Vietnam.vn - Nền tảng quảng bá Việt Nam

Ngôi đền nhỏ mang giá trị tinh thần lớn

Đền Mẫu Thoải Bến Than (nay thuộc tổ 8, phường Phan Đình Phùng) nằm nép mình bên dòng sông Cầu thơ mộng. Tuy không gian của đền hẹp, kiến trúc giản dị nhưng vẫn mang những nét tinh tế. Từ lâu, ngôi đền nhỏ này đã mang một giá trị tinh thần to lớn đối với người dân nơi đây.

Báo Thái NguyênBáo Thái Nguyên20/07/2025

Đền Bến Than khai hội vào ngày mùng 9 tháng Giêng hằng năm.
Đền Bến Than khai hội vào ngày mùng 9 tháng Giêng hằng năm.

Theo tín ngưỡng dân gian, Mẫu Thoải là vị thánh mẫu cai quản vùng sông nước. Từ “Thoải” được dân gian đọc chệch từ “thủy” mà thành, nghĩa là nước. Mẫu Thoải còn có nhiều danh hiệu khác như Tam Mẫu Thủy Cung, Xích Lân Công Chúa, Động Đình Công Chúa Thần Nữ, Thủy Tiên Công Chúa, Thủy Cung Thánh Mẫu…

Thờ Mẫu là hiện tượng đặc biệt trong tín ngưỡng của người Việt xưa. Người Việt quan niệm rằng, thủy phủ là một thế giới ảo vọng tồn tại ở dưới mặt nước ở bất cứ chỗ nào có ao, hồ, sông suối và biển cả. Xã hội nơi đó là cuộc sống của các vị thủy thần, cũng có mọi quan hệ ứng xử gần như người.

Mẫu Thoải là đại diện thần Mẹ ở cõi nước, dung thần hòa hợp với cõi trần tục, sinh ra ông vua mở đầu thời dựng nước ở Việt Nam, được dân chúng suy tôn và xếp vào bậc hiển thánh trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, Tứ phủ. Có lẽ đây chính là lý do khiến người dân Bến Than dựng ngôi đền nhỏ này bên dòng sông Cầu để tỏ lòng thành kính với “mẹ nước”.

Theo các cụ cao niên trong vùng, đền Mẫu Thoải đã có lịch sử hàng trăm năm. Bà Nguyễn Thị Lan, 93 tuổi, một trong những người dân cư trú lâu năm tại phố Bến Than (nay thuộc tổ 8, phường Phan Đình Phùng), cho biết: Ngôi đền là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân trong vùng và có lịch sử rất lâu đời. Tuy nhiên, do sự khắc nghiệt của thời gian, của chiến tranh nên năm 1982, ngôi đền đã bị phá bỏ hoàn toàn. Năm 2009, để đáp ứng nguyện vọng của người dân, chính quyền địa phương đã nhất trí để bà con xây dựng lại ngôi đền này.

Đền Bến Than được xây dựng trên nền đất cũ, khuôn viên rộng chỉ hơn 100m2. Với các hạng mục như: nhà đền thờ Mẫu Thoải, lầu cô thờ Tứ phủ Đức Thánh cô, cô Bản đền và một số công trình phụ trợ khác, ngôi đền được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí gần 600 triệu đồng, từ nguồn xã hội hóa. Đền được thi công chỉ trong vòng 9 tháng và hoàn thành vào tháng 1-2010.

Ngôi đền Bến Than là nơi thờ mẹ nước.
Đền Bến Than là nơi thờ "mẹ nước".

Ngôi đền tọa lạc ở vị trí khá đặc biệt, phía trước của đền hướng ra phía sông Cầu, phía sau là khu dân cư khá đông đúc. Hằng năm, đền Bến Than khai hội vào ngày mùng 9 tháng Giêng âm lịch để khách thập phương và người dân đến tham quan, cúng lễ. Hầu như năm nào cũng vậy, mỗi dịp khai xuân, lễ hội đều được tổ chức với các phần lễ và phần hội.

Ngoài dâng hương, đọc văn tế cầu mong cho một năm mưa thuận, gió hòa, dòng sông Cầu luôn hiền hòa…, phần hội được tổ chức với các hoạt động sôi nổi như múa lân, chơi các trò chơi dân gian… Có những năm, du khách còn được du thuyền thưởng ngoạn khung cảnh dòng sông Cầu thơ mộng.

Bà Nguyễn Thị Phương, một người dân nơi đây, chia sẻ: Tháng Giêng năm 2010, lần đầu lễ hội đền Bến Than được tổ chức trở lại sau 28 bị phá bỏ hoàn toàn, người dân ai cũng tươi vui, phấn khởi. Từ đó đến nay, lễ hội vẫn được duy trì tổ chức đều đặn hằng năm, thu hút được sự quan tâm của nhiều du khách thập phương.

Người dân ở phố Bến Than cũ vẫn luôn tự hào về ngôi đền nhỏ này. Chị Tiết Thị Khanh, một người dân sinh sống ngay sát khu đền, tâm sự: Tôi rất tự hào khi giữa lòng đô thị nhộn nhịp, khu phố của mình vẫn có một ngôi đền nhỏ, bình yên bên dòng sông Cầu thơ mộng. Sau những ngày làm việc bận rộn, nhiều người dân trong tổ dân phố vẫn đến đây để tìm sự tĩnh lặng nơi cửa đền.

Những năm gần đây, không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của người dân trong vùng, ngôi đền Bến Than còn mang những giá trị về văn hóa, tín ngưỡng phi vật thể có giá trị. Đặc biệt, trong hành trình du lịch văn hóa tâm linh của rất nhiều du khách, ngôi đền này được xem là điểm đến hấp dẫn.

Mỗi năm, nơi đây đón tiếp hàng nghìn lượt du khách trong, ngoài tỉnh hành hương về đền dâng hương kính Mẫu, vãn cảnh và nguyện cầu cho quốc thái dân an, cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc…

Nguồn: https://baothainguyen.vn/van-hoa/202507/ngoi-den-nho-mang-gia-tri-tinh-than-lon-33b1ae2/


Bình luận (0)

No data
No data

Cùng chủ đề

Cùng chuyên mục

PIECES of HUẾ - Mảnh ghép của Huế
Cảnh huyền ảo trên đồi chè 'bát úp' ở Phú Thọ
3 hòn đảo ở miền Trung được ví như Maldives, hấp dẫn du khách dịp hè
Ngắm phố biển Quy Nhơn của Gia Lai lung linh về đêm

Cùng tác giả

Di sản

Nhân vật

Doanh nghiệp

No videos available

Thời sự

Hệ thống Chính trị

Địa phương

Sản phẩm