Luật Công nghiệp Công nghệ số khẳng định rõ nguyên tắc “tự chủ, tự cường về công nghệ số, công nghệ số chiến lược” là nền tảng trong phát triển công nghiệp công nghệ số (Ảnh: Mạnh Quân).
Chiều 27/6, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức họp báo thường kỳ, công bố việc Quốc hội chính thức thông qua 5 bộ luật quan trọng, được kỳ vọng tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương, chủ trì họp báo, nhấn mạnh ý nghĩa của việc thông qua 5 bộ luật này, coi đây là dấu mốc quan trọng sau 4 tháng hợp nhất của Bộ KH&CN.
Các bộ luật này đã được xây dựng công phu, cập nhật và điều chỉnh theo tinh thần các nghị quyết, chủ trương mới của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, đặc biệt là Nghị quyết 57 nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực khoa học công nghệ.
Năm bộ luật được thông qua bao gồm: Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới Sáng tạo, Luật Công nghiệp Công nghệ số, Luật Năng lượng Nguyên tử (sửa đổi), Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn Kỹ thuật và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng Sản phẩm, Hàng hóa.
Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương chủ trì họp báo thường kỳ (Ảnh: Bộ KHCN).
Bước tiến chiến lược hướng tới trung tâm công nghệ số toàn cầu
Ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin, cho biết Luật Công nghiệp Công nghệ số được Quốc hội khóa XV thông qua vào ngày 14/6 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Đây là một cột mốc lịch sử, đánh dấu bước tiến chiến lược đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ số toàn cầu.
Luật này thể chế hóa các nghị quyết quan trọng của Trung ương và Bộ Chính trị, tạo hành lang pháp lý mạnh mẽ thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế số.
Luật điều chỉnh toàn diện các lĩnh vực công nghiệp công nghệ số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và tài sản số, tạo nền tảng đồng bộ cho các ngành công nghệ số mũi nhọn, giúp Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong việc xây dựng khung pháp lý minh bạch về công nghiệp công nghệ số, đảm bảo an toàn và an ninh mạng.
Đáng chú ý, luật đưa ra ưu đãi đặc biệt cho các dự án trọng điểm trong lĩnh vực công nghệ số, bán dẫn, AI và trung tâm dữ liệu. Cụ thể, các dự án có vốn từ 6.000 tỷ đồng trở lên được hưởng thuế suất 5% trong 37 năm, miễn thuế 6 năm, giảm 50% thuế trong 13 năm tiếp theo, cùng miễn giảm tiền thuê đất lên đến 22 năm và giảm 75% cho những năm còn lại.
Luật cũng khẳng định nguyên tắc tự chủ, tự cường về công nghệ số chiến lược, ưu tiên nghiên cứu, thiết kế, sản xuất sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trong nước và ưu tiên sử dụng sản phẩm công nghệ số Việt Nam trong các dự án ngân sách nhà nước.
Về nhân lực, luật tập trung phát triển nhân lực công nghệ số thông qua chính sách hỗ trợ đào tạo, học bổng, tín dụng ưu đãi. Nhân lực chất lượng cao được miễn thuế thu nhập cá nhân 5 năm, chuyên gia nước ngoài được cấp visa 5 năm cùng cơ chế lương thưởng cạnh tranh.
Đặc biệt, luật đặt ra mục tiêu đạt 150.000 doanh nghiệp công nghiệp công nghệ số vào năm 2035, xây dựng cơ chế đặt hàng nhà nước cho các dự án công nghệ số trọng điểm và hỗ trợ toàn diện doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Luật khuyến khích sản phẩm, dịch vụ công nghệ số thân thiện môi trường, thúc đẩy tái sử dụng, tái chế, đồng thời xây dựng hệ sinh thái công nghệ số hợp tác giữa các doanh nghiệp, ưu tiên đầu tư hạ tầng số thiết yếu như trung tâm dữ liệu, AI, mạng 5G.
Lần đầu tiên, công nghiệp bán dẫn được pháp lý hóa với chiến lược phát triển chip chuyên dụng, liên kết chuỗi cung ứng toàn cầu. Luật cũng thiết lập khung pháp lý cho AI với nguyên tắc lấy con người làm trung tâm, đảm bảo minh bạch, an toàn và kiểm soát rủi ro.
Cuối cùng, luật định hình khung pháp lý cho tài sản số bao gồm tài sản ảo và tài sản mã hóa, đảm bảo quyền sở hữu, giao dịch và bảo vệ người dùng, khuyến khích phát triển công nghệ blockchain.
Ông Nguyễn Khắc Lịch kết luận, Luật Công nghiệp Công nghệ số không chỉ là đạo luật chuyên ngành mà còn là đòn bẩy thể chế mạnh mẽ, giúp Việt Nam tạo lợi thế cạnh tranh và khẳng định vị thế trung tâm công nghệ số toàn cầu.
Tuyên ngôn cho một quốc gia hùng cường dựa trên tri thức
Liên quan đến Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ, khẳng định luật là bản tuyên ngôn và đồng nhịp đập của Việt Nam trong việc xây dựng một quốc gia hùng cường dựa trên tri thức, khoa học công nghệ và sáng tạo.
Luật mang đến nhiều điểm mới mạnh mẽ, thể hiện sự phát triển căn bản trong tư duy và định hướng phát triển. Theo đó, khoa học công nghệ là yếu tố then chốt, động lực nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng.
Khoa học công nghệ là yếu tố then chốt, động lực nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia (Ảnh: DT).
Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới Sáng tạo mang đến sự thay đổi căn bản trong tư duy phát triển khi lần đầu tiên đưa đổi mới sáng tạo vào luật và đặt ngang hàng với khoa học công nghệ.
Trọng tâm quản lý nhà nước cũng được chuyển từ kiểm soát quy trình và đầu vào sang quản lý kết quả và hiệu quả đầu ra, chấp nhận rủi ro. Luật xác lập định hướng rõ ràng về việc chuyển từ một quốc gia chủ yếu sử dụng công nghệ sang làm chủ công nghệ chiến lược, tập trung đầu tư trọng tâm vào các nhiệm vụ này.
Đồng thời, luật cũng lấy thị trường định hướng sản phẩm làm động lực, định hướng cho phát triển công nghệ và xác định các bài toán nghiên cứu liên quan, gắn chặt chẽ hơn với nhu cầu thực tiễn. Các cơ sở giáo dục đại học sẽ được đầu tư phát triển thành các trung tâm nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, hình thành các trung tâm nghiên cứu trình độ cao gắn với đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Đặc biệt, lần đầu tiên luật dành một chương để quy định các chính sách hỗ trợ hoạt động nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư mạnh mẽ cho nghiên cứu và phát triển (R&D).
Luật cũng hướng tới cân bằng nghiên cứu trong khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, khuyến khích kết hợp đa ngành, đồng thời phân biệt rõ cách tiếp cận giữa nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, tập trung hơn vào phát triển công nghệ để tạo tác động nhanh.
Hệ sinh thái khoa học công nghệ được định hướng phát triển hoàn chỉnh và cân bằng, bao gồm thể chế, hạ tầng kỹ thuật, nguồn nhân lực và các chủ thể như doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trung tâm khởi nghiệp sáng tạo. Cuối cùng, luật thực hiện chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động khoa học công nghệ và quản lý khoa học công nghệ, sử dụng nền tảng số quốc gia, chuyển từ mô hình tiền kiểm sang hậu kiểm và cắt giảm thủ tục hành chính.
Ông Nguyễn Phú Hùng bày tỏ kỳ vọng những thay đổi mạnh mẽ trong Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới Sáng tạo sẽ tạo ra một cú hích lớn, đưa Việt Nam vươn tầm cao mới và xứng đáng với tiềm năng.
Ngoài ra, Bộ KH&CN cũng cho biết sẽ tiếp tục xây dựng 4 luật quan trọng khác từ nay đến tháng 10 bao gồm: Luật Chuyển đổi số, Luật Công nghệ cao, Luật Sở hữu trí tuệ và Luật Chuyển giao công nghệ, nhằm hoàn thiện cơ bản hành lang pháp lý cho hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Nguồn: https://dantri.com.vn/cong-nghe/thuc-day-make-in-vietnam-du-an-tu-6000-ty-duoc-mien-thue-6-nam-20250627162253240.htm
Bình luận (0)