Người dân phường Phú Xuân thực hiện thủ tục hành chính tại bộ phận một cửa

Tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp

Trước đây, mỗi lần đi làm thủ tục hành chính (TTHC), anh Lê Văn Hùng (phường Phú Bài) phải chuẩn bị một khoản lệ phí nhỏ, tuy không nhiều nhưng cộng dồn lại trong năm cũng thành đáng kể. Nay, khi hay tin nghị quyết “0 đồng” được HĐND thành phố thông qua tại Kỳ họp chuyên đề lần thứ 25 mới đây, anh Hùng bảo rằng: “Tôi thấy nhẹ nhàng hẳn. Không phải chạy ra phường nộp tiền, chỉ cần ngồi ở nhà làm hồ sơ trực tuyến, vừa nhanh vừa tiện”.

Câu chuyện nhỏ của anh Hùng phản ánh một bước cải cách hành chính lớn của Huế: Quy định mức thu lệ phí 0 đồng khi thực hiện TTHC qua DVCTT không chỉ giảm gánh nặng tài chính cho người dân, mà quan trọng hơn, là “cú hích” thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử.

Từ năm 2023, thành phố áp dụng mức thu chỉ bằng 60% cho thủ tục thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến. Nhờ đó, tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến đã tăng rõ rệt. Số liệu năm 2024 cho thấy, ở cấp tỉnh tỷ lệ DVCTT đạt 87% (tăng 11,8% so với 2023), cấp xã đạt 64% (tăng gần 25% so với 2023). Đây là nền tảng quan trọng để thành phố mạnh dạn tiến thêm bước mới: Bỏ hoàn toàn lệ phí.

Nghị quyết quy định mức thu 0 đồng cho 5 loại lệ phí thuộc thẩm quyền HĐND thành phố gồm: Lệ phí đăng ký kinh doanh, hộ tịch, cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cấp giấy phép xây dựng. Đây là những thủ tục gắn chặt với đời sống hàng ngày của người dân và hoạt động của doanh nghiệp.

 Người dân phường Kim Trà thực hiện thủ tục hành chính tại bộ phận một cửa

Theo thống kê, năm 2024, số thu lệ phí DVCTT chỉ hơn 2,9 tỷ đồng, chiếm vỏn vẹn 0,02% tổng thu nội địa của thành phố. Con số này cho thấy việc miễn thu không ảnh hưởng đáng kể đến ngân sách, nhưng lại tạo ra lợi ích xã hội rất lớn. Ông Nguyễn Văn Trường, chủ một doanh nghiệp xây dựng chia sẻ: “Mỗi lần xin giấy phép xây dựng, lệ phí không nhiều, nhưng khi bỏ đi, điều quan trọng là tạo tâm lý thoải mái, khuyến khích chúng tôi nộp hồ sơ trực tuyến thay vì xếp hàng chờ đợi”.

Động lực cho chuyển đổi số

Không phải ngẫu nhiên mà Huế chọn năm 2025 - năm bản lề thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để ban hành nghị quyết này. Với việc cắt giảm những khoản thu nhỏ, thành phố đã khẳng định tinh thần “chính quyền phục vụ”, coi sự tiện lợi của người dân và doanh nghiệp là ưu tiên hàng đầu.

Thực tế, lệ phí tuy nhỏ nhưng thường là rào cản tâm lý khiến nhiều người vẫn chọn đến nộp trực tiếp “cho chắc ăn”. Bỏ khoản phí này, HĐND TP. Huế đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: DVCTT không chỉ nhanh gọn mà còn hoàn toàn miễn phí. Đây chính là cách để kéo người dân và doanh nghiệp vào không gian số, từ đó thúc đẩy một thay đổi hành vi xã hội sâu rộng.

Huế không phải địa phương đầu tiên thực hiện chính sách này. Trước đó, TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Quảng Nam đã áp dụng mức thu lệ phí 0 đồng đối với DVCTT. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của Huế là đi sau nhưng có bước chuẩn bị kỹ lưỡng: Từ việc thử nghiệm giảm 40% lệ phí năm 2023 đến miễn toàn bộ trong năm 2025. Đây là cách làm chắc chắn, vừa có cơ sở số liệu, vừa tạo đồng thuận xã hội. Huế cũng đã tính toán kỹ tác động đến ngân sách. Với mức hụt thu dự kiến khoảng 4,9 tỷ đồng/năm, UBND thành phố khẳng định ảnh hưởng này không đáng kể so với lợi ích lớn đạt được. Điều đó cho thấy quyết sách này được xây dựng trên cơ sở cân đối hài hòa giữa lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội.

Trong khi đó, các doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá cao tính tiết kiệm thời gian. Mỗi lần làm thủ tục, không cần cử người đi lại nhiều lần, mà chỉ cần một cú nhấp chuột. Với doanh nghiệp khởi nghiệp, tiết kiệm chi phí, thời gian chính là thêm một cơ hội để tập trung vào sản xuất, kinh doanh.

Các cơ quan hành chính cũng hưởng lợi khi lượng hồ sơ trực tuyến tăng lên. Việc xử lý qua hệ thống điện tử giúp giảm tải áp lực tiếp nhận, tránh sai sót trong quá trình nộp hồ sơ giấy. Quan trọng hơn, nó góp phần hạn chế tiêu cực phát sinh từ giao dịch trực tiếp, tăng tính minh bạch trong giải quyết TTHC.

Để Nghị quyết phát huy tối đa hiệu quả, Huế cần tiếp tục hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin và nâng cao chất lượng phục vụ. Hiện nay, vẫn còn không ít người dân, nhất là ở vùng ven, người lớn tuổi, còn lúng túng khi tiếp cận DVCTT. Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu rõ lợi ích và sẵn sàng sử dụng DVCTT. Sự thay đổi hành vi xã hội luôn cần thời gian và sự kiên nhẫn.

Không phải những dự án hàng nghìn tỷ đồng, mà đôi khi chỉ từ những quyết định tưởng như nhỏ bé - bỏ vài ngàn đồng lệ phí lại tạo ra thay đổi lớn trong tư duy và thói quen xã hội. Trong phát biểu bế mạc Kỳ họp chuyên đề lần thứ 25, UVTW Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu đề nghị UBND thành phố đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện hiệu quả chủ trương thu lệ phí 0 đồng đối với TTHC trực tuyến, tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.

Bài, ảnh: Lê Thọ

Nguồn: https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/quyet-sach-nho-hieu-ung-lon-157625.html