình viên giỏi, có kinh nghiệm từ 3 năm trở lên, dễ dàng nhận mức lương từ 25 đến 40 triệu đồng/tháng, chưa kể cơ hội làm việc từ xa cho các Cty quốc tế. Tại TPHCM, nhiều sinh viên ngành công nghệ thông tin có thể kiếm được thu nhập vài chục triệu đồng khi còn chưa ra trường nhờ làm freelance cho các dự án nước ngoài. Song, nghề này đòi hỏi tư duy logic, khả năng tự học cao và luôn cập nhật công nghệ mới.

Giáo dục và đào tạo cũng là lĩnh vực bền vững. Một giáo viên phổ thông tại các trường công lập hiện nhận mức lương từ 7 đến 12 triệu đồng/tháng, tùy thâm niên và cấp học. Với giảng viên đại học, con số có thể dao động từ 15 đến 25 triệu đồng. Ngoài giảng dạy, nhiều người còn làm nghiên cứu, viết sách, tham gia hội thảo quốc tế - mở rộng thu nhập và danh tiếng chuyên môn. Đây là nghề dành cho những ai yêu thích chia sẻ tri thức, có khả năng truyền đạt và sự kiên nhẫn.

Không thể không nhắc đến khối ngành kinh doanh - quản lý, vốn là lựa chọn hàng đầu của nhiều bạn trẻ đam mê khởi nghiệp hoặc làm việc trong môi trường năng động. Một chuyên viên marketing mới ra trường tại TPHCM có thể nhận mức lương từ 10 đến 15 triệu đồng/tháng, và tăng nhanh nếu có khả năng sáng tạo chiến lược, sử dụng thành thạo các công cụ số. Trong khi đó, các vị trí quản lý kinh doanh, trưởng phòng hay giám đốc tiếp thị tại các Cty lớn thường có mức thu nhập từ 40 đến 100 triệu đồng/tháng, đi kèm áp lực không nhỏ và yêu cầu về kỹ năng lãnh đạo.

Nhiều bạn trẻ ngày nay thường chọn nghề theo xu hướng thị trường hoặc chạy theo mức lương khởi điểm hấp dẫn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thu nhập chỉ nên là một phần trong quyết định nghề nghiệp. Bản thân công việc cần mang lại sự hứng khởi, cơ hội học tập và khả năng phát triển bền vững. Một nghề nghiệp có thu nhập trung bình nhưng phù hợp với sở thích và thế mạnh có thể mang lại cuộc sống hạnh phúc hơn nghề “hot” nhưng gây căng thẳng kéo dài.

Ngoài ra, các nghề tự do, sáng tạo đang “lên ngôi” trong thế giới số. Một nhà thiết kế đồ họa làm freelance có thể làm việc tại nhà, nhận dự án từ trong và ngoài nước, kiếm thu nhập lên đến vài chục triệu đồng mỗi tháng nếu có danh tiếng tốt. Một YouTuber có lượng người theo dõi lớn, làm nội dung chất lượng có thể kiếm tiền từ quảng cáo, hợp đồng tài trợ - thậm chí lên đến hàng trăm triệu mỗi tháng. Tuy nhiên, đây cũng là những nghề có tính cạnh tranh cao, yêu cầu kiên trì xây dựng thương hiệu cá nhân trong thời gian dài.

Đối với phụ huynh, việc định hướng nghề nghiệp cho con cần dựa trên sự lắng nghe và hỗ trợ, thay vì áp đặt. Việc ép con chọn nghề theo ý mình - dù xuất phát từ mong muốn tốt - có thể dẫn đến hệ lụy tâm lý và mất phương hướng sau này. Những buổi tọa đàm hướng nghiệp hay các công cụ trắc nghiệm tính cách - nghề nghiệp đang trở thành người bạn đồng hành hữu ích trong hành trình tìm hiểu nghề nghiệp của học sinh.

Thảo An

Nguồn: https://tienphong.vn/tim-hieu-nghe-nghiep-va-thu-nhap-dinh-hinh-tuong-lai-tu-nhung-lua-chon-thuc-te-post1753878.tpo