Là đầu tàu kinh tế cả nước, TPHCM trước đây luôn đi đầu trong thực hiện các chính sách ASXH tiến bộ, để không ai bị bỏ lại phía sau. Sau hợp nhất, TPHCM đã nhanh chóng xác định trách nhiệm sẽ tăng tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) đến từng nhóm dân cư, bất kể ở nội đô, vùng ven, vùng xa, để mọi người đều được thụ hưởng chính sách như nhau.
Thành phố hiện vẫn duy trì những chính sách hỗ trợ BHXH, BHYT đặc thù, như hỗ trợ BHYT cho học sinh, người cao tuổi, lực lượng bảo vệ an ninh trật tự… Tuy nhiên, nếu chưa có một khung chính sách chung, sẽ vẫn tồn tại sự khác biệt về mức áp dụng giữa các khu vực trong cùng một thành phố. Vì vậy, thành phố đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị quyết liên quan đến ASXH áp dụng thống nhất toàn địa bàn, theo hướng chắt lọc chính sách tốt nhất từ 3 tỉnh, thành phố trước đây.
Một đề xuất nổi bật là người từ 60 đến dưới 75 tuổi không thuộc diện hưu trí hay nhà nước bảo trợ; hộ nghèo, hộ cận nghèo, học sinh khó khăn, trẻ em mồ côi, người khuyết tật nhẹ, người đã hết thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng sau 3 tháng vẫn chưa có việc làm… sẽ được hỗ trợ mua thẻ BHYT hoặc tham gia BHXH tự nguyện. Nếu được thông qua, chính sách nhân văn này sẽ giúp hơn 2,8 triệu người được thụ hưởng, với kinh phí dự kiến khoảng 1.600 tỷ đồng/năm.
Tuy vậy, còn không ít trường hợp dễ bị “lọt lưới” ASXH, dễ tổn thương nhất trước biến cố sức khỏe hoặc mất việc làm. Đó là những phụ nữ đơn thân nuôi con nhỏ không thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo; người lao động tự do như xe ôm, bán hàng rong, giúp việc nhà, làm việc thời vụ; sinh viên khó khăn nhưng không đủ tiêu chí nghèo; người neo đơn ngoài chuẩn tuổi; ngư dân, nông dân ở vùng hải đảo, vùng xa...
Vì vậy, việc chủ động thiết kế chính sách bao phủ đến các nhóm yếu thế, nhóm dễ tổn thương nhất sẽ giúp mọi người dân đều được tham gia mạng lưới an sinh đậm nghĩa tình. TPHCM đang triển khai Luật BHXH 2024, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật BHYT (có hiệu lực từ ngày 1-7-2025) với nhiều quy định mới.
Đây cũng được coi là thời điểm quan trọng để kiện toàn hệ thống BHXH ở 168 phường, xã, đặc khu. Ở siêu đô thị có khoảng 14 triệu dân, trong 5 tháng đầu năm 2025, BHXH khu vực XXVII (gồm TPHCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây) đã chi trả hơn 9.000 tỷ đồng cho khoảng 1,2 triệu lượt người thụ hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, trợ cấp BHXH 1 lần, bảo hiểm tai nạn, hưu trí, tử tuất…
Cùng thời gian, quỹ BHYT thanh toán gần 12.000 tỷ đồng cho hơn 13 triệu lượt khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT. Những con số này là minh chứng cho vai trò thiết yếu của chính sách BHXH, BHYT, cũng như áp lực tài chính lớn đối với hệ thống ASXH trong tương lai. Nhằm khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện, một số chuyên gia đề xuất TPHCM xem xét hỗ trợ 50% mức đóng BHYT cho người lao động được xác nhận làm việc 3-6 tháng trong năm; hỗ trợ 70%-100% cho trường hợp làm việc 6 tháng trở lên. Cùng với đó, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ với mức cao nhất lên đến 50% mức đóng BHXH tự nguyện, giúp họ sớm đạt điều kiện về hưu, hưởng lương hưu và BHYT. Đây là giải pháp cần thiết, giúp giảm gánh nặng ASXH trong tương lai.
Dù vậy, trong bối cảnh tốc độ già hóa dân số nhanh, việc chăm lo ASXH toàn diện và lâu dài là một áp lực không nhỏ đối với thành phố. Kinh nghiệm nhiều năm qua cho thấy, sức mạnh cộng đồng, từ các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, đoàn thể là một trụ cột quan trọng giúp mở rộng mạng lưới an sinh bền vững.
Từ mô hình siêu thị bình ổn giá, trạm y tế lưu động, học bổng cho trẻ em khó khăn đến chương trình hỗ trợ người khuyết tật, người già neo đơn... đã cho thấy hiệu quả tích cực nếu có sự phối hợp đồng bộ. Trong bối cảnh mới của một siêu đô thị, mạng lưới này càng nên được tổ chức chuyên nghiệp, có cơ chế ghi nhận, tôn vinh và khuyến khích sự đóng góp cho công tác ASXH. Công nghệ cũng được sử dụng như một cánh tay đắc lực để rút ngắn thời gian xử lý, giảm thủ tục hành chính cho người cần hỗ trợ.
TPHCM đang nỗ lực tăng tốc và đồng bộ chính sách ASXH nhằm đảm bảo quyền lợi cho mọi người dân. Đó chính là minh chứng cho mô hình phát triển đầy nhân văn, theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: Phồn vinh không chỉ là tăng trưởng kinh tế, mà là khả năng kiến tạo một xã hội an toàn, công bằng và hạnh phúc hơn cho tất cả mọi người dân, không ai bị bỏ lại phía sau!
Nguồn: https://www.sggp.org.vn/som-dong-bo-cac-chinh-sach-an-sinh-xa-hoi-post806729.html
Bình luận (0)