Thời trang xa xỉ bị tố 'made in China', bóc lột lao động giá rẻ, đẩy giá trên trời

made in china - Ảnh 1. — Thời trang xa xỉ đang đối diện với người tiêu dùng vì nhãn mác "Made in China" - Ảnh: Vogue

Theo Morocco World News, những video này đang gạt bỏ lớp hào nhoáng, mở ra góc nhìn khác cho người tiêu dùng về thực tế về xuất xứ và giá trị thật của các món đồ thời trang đắt đỏ.

Họ chia sẻ hình ảnh hậu trường của ngành công nghiệp hàng hiệu: nhiều sản phẩm của các nhà mốt lớn được gia công tại Trung Quốc với chi phí rẻ mạt, sau đó được bán tại Mỹ và các thị trường khác với mức giá cao ngất ngưởng.

Các thương hiệu như Gucci, Fendi, Prada, Chanel, Hermès, Louis Vuitton hay cả những chiếc túi Birkin đắt đỏ cũng không ngoại lệ khi dính cáo buộc rằng những khâu quan trọng trong quy trình sản xuất của họ được thực hiện tại Trung Quốc.

Thời trang xa xỉ lao đao trước cáo buộc 'Made in China'

Một video từ tài khoản TikTok senbags2 gây chấn động, thu hút hơn 10 triệu lượt xem. Trong đó, một công nhân nhà máy Trung Quốc chia sẻ: “Hơn 30 năm qua, chúng tôi là xưởng OEM (Original Equipment Manufacturer - chỉ những công ty chuyên sản xuất hàng hóa cho thương hiệu khác gắn nhãn) cho hầu hết các thương hiệu xa xỉ từ Gucci, Prada đến Louis Vuitton.

Các túi xách gần như hoàn chỉnh được sản xuất tại Trung Quốc, sau đó chỉ dán logo và đóng gói lại ở nơi khác. Tôi không tự hào vì mức lương thấp chúng tôi nhận được, nhưng tôi tự hào vì tay nghề, quy trình kiểm soát chất lượng và chuỗi cung ứng hoàn thiện tại Trung Quốc".

made in china - Ảnh 2. — Các TikToker Trung Quốc đua nhau vạch trần các thương hiệu xa xỉ - Ảnh: The Straits Times

Trước làn sóng “tách rời” khỏi Trung Quốc từ phía Mỹ và châu Âu, các thương hiệu xa xỉ đã thử chuyển nhà máy sang nơi khác, nhưng thất bại.

“Các xưởng OEM ngoài Trung Quốc không đạt chuẩn về chất lượng, chi phí lao động cao hoặc nhân công làm việc thiếu hiệu quả, lại không có hệ thống chuỗi cung ứng đồng bộ như ở Trung Quốc.

Vì thế, chúng tôi vẫn luôn là đối tác tốt nhất để sản xuất hàng hiệu. Vậy tại sao kháng hàng không mua thẳng từ chúng tôi luôn cho tiện?” - TikToker kết luận đầy khiêu khích.

made in china - Ảnh 3. — Các TikToker cho biết Gucci, Prada, Louis Vuitton, Chanel, Fendi, Hermès... vốn được cho là sản xuất tại châu Âu, nhưng thực chất phần lớn gia công ngay tại Trung Quốc - Ảnh: Fashion Sizzle

Một TikToker khác nhận định thời trang xa xỉ không chỉ là biểu tượng của đẳng cấp, mà còn là công cụ quyền lực mềm tinh vi.

Sự thống trị của phương Tây trong văn hóa đại chúng - từ phim Hollywood, âm nhạc thống trị bảng xếp hạng, đến chiến lược xây dựng hình ảnh xa hoa - đã tạo ra ảo tưởng về sự vượt trội vốn có của hàng hóa “sản xuất tại phương Tây”.

"80% sản phẩm Gucci, hơn 60% sản phẩm Prada đều sản xuất tại Trung Quốc. Khác biệt duy nhất là chúng được vận chuyển sang châu Âu rồi may thêm nhãn 'Made in France' hay 'Made in Italy'. Nó giống như kéo tấm rèm trong The Wizard of Oz và nhận ra không có phép màu nào cả" - một video viral cho biết.

made in china - Ảnh 4. — Người tiêu dùng giờ đây buộc phải tự hỏi: giá trị thật sự của hàng hiệu nằm ở đâu? Phải chăng họ chỉ đang chi tiền cho cái mác chứ không phải chất lượng? - Ảnh: Dialogue Pakistan

Theo số liệu năm 2024 từ Apollo Academy, mức lương sản xuất trung bình tại Trung Quốc chỉ bằng khoảng 20% so với Mỹ. Ở Ấn Độ, con số này còn thấp hơn, chỉ khoảng 3%.

Người công nhân Trung Quốc nói họ chịu thiệt lớn nhất: làm việc với mức lương không đủ sống, trong khi các doanh nhân hưởng lợi nhuận kếch xù từ mô hình bóc lột lao động toàn cầu.

Giờ đây, họ đang tận dụng TikTok như công cụ để lên tiếng, không chỉ đòi hỏi mức thù lao công bằng, mà còn yêu cầu được ghi nhận về tay nghề và năng lực sản xuất vượt trội.

Trước những lời tố cáo từ các TikToker và người dân Trung Quốc, hiện các nhà mốt xa xỉ vẫn chưa lên tiếng về vụ việc. Thế nhưng, điều này cũng phần nào khiến người tiêu dùng e ngại và cân nhắc khi mua hàng hiệu.

Không phải lần đầu bị tố cáo

Tờ The Print cho biết ngay cả trước khi TikTok khiến chủ đề này trở nên phổ biến, một số nhà mốt lớn đã vướng vào các cuộc điều tra pháp lý tại Ý vì hành vi ghi nhãn sai nguồn gốc sản phẩm.

Tháng 6-2024, Dior vướng vào tranh cãi, trong khi Louis Vuitton, Armani bị điều tra vì cáo buộc bóc lột lao động tại các nhà máy do người Trung Quốc điều hành.

made in china - Ảnh 5. — Khi sự thật về nguồn gốc sản phẩm bị bóc trần, hàng hiệu không còn là biểu tượng của sự tinh tế, mà trở thành minh chứng cho sự ngây thơ của người mua - Ảnh: Fortune

Cùng tháng, tòa án Milan ra phán quyết đưa thương hiệu Christian Dior (thuộc tập đoàn LVMH) vào diện giám sát tư pháp trong vòng một năm. Phán quyết được đưa ra sau khi phát hiện hai nhà thầu phụ gần Milan - đều thuộc sở hữu của người Trung Quốc - có hành vi bóc lột lao động nghiêm trọng.

Dù Dior không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tòa án vẫn cho rằng thương hiệu này đã không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ giám sát điều kiện lao động và uy tín của đối tác sản xuất.

Cuộc điều tra còn hé lộ nhiều chi tiết gây sốc: công nhân bị buộc ngủ lại nhà máy để duy trì sản xuất 24/7, hệ thống an toàn bị vô hiệu hóa, sử dụng lao động không giấy tờ và hoàn toàn không có hợp đồng lao động chính thức.

Sự thức tỉnh của người tiêu dùng

Bên cạnh chi phí sản xuất rẻ và khả năng sản xuất quy mô lớn, sự trỗi dậy của tư duy tiêu dùng mới tại Trung Quốc cũng đang làm chao đảo ngành hàng hiệu thế giới.

Theo CNBC, năm 2024, thị trường xa xỉ toàn cầu trị giá 380 tỉ USD ghi nhận mức sụt giảm 2%, phần lớn do biến động từ thị trường Trung Quốc - nơi từng chiếm đến một nửa lượng tiêu thụ hàng hiệu toàn cầu. Hiện nay, con số đó chỉ còn 12%.

Báo cáo chỉ ra rằng không chỉ hậu COVID-19 và tỉ lệ thất nghiệp tăng, mà chính sự thay đổi trong tư duy giới trẻ mới là nguyên nhân sâu xa. Người trẻ ngày càng chuộng "trải nghiệm và kỷ niệm" hơn là "địa vị và vật chất".

Quan trọng hơn, một làn sóng "chủ nghĩa dân tộc kiểu mới" đang thúc đẩy người tiêu dùng quay lưng với các thương hiệu châu Âu và ủng hộ sản phẩm nội địa - những sản phẩm có chất lượng tương đương nhưng giá rẻ hơn nhiều.

THƯỢNG KHẢI

Nguồn: https://tuoitre.vn/thoi-trang-xa-xi-bi-to-made-in-china-boc-lot-lao-dong-gia-re-day-gia-tren-troi-20250624121212503.htm