Phong Nha–Kẻ Bàng trở thành Di sản Thiên nhiên liên biên giới đầu tiên của Việt Nam

Hang Xe Bang Fai, Vườn Quốc gia Hin Nam Nô. (Ảnh: hinnamno.org)

Hang Xe Bang Fai, Vườn Quốc gia Hin Nam Nô. (Ảnh: hinnamno.org)

Tham dự Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới tại Paris, Đoàn công tác của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch do Tiến sĩ, Kiến trúc sư Hoàng Đạo Cương - Thứ trưởng dẫn đầu cùng Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Thị Thu Hiền - Cục trưởng Di sản văn hóa, Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Văn Kim - Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, Tiến sĩ Nguyễn Viết Cường - Chánh Văn phòng Cục Di sản văn hóa đã phối hợp với Đoàn chuyên gia Lào (do Bộ trưởng Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào làm Trưởng Đoàn) để trao đổi về các thông tin liên quan đến Hồ sơ đề cử Vườn quốc gia Hin Nam Nô và Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, đặc biệt là những vấn đề về quản lý Di sản Thiên nhiên liên biên giới đầu tiên của Việt Nam và Lào.

Tại Kỳ họp, Đoàn Việt Nam với sự tham dự của đồng chí Nguyễn Minh Vũ - Thứ trưởng Thường trực Ngoại giao, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các cơ quan thuộc Bộ Ngoại giao, Phái Đoàn thường trực của Việt Nam bên cạnh UNESCO tại Paris - Pháp, cùng các đoàn của các tỉnh có Di sản thế giới tại Việt Nam, đã có các buổi làm việc với Trung tâm Di sản Thế giới và các Cơ quan Tư vấn của UNESCO để trao đổi về các vấn đề liên quan tới hồ sơ đề cử di sản thế giới của Việt Nam và công tác bảo tồn di sản thế giới.

Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt năm 2009. Ngày 3/7/2003, tại Kỳ họp lần thứ 27 của Ủy ban Di sản Thế giới, Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới lần thứ nhất và ngày 3/7/2015, tại Kỳ họp lần thứ 39 của Ủy ban Di sản Thế giới, Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được công nhận lần thứ hai, với diện tích vùng lõi là 123.326ha và vùng đệm là 220.055ha. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng có chung ranh giới tự nhiên với Vườn quốc gia Hin Nam Nô của Lào.

Hồ sơ Vườn quốc gia Hin Nam Nô đề cử UNESCO công nhận là phần mở rộng của Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được Chính phủ Lào và Việt Nam thống nhất gửi tới UNESCO tháng 2/2024, để được Ủy ban Di sản Thế giới xét duyệt tại Kỳ họp lần này.

Vườn Quốc gia Hin Nam Nô. (Ảnh: hinnamno.org)

Qua quá trình thẩm định, Cơ quan tư vấn của UNESCO là Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã trình Quyết định lên Ủy ban Di sản Thế giới tại Kỳ họp lần thứ 47 để phê duyệt việc điều chỉnh ranh giới của Di sản Thiên nhiên Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng (tỉnh Quảng Trị, Việt Nam) mở rộng sang Vườn quốc gia Hin Nam Nô (tỉnh Khăm Muộn, Lào), với tên gọi: “Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô” theo các tiêu chí về địa chất, địa mạo, hệ sinh thái và đa dạng sinh học.

Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô là một trong những cảnh quan karst đá vôi và hệ sinh thái nổi bật và nguyên vẹn nhất trên thế giới. Nằm tại điểm giao thoa của Dãy núi Annam và Vành đai Đá vôi Trung Đông Dương, bắc qua biên giới Việt Nam và Lào.

Sự hình thành karst đã phát triển từ thời kỳ Paleozoic khoảng 400 triệu năm trước và có thể được coi là khu vực karst quy mô lớn, lâu đời nhất ở châu Á. Sự đa dạng của các hệ sinh thái được tìm thấy trong cảnh quan phức tạp này bao gồm rừng karst khô ở độ cao lớn, rừng ẩm ướt và rậm rạp ở độ cao thấp, và các môi trường hang động ngầm rộng lớn. Trong số các cấu trúc ngầm này có hơn 220 km hang động và hệ thống sông ngầm được ghi nhận có ý nghĩa toàn cầu. Sự đa dạng sinh học độc đáo với một số loài đặc hữu sinh sống trong các hệ sinh thái phổ tạp nhiệt đới cũng tạo nên các giá trị đặc biệt, có ý nghĩa toàn cầu.

Việc quản lý Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô được đề xuất tại 2 bản Kế hoạch quản lý riêng biệt (Kế hoạch quản lý Vườn quốc gia Hin Nam Nô và Kế hoạch quản lý Chiến lược Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng).

Việc quản lý chung Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô đã được các địa phương của hai nước Việt Nam và Lào ký kết từ nhiều năm qua, trong đó đưa ra những hoạt động chung về việc thực thi pháp luật và phát triển kế hoạch hành động nhằm bảo vệ các giá trị của di sản.

Phong cảnh Phu Cheuang nhìn từ khu vực làng Nong Bua, Vườn Quốc gia Hin Nam Nô, Lào (Ảnh: Jean-Michel Osterman)

Bộ trưởng Văn hóa và Du lịch, Chủ tịch Ủy ban Di sản quốc gia của Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào Suanesavanh Vignaket vui mừng bày tỏ: “Hôm nay đánh dấu một ngày có ý nghĩa và khoảnh khắc tự hào của Chính phủ Lào và toàn thể xã hội Lào, khi Vườn Quốc gia Hin Nam No của Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào đã được chính thức ghi danh như một phần mở rộng của Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, Di sản Thế giới tại Việt Nam”

Bộ trưởng cũng đồng thời khẳng định Chính phủ Lào sẽ tiếp tục hợp tác với đối tác Việt Nam để tăng cường hợp tác ở tất cả các cấp độ xã hội, với trọng tâm là tăng cường sự tham gia có tính tham vấn và bao trùm của các cộng đồng địa phương trong việc quản lý di sản thế giới quý báu này.

Voọc chà vá chân đỏ (Pygathrix nemaeus) và con non tại Laboi, Vườn Quốc gia Hin Nam Nô. (Ảnh: Ban Quản lý Vườn Quốc gia Hin Nam Nô)

Phát biểu tại Kỳ họp lần thứ 47, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương cho biết, sự kiện “Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô” trở thành Di sản thế giới liên biên giới đầu tiên của Việt Nam và Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào cho thấy tầm quan trọng của hợp tác trên toàn cầu thông qua việc đề cử di sản chung, đóng góp vào việc thúc đẩy hòa bình và an ninh theo quan điểm của UNESCO, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết giữa 2 nước.

Thứ trưởng cũng bày tỏ mong muốn được mời các đại biểu đến thăm quan Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam No, hỗ trợ cho Việt Nam và Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào kinh nghiệm quản lý đối với Di sản thế giới liên biên giới đầu tiên này.

Như vậy, tính đến nay, Việt Nam đã có 9 Di sản thế giới, trong đó có 2 Di sản thế giới liên tỉnh là Vịnh Hạ Long-Quần đảo Cát Bà (tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng) và Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc (tỉnh Quảng Ninh, Bắc Ninh và thành phố Hải Phòng), cùng với Di sản thế giới liên biên giới đầu tiên Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (tỉnh Quảng Trị - Việt Nam) và Vườn quốc gia Hin Nam Nô (tỉnh Khăm Muộn - Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào).

LINH KHÁNH

Nguồn: https://nhandan.vn/phong-nhake-bang-tro-thanh-di-san-thien-nhien-lien-bien-gioi-dau-tien-cua-viet-nam-post893451.html