Một lần nhặt củi, cả đời say mê

Từ những thanh củi mục, một ngôi làng nghệ thuật mang tên “Làng Củi Lũ” đã thành hình giữa cánh đồng phường Hội An Tây. Thời gian gần đây, không gian làng mang nét tươi mới khi sản phẩm làm ra tiệm cận hơn nhu cầu khách hàng nhờ kích thước nhỏ gọn, màu sắc bắt mắt...

Nghệ nhân "Làng Củi Lũ" hướng dẫn du khách trải nghiệm tạo hình từ những thanh củi lũ. Ảnh: TIỂU YẾN

Không quá đặt nặng vấn đề kinh tế, những sản phẩm thủ công ở đây được làm ra với tâm thế thong dong, không chạy theo thị hiếu thị trường mà đặt trọn cảm xúc và tinh thần sáng tạo vào từng chi tiết. Chính sự chân thành và bền bỉ đó đã khiến không gian văn hóa này trở thành điểm đến chiêm nghiệm về văn hóa, con người, vùng đất. Nơi mỗi du khách ghé đến đều được hòa mình vào không gian gợi nhớ ký ức miền quê, ngửi mùi gỗ mục và nghe tiếng đục đẽo rộn ràng.

Hành trình tái sinh...

Người góp phần khơi dậy sự sống mới cho nguồn rác thải tự nhiên ấy là nghệ nhân Lê Ngọc Thuận (45 tuổi), một đầu bếp từng nổi danh với chuỗi nhà hàng ở Hội An, nay rẽ sang nghệ thuật mộc để theo đuổi một giấc mơ khác biệt...

Câu chuyện bắt đầu từ năm 2012, khi dòng nước lũ mang theo nhiều khúc củi khô tấp vào bờ biển An Bàng. Khi ấy, anh Thuận đang kinh doanh homestay gần đó, đã quyết định mang củi về đục đẽo, trang trí, làm đẹp cho địa chỉ của mình. Không ngờ, những vị khách nước ngoài đặc biệt ấn tượng trước các tác phẩm làm từ gỗ mục.

Anh lặn lội men theo dòng Thu Bồn mỗi mùa mưa lũ qua đi, nơi những bãi bồi thường tấp đầy củi, gỗ. “Có khúc gỗ nằm phơi giữa bãi sông suốt mấy tháng, bạc trắng, nứt nẻ, nghĩ không xài được, vậy nhưng khi chạm dao vào, lớp vân gỗ bên trong lộ ra đẹp không tưởng”, anh Thuận chia sẻ niềm vui khi tìm thấy giá trị mỹ thuật bên trong những thanh gỗ mục.

Là người khéo tay, anh Thuận tự mày mò, học nghề mộc qua sách, internet và từ những nghệ nhân làng mộc Kim Bồng. Anh nói, mỗi khúc củi như có sẵn hình hài, chỉ cần người “gọi tên” và đánh thức nó dậy bằng con mắt, đôi tay và cảm xúc. Mang niềm cảm hứng đó, anh bắt đầu quan sát, tỉ mỉ đục đẽo để cho ra đời những linh vật dân gian, tượng gỗ mang âm hưởng văn hóa Cơ Tu hay hình thù các loài vật sông nước miền Trung.

Tất cả đều giữ nguyên màu gỗ thô mộc, không sơn phết, chỉ đánh dầu tự nhiên để bảo vệ bề mặt và giữ trọn vẹn đường vân thời gian. “Lúc chạm vào thớ gỗ, tôi như thấy cả hành trình trôi dạt của nó qua bao mùa nước lũ. Có lẽ, phải đặt tâm hồn mình vào từng thanh củi thì mới cảm nhận được hình hài nó muốn kể. Có thanh gỗ làm mình xúc động. Có thanh lại khiến mình bật cười”, anh Thuận tâm sự.

Làm mới không gian cũ

Ban đầu, những sản phẩm từ củi lũ chỉ được anh Thuận trưng bày ở homestay và tặng người thân. Nhưng dần dà, khi có nhiều người hỏi mua, anh lập kế hoạch làm ăn nghiêm túc. Năm 2022, anh mở xưởng mộc nhỏ và biến hai nhà hàng của mình thành không gian trưng bày, kết nối nghệ nhân và du khách. Từ đó, “Làng Củi Lũ” ra đời, trở thành không gian nghệ thuật giữa cánh đồng, vừa là xưởng chế tác, vừa là điểm hẹn của những người yêu vẻ đẹp tái sinh.

Thời gian gần đây, không gian làng mang nét tươi mới và sản phẩm làm ra tiệm cận hơn nhu cầu khách hàng. Trong đó, đáng chú ý là bộ sản phẩm mô phỏng các loài sinh vật biển hoặc vùng nhiệt đới như rùa, ốc, cá, bạch tuộc, cá sấu... Với diện tích khoảng 2000m2, làng tạo việc làm cho khoảng 20 lao động, phần lớn là nghệ nhân làng Kim Bồng từng gắn bó lâu năm với nghề mộc truyền thống.

Không dừng lại ở sản phẩm bày bán, “Làng Củi Lũ” còn tổ chức nhiều workshop cho du khách, đặc biệt là phục vụ người nước ngoài và học sinh đang theo học tại các trường trên địa bàn. Tại đây, mọi người được trải nghiệm công đoạn xử lý gỗ, tạo hình đơn giản, sơn màu, được nghe kể chuyện về hành trình của từng khúc củi. Chính quá trình này giúp sản phẩm không chỉ mang tính vật chất mà còn trở thành kỷ niệm tinh thần đối với người trải nghiệm. Nhờ không gian độc đáo, mộc mạc này, mỗi năm, địa chỉ đón hàng ngàn lượt khách ghé thăm.

Chị Trần Thị Ngọc Diệp, du khách đến từ thành phố Huế cho biết, rất ấn tượng với không gian trưng bày sản phẩm sinh vật biển bởi màu sắc tươi sáng, hình dáng sinh động. Các con vật đều được chế tác từ những khúc gỗ có hình dáng tự nhiên, không gọt đẽo nhiều, chỉ nhấn nhá vài đường và sơn màu hiệu ứng để hoàn thiện. “Tôi không nghĩ củi mục, rễ cây lại có thể biến hóa thành những tác phẩm sinh động và có hồn đến vậy”, chị Diệp vui vẻ nói.

Nguồn: https://baodanang.vn/mot-lan-nhat-cui-ca-doi-say-me-3299593.html