Nghề thụ phấn cho mãng cầu

Để có những vụ mùa bội thu, nhiều năm qua, các nhà vườn ở tỉnh Tây Ninh đã học tập, áp dụng kỹ thuật thụ phấn thủ công cho cây mãng cầu. Bởi trong điều kiện tự nhiên, khả năng tự thụ phấn của hoa mãng cầu rất thấp, khi nhị và nhụy trên cùng một hoa không chín đồng thời. Thêm nữa, cấu tạo của hoa thường chúc xuống, cánh hoa lại ít nở rộng nên cũng khó thụ phấn nhờ côn trùng hoặc gió. Nếu không được thụ phấn hoặc thụ phấn không đầy đủ thì tỷ lệ đậu trái thấp, trái nhỏ, không tròn đều, chất lượng kém.

Bà Đặng Thị Hoa thụ phấn cho cây mãng cầu

Kỹ thuật thụ phấn cho hoa mãng cầu khá đơn giản, dụng cụ dễ tìm nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng công đoạn. Trước khi thụ phấn, nhà vườn phải hái những bông hoa nở dài, có nhị vừa chuyển sang màu trắng đục để lấy phấn. Những hoa này thường được hái từ những cây đã thụ phấn xong nhưng còn dư hoa, hoặc phải mua thêm hoa từ vườn khác. Tiếp theo, họ lặt bỏ cánh hoa, cho toàn bộ phần còn lại vào túi giấy gói kín nhiều lớp rồi để qua đêm trong ngăn mát tủ lạnh.

Sáng sớm hôm sau, nông dân tiến hành rây phần nhị hai lần, lấy phấn hoa cho vào các ống hút nhựa. Các ống chứa phấn hoa tiếp tục được bỏ vào túi nylon và ướp trong bình đá lạnh trước khi mang ra vườn thụ phấn, tránh làm ảnh hưởng chất lượng của phấn hoa.

Những hoa được chọn để thụ phấn là hoa vừa nở, cánh đã tách đều. Nông dân chỉ cần dùng một chiếc que đẩy nhẹ vào ống đựng phấn cho phấn dính vào bó nhụy của hoa. Sau đó đánh dấu các hoa đã thụ phấn bằng cách bấm bỏ phần đầu của một cánh hoa.

Để đạt được hiệu quả cao, người ta chỉ thụ phấn cho hoa vào lúc trời chưa nắng gắt, thường là trong buổi sáng. Đối với những vườn lớn, nhà vườn phải thuê nhân công rọi đèn làm từ 1 giờ sáng cho kịp tiến độ của cây. Hôm nào mưa gió thì phải đợi tạnh hẳn mới thụ phấn được, vì trời mưa làm phấn hoa không dính vào đầu nhụy.

Đến thăm một vườn mãng cầu ở Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Minh Trung (xã Tân Phú), chúng tôi gặp vợ chồng bà Đặng Thị Hoa đang tỉ mẩn thụ phấn cho từng bông hoa. Bà Hoa cho biết, hai vợ chồng đã làm công việc này nhiều năm qua và được trả tiền công hơn 200 ngàn đồng/người/ngày. Mỗi ngày, bà ra vườn từ 5 giờ sáng và thụ phấn cho hơn 100 cây trong buổi sáng.

Theo kinh nghiệm của người phụ nữ 60 tuổi này, cứ 3kg hoa tươi sẽ cho ra 20 ống phấn hoa. Mỗi ống thụ phấn cho khoảng 10 cây. Hoa được thụ phấn khoảng 5-7 ngày sau sẽ hình thành trái non. “Nhìn chung, công việc này cũng dễ, không quá vất vả, già trẻ, gái trai ai làm cũng được, nhưng cực ở chỗ có nhiều công đoạn nên cần phải có sự kiên trì và cẩn thận” – bà Hoa chia sẻ.

Nhờ áp dụng phương pháp này mà các vườn mãng cầu hiện nay có tỷ lệ đậu trái trên 90%, cao hơn nhiều so với việc để cây tự thụ phấn (khoảng 65%). Không những vậy, những trái mãng cầu được thụ phấn tập trung sẽ có hình thức, mẫu mã đẹp hơn, mang lại giá trị kinh tế cao, góp phần củng cố thương hiệu mãng cầu Bà Đen.

Sau giai đoạn tuyển trái, mỗi cây chỉ còn lại 40-50 trái. Tùy theo điều kiện thời tiết, trái mãng cầu bắt đầu được thu hoạch sau khoảng 3 tháng kể từ lúc thụ phấn. Một năm nhà vườn có thể thu hoạch 2-3 vụ. Mỗi cây sẽ cho ra khoảng 20kg. Những trái đẹp nhất có giá bán dao động 70-80 ngàn đồng/kg./.

Anh Thư

Nguồn: https://baolongan.vn/nghe-thu-phan-cho-mang-cau-a201933.html