Nghệ nhân Cần Thơ giữ nét đẹp văn hóa dân gian người Hoa

Anh Vũ đang vẽ trang trí cửa chính Hiệp Thiên Cung. Ảnh: DUY KHÔI

Một chiều cuối tuần, xung quanh là chợ Cái Răng đông đúc, anh Vũ vẫn ngồi một mình, tỉ mỉ trong từng nét vẽ cho công trình trùng tu, tôn tạo Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia Hiệp Thiên Cung (phường Cái Răng). Anh Vũ vẽ trang trí Môn Thần cho hai cánh cửa chính của di tích. Từng nét vẽ dứt khoát, gãy gọn và có thần thái, bức họa do anh Vũ sáng tác nhìn rất sinh động và mang đậm nét văn hóa dân gian truyền thống của đồng bào Hoa.

Công trình trùng tu, tôn tạo Di tích Hiệp Thiên Cung đã qua gần một năm rưỡi thực hiện và anh Vũ cũng đã gắn bó suốt gần 1 năm qua. Công việc của anh là vẽ các bức bích họa, trên gỗ, trang trí các điển tích liên quan đến tín ngưỡng dân gian. Những nhân vật được vẽ thần sắc, có hồn, đúng khí chất như trong các điển cố, điển tích. Chỉ về phía các bức phù điêu khảm sành như hoa lá, rồng chầu… anh Vũ tự hào cũng là tác phẩm do anh thực hiện. Những tác phẩm sắc sảo, đầy nghệ thuật, mang dáng dấp cổ kính được anh Vũ và các cộng sự tạo tác nên, góp phần cho công trình trùng tu thêm phần như ý.

Năm 16 tuổi, anh Vũ theo học nghề từ cha là ông Huỳnh Long (năm nay 72 tuổi), nghệ nhân giàu kinh nghiệm trong nghề vẽ, đắp phù điêu trang trí chùa, miếu, hội quán của người Hoa ở ĐBSCL. Anh bắt đầu từ các công việc đơn giản như vô màu nền, vẽ nền hoặc sơn màu theo phác thảo của cha. Dần dà, anh tự tin trở thành nghệ nhân trong lĩnh vực này, một mình có thể đảm trách một công trình quy mô, đòi hỏi kỹ thuật cao. “Người thầy dạy nghề đầu tiên của tôi chính là cha tôi. Sau này khi làm nghề, tôi còn tự học qua sách vở, phim ảnh, các video trên mạng để có thêm kinh nghiệm”, anh Vũ cho biết. Ví như, anh xem các bộ phim cổ trang để hiểu hơn về động tác, trang phục của nhân vật và trang trí bối cảnh; hay khi vẽ Quan Thánh Đế Quân, anh tìm đọc “Tam quốc diễn nghĩa” để có thêm kiến thức.

Bây giờ, anh Vũ có thể tự tin làm 3 công việc trong trang trí, trùng tu chùa, miếu, hội quán người Hoa là vẽ (trên gỗ, tường), đắp phù điêu (đắp xi măng, hoặc đắp xi măng rồi khảm sành) và chạm trổ hoa văn, họa tiết trên gỗ. Các tác phẩm anh thực hiện tại Hiệp Thiên Cung như là bảo chứng cho tài nghệ của anh.

Anh Vũ cho biết: Về tranh vẽ, trước nhất là phải phác họa bố cục, theo luật gần xa, đậm nhạt, rồi đi vào chi tiết. Khi đặt bút vẽ, đòi hỏi nét bút phải nhuần nhuyễn, tự tin, đi theo ý mình, gọi là “cốt pháp dụng bút”. Khi đặt bút “hành bút” hay “thu bút” đều cần dứt khoát, đẹp, mượt, thì tác phẩm vẽ nên mới đẹp, thần thái. Chỉ vào hai cánh cửa chính của Hiệp Thiên Cung, anh Vũ nói: “Tôi mất cả tuần để thực hiện, rất vừa ý”. Còn với đắp phù điêu, khảm sành, đây là bộ môn anh học sau này, nhưng cũng rất giỏi nghề. Theo anh Vũ, nghề của anh đòi hỏi sự tỉ mẩn, từ tốn, công phu, không vội vã và cần có không gian yên tĩnh để vừa làm vừa sáng tác. Có như vậy, tác phẩm mới có nét riêng.

Ban Quản trị Hiệp Thiên Cung rất hài lòng về các tác phẩm anh Vũ thực hiện. Không chỉ vậy, rất nhiều công trình anh thực hiện khắp các địa phương ở ĐBSCL đều tạo được dấu ấn.
Ngoài anh Vũ, ông Huỳnh Long còn có truyền nhân là người con thứ ba, hiện đang vẽ trang trí cho một ngôi chùa Hoa ở xã Long Phú. Ba cha con anh Vũ vẫn luôn lặng thầm vẽ lại nét xưa, bảo tồn và lan tỏa nét đẹp văn hóa dân gian người Hoa bằng tài nghệ của mình.

ĐĂNG HUỲNH

Nguồn: https://baocantho.com.vn/nghe-nhan-can-tho-giu-net-dep-van-hoa-dan-gian-nguoi-hoa-a190972.html