Thúc đẩy thu hút đầu tư phát triển Khu kinh tế Ninh Cơ

Khu kinh tế (KKT) Ninh Cơ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thành lập theo Quyết định số 88/QĐTTg ngày 14/1/2025, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phát triển kinh tế biển tỉnh Ninh Bình, đồng thời mở ra cơ hội mạnh mẽ để địa phương bứt phá trở thành trung tâm kinh tế ven biển mới của vùng Đồng bằng Sông Hồng, góp phần sớm hiện thực hóa khát vọng đưa vùng ven biển Vịnh Bắc Bộ thành khu vực tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững của cả nước.

Khu kinh tế Ninh Cơ được định hướng xây dựng thành Khu kinh tế ven biển là trọng điểm phát triển mang tính đột phá của tỉnh.

Lợi thế thu hút đầu tư chiến lược vượt trội

Trong bối cảnh các địa phương trong vùng như Bắc Ninh, Hải Dương, Hải Phòng đang dần cạn quỹ đất phát triển công nghiệp, KKT Ninh Cơ nổi lên như một cực hút đầu tư nhờ quỹ đất rộng 13.950ha; phần lớn do Nhà nước quản lý, thuận lợi cho thu hồi, phát triển hạ tầng. Khu vực trải rộng trên địa bàn các xã Hải Thịnh, Hải Xuân, Rạng Đông, Quỹ Nhất và các bãi bồi ven biển, nằm ở cực Nam tỉnh Ninh Bình-cửa ngõ giao thương trọng yếu kết nối tam giác tăng trưởng Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh và vành đai kinh tế Vịnh Bắc Bộ.

Đây là cửa ngõ giao thương kết nối hiệu quả với các trung tâm kinh tế lớn của cả nước và khu vực Đông Bắc Á, Trung Quốc. Điểm mạnh nổi bật của KKT là hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ: đường bộ, đường thủy, đường biển và hàng không, kết nối với các tuyến: Cao tốc BắcNam, Ninh Bình-Hải PhòngQuảng Ninh; các tuyến vận tải thủy Lạch Giang-Hà Nội, Cửa Đáy-Ninh Bình và các cảng biển, sân bay quốc tế như Nội Bài, Cát Bi.

KKT Ninh Cơ còn có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú gồm đất, nước, rừng, biển, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp, thủy sản và du lịch sinh thái, biển, đảo. Hệ thống sông ngòi được quy hoạch cấp luồng đặc biệt, mở ra không gian phát triển cảng biển tổng hợp tiếp nhận tàu đến 300 nghìn DWT. Đây là nền tảng vững chắc để hình thành các khu công nghiệp (KCN) năng lượng, công nghiệp chế biến, dệt may, logistics và dịch vụ cảng biển.

Đồng thời, khu vực cũng giàu tiềm năng du lịch với các khu nghỉ dưỡng Thịnh Long, Rạng Đông, rừng ngập mặn, bãi bồi ven biển và hệ thống di tích lịch sử, văn hóa phong phú. Dân số khu vực đạt khoảng 67 nghìn người (năm 2021), dự báo tăng lên 114 nghìn-125 nghìn người vào năm 2040. Tỷ lệ lao động qua đào tạo dự kiến đạt 85% vào năm 2035, đây là lợi thế quan trọng về nguồn nhân lực để đón các nhà đầu tư chiến lược trong tương lai gần. Thực tế cho thấy sức hút đầu tư mạnh mẽ vào KKT Ninh Cơ từ trước khi được phê duyệt. Tổng vốn đăng ký các dự án đã lên tới khoảng 216 nghìn tỷ đồng (tương đương 9,2 tỷ USD).

Tiêu biểu có: Nhà máy nhiệt điện BOT Nam Định 1 với tổng vốn đầu tư 46,98 nghìn tỷ đồng (tương đương hơn 2 tỷ USD); dự án phát triển hạ tầng KCN Rạng Đông với 4,92 nghìn tỷ đồng (tương đương 203 triệu USD) và các dự án gần 100 nghìn tỷ đồng của Tập đoàn Xuân Thiện… Đặc biệt, mới đây (ngày 23/6), Tổ hợp dự án Thép Xanh Xuân Thiện quy mô hơn 400ha, với công suất 9,5 triệu tấn thép/năm, tổng vốn 98 nghìn tỷ đồng đã được Tập đoàn Xuân Thiện khởi công.

Trong đó, Nhà máy Thép xanh số 1 Xuân Thiện Nam Định có công suất 7,5 triệu tấn/năm (88 nghìn tỷ đồng); Nhà máy Thép xanh Xuân Thiện Nghĩa Hưng sản xuất thép từ phế liệu (2 triệu tấn/năm, vốn 10 nghìn tỷ đồng). Tổ hợp sản xuất thép tiên phong áp dụng công nghệ lò điện hồ quang, sử dụng khí LNG và tiến tới hydro xanh, giảm phát thải CO2 tới 86%, phù hợp cam kết của Việt Nam tại COP26, tạo ra dòng sản phẩm “thép sạch” có khả năng xuất khẩu sang các thị trường cao cấp, góp phần tạo đột phá phát triển kinh tế-xã hội địa phương và là động lực lớn cho KKT Ninh Cơ.

Ngày càng nhiều doanh nghiệp lớn, công nghệ cao đã và đang đầu tư vào Khu công nghiệp Dệt may Rạng Đông, góp phần hình thành và phát triển Khu kinh tế Ninh Cơ trở thành Khu kinh tế ven biển tổng hợp, đa ngành, đa chức năng.

Quy hoạch bài bản, sẵn sàng bứt phá thu hút đầu tư

Theo định hướng của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 88/QĐ-TTg, việc phát triển KKT Ninh Cơ được thực hiện theo 3 giai đoạn: Giai đoạn I (2024-2026), hoàn thành quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết 1/2000, khởi công các công trình hạ tầng trọng điểm.

Giai đoạn II (2026-2030), tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ, đô thị, đồng bộ hóa hạ tầng kỹ thuật-xã hội. Giai đoạn III (sau 2030), phát triển toàn diện, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng KKT. Tỉnh đặt mục tiêu đến 2030 phát triển thành KKT biển đa ngành hiện đại, tập trung vào: Công nghiệp vật liệu xây dựng (thép xanh, xi măng), năng lượng sạch, logistics, cảng biển, thương mại, du lịch, nông-ngư nghiệp công nghệ cao.

Giai đoạn 2026-2030, KKT dự kiến tăng trưởng kinh tế 14-15%/năm, tạo việc làm cho khoảng 55 nghìn người; thu ngân sách đạt khoảng 3.000 tỷ đồng; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 80%. Dự kiến tổng nhu cầu vốn phát triển KKT Ninh Cơ thời kỳ 2021-2050 khoảng 237.870 tỷ đồng.

Trong đó, giai đoạn 2021-2030 là 83.500 tỷ đồng (79.500 tỷ đồng cho các dự án trọng điểm, 4.000 tỷ đồng cho hạ tầng xã hội); giai đoạn 2031-2050 khoảng 154.340 tỷ đồng. Cơ cấu vốn huy động: 10-15% từ ngân sách Nhà nước, còn lại 85-90% từ xã hội hóa. Tỉnh đã bố trí 2.500 tỷ đồng ngân sách Nhà nước trong giai đoạn 2021- 2023; nhu cầu còn đến 2030 là 5.852 tỷ đồng, gồm: 700 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, 3.500 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh và 1.652 tỷ đồng từ ngân sách các địa phương trong vùng dự án.

Để triển khai hiệu quả, tỉnh đã chủ động tham khảo kinh nghiệm các KKT ven biển tương đồng, cơ cấu lại nguồn lực đầu tư, đẩy mạnh phân kỳ, ưu tiên dự án trọng điểm. Đồng thời, chú trọng cải thiện môi trường đầu tư, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường xúc tiến đầu tư, thiết lập quan hệ với các tổ chức quốc tế, nhà đầu tư chiến lược, mở rộng hợp tác theo phương thức PPP, ODA…

Trên thực địa, hạ tầng KKT Ninh Cơ đang dần hình thành rõ nét với các công trình quan trọng: Cụm công trình cải tạo cửa Lạch Giang (khai thác từ 2016), cho phép tàu 1.000-3.000 tấn lưu thông từ biển vào đất liền. Dự án kênh nối Đáy-Ninh Cơ (đưa vào vận hành cuối tháng 7/2023, tổng vốn 2.300 tỷ đồng) giúp tối ưu hiệu quả đầu tư luồng hàng hải qua cửa Lạch Giang.

Vận tải biển của tỉnh và vùng Bắc Bộ khởi sắc, sản lượng hàng hoá dự báo tăng nhanh nhờ làn sóng đầu tư FDI đổ về khu vực. Mạng lưới đường bộ huyết mạch đang được đầu tư, kết nối các trung tâm kinh tế vùng, huyện ven biển với hệ thống giao thông quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các KCN, cụm công nghiệp và đô thị ven biển.

Trưởng Ban Quản lý KKT và các KCN tỉnh Nguyễn Hoàng Anh chia sẻ: Sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập KKT, lượng nhà đầu tư đến tìm hiểu, xúc tiến đầu tư ngày càng tăng, nhất là các lĩnh vực như công nghiệp chế biến, công nghiệp hỗ trợ, logistics, du lịch nghỉ dưỡng”. Hiện các sở, ngành và các địa phương cũng tập trung bám sát lộ trình, kế hoạch theo yêu cầu Thủ tướng Chính phủ đã quy định tại Quyết định số 88/ QĐ-TTg, vào cuộc quyết liệt triển khai hiệu quả mọi phần việc thúc đẩy phát triển KKT với tinh thần khẩn trương, đồng bộ, hiệu quả.

Trước mắt ưu tiên bảo đảm tiến độ, chất lượng các phần việc trọng tâm của giai đoạn I (đến năm 2026). Đặc biệt chú trọng hoàn thiện quy hoạch chung và quy hoạch xây dựng 1/2000 các phân khu chức năng (KCN, cảng biển, khu du lịch-dịch vụ, đô thị mới…). Đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng trọng điểm: đường ven biển, tỉnh lộ, cảng biển; hoàn thiện các dự án động lực như Tổ hợp Thép Xanh và cảng biển tổng hợp giai đoạn 1. Tập trung thu hút đầu tư, nhất là vào KCN Dệt may Rạng Đông, chuẩn bị mặt bằng sạch, khu tái định cư và hỗ trợ tốt nhất cho doanh nghiệp.

Các địa phương nằm trong địa phận KKT Ninh Cơ cũng đã và đang phối hợp chặt chẽ, tích cực chuẩn bị tốt nhất về hạ tầng, quỹ đất, cơ chế chính sách, tích cực hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các thủ tục đầu tư thuận lợi, nhanh chóng, sẵn sàng đón làn sóng đầu tư mới. Với quy hoạch rõ ràng, nền tảng hạ tầng từng bước hoàn thiện, chính sách thu hút đầu tư cởi mở, thông thoáng, với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp chính quyền và cam kết mạnh mẽ từ nhà đầu tư chiến lược, KKT Ninh Cơ đang dần hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế ven biển mới của vùng Đồng bằng Sông Hồng, tạo sức bật mạnh mẽ đưa Ninh Bình bước vào kỷ nguyên tăng trưởng mới.

Bài, ảnh: Thanh Thúy

Nguồn: https://baoninhbinh.org.vn/thuc-day-thu-hut-dau-tu-phat-trien-khu-kinh-te-ninh-co-144454.htm