Quyết định không hành chính

Giữa những ngày mưa lũ dồn dập ở vùng núi cao, hai cái tên được người dân nhắc đến với sự biết ơn và kính trọng: Mùa A Thi và Ma Seo Chứ. Họ đều là Trưởng bản, những người đã chủ động sơ tán dân trước khi có chỉ đạo từ cấp trên. Không giấy tờ, không mệnh lệnh hành chính, nhưng quyết định của họ đã cứu sống 90 người ở Háng Pu Xi (Điện Biên) và 115 người ở Kho Vàng (Lào Cai). Đó là những quyết định xuất phát từ trái tim, từ trách nhiệm và sự dũng cảm trong thời khắc hiểm nguy nhất.

Trưởng bản Mùa A Thi.

Ngày 1-8 vừa qua, Mùa A Thi, chàng trai 26 tuổi, đã lao vào dòng lũ đêm, gọi dân chạy nạn, cõng cụ già thoát dòng nước lũ. Đêm ấy, chỉ có trưởng bản Thi và sự sống còn của cả bản. Nếu chậm hơn vài phút, Háng Pu Xi sẽ là một “điểm đen” trong bản đồ thiên tai năm nay. Bởi Háng Pu Xi sau đó chỉ còn 5 ngôi nhà bị hư hỏng nặng, còn lại đã bị vùi lấp.

Trong một đêm mưa khác vào tháng 9 năm 2024, Ma Seo Chứ, Trưởng thôn Kho Vàng, cũng đã đưa ra quyết định sinh tử: Di tản toàn bộ 17 hộ với 115 nhân khẩu lên núi. Không có sóng điện thoại, không liên lạc được cấp trên. Nhưng Ma Seo Chứ không chần chừ. Và quyết định ấy sau này được cả xã hội thở phào: hơn 100 con người được cứu sống, dù cả thôn bị lũ vùi.

Cả hai hành động ấy có thể bị xem là “vượt quyền”, nếu nhìn theo lối tư duy hành chính máy móc. Nhưng nếu không có những quyết định “liều lĩnh” ấy, hơn 200 con người hôm nay rất có thể sẽ không còn. Họ đã làm điều đúng, vào thời điểm không ai bảo họ phải làm, chỉ có trái tim, kinh nghiệm và mệnh lệnh của lương tri dẫn đường.

Vì sao họ dám quyết như vậy? Vì họ sống cùng dân, hiểu rõ đất có thể sạt chỗ nào, con suối sẽ đổi dòng khi nào. Họ biết người dân quê hộ sợ gì nhất, cần gì nhất trong đêm mưa núi. Không cần đợi “chủ trương”, không viện dẫn lý do “thiếu chỉ đạo”, họ chọn hành động, hành động để cứu người. Đó không phải sự tuỳ tiện, mà là biểu hiện cao nhất của trách nhiệm khi gắn liền với thực tiễn và đạo lý.

Chính phủ đã có những động thái kịp thời và xứng đáng. Ngay sau vụ việc xảy ra, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo khen thưởng anh Mùa A Thi, người trưởng bản dũng cảm không quản hiểm nguy, cứu dân khỏi lũ dữ. Trước đó, Ma Seo Chứ cũng được Thủ tướng tặng Bằng khen vì những đóng góp xuất sắc trong công tác phòng chống, khắc phục hậu quả cơn bão số 3.

Việc biểu dương những con người như Mùa A Thi, Ma Seo Chứ không nên chỉ dừng lại ở các sự kiện đơn lẻ. Mà cần trở thành thông điệp nhất quán, mạnh mẽ của toàn bộ hệ thống chính trị: Tôn vinh, khuyến khích và bảo vệ những người “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm” dù họ chỉ là một trưởng bản nơi rẻo cao, hay một đoàn viên bình dị giữa miền biên viễn.

Lan tỏa những tấm gương như Mùa A Thi, Ma Seo Chứ không đơn thuần là hành động truyền cảm hứng. Đó còn là cách định hình một chuẩn mực cán bộ mới, những người biết đặt lợi ích của nhân dân lên trên lợi ích của bản thân; những người hành động không vì huân chương, nhưng xứng đáng được cả xã hội trân trọng. Và, đó cũng là cách chúng ta giữ gìn khí phách, lòng nhân hậu, những điều cốt lõi tạo nên sức mạnh của một quốc gia.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202508/quyet-dinh-khong-hanh-chinh-7691415/