Những người “lính cầu đường” trầm lặng
Chắc hẳn mỗi chúng ta đã không ít lần trải nghiệm hành trình Bắc-Nam trên những chuyến tàu hỏa. Và để bảo đảm an toàn và bình yên cho hành khách, có những con người ngày đêm âm thầm, lặng lẽ cống hiến cho nghề tuần đường, tuần hầm.
Một ngày giữa tháng 6, chúng tôi tìm đến cung đường Lệ Sơn (xã Văn Hóa, Tuyên Hóa) để được lắng nghe và trải nghiệm công việc của những người tuần đường, tuần hầm, qua đó hiểu hơn về những “góc khuất” của nghề đặc biệt này.
Cung cầu đường Lệ Sơn do Đội 2, Công ty Cổ phần Đường sắt Quảng Bình quản lý. Nhiệm vụ chính của họ là quản lý, tuần đường, hầm, gác đường ngang, cùng với duy tu bảo trì 37.2km đường ray. Đáng chú ý, trên đoạn tuyến do Công ty Cổ phần Đường sắt Quảng Bình quản lý có 5 hầm nằm trên địa bàn huyện Tuyên Hóa, được xây dựng từ thời Pháp với tổng chiều dài 684m, thì Cung cầu đường Lệ Sơn quản lý 2 hầm, đó là hầm số 4 (dài hơn 100m) và hầm số 5 (dài 194m). Đây là một trong những cung đường có địa hình phức tạp và hiểm trở nhất của đoạn đường sắt đi qua địa bàn tỉnh. Bởi lẽ, cung đường nằm dưới chân núi và ngay bên bờ sông Gianh, tiềm ẩn nguy cơ đá rơi hoặc sạt lở đường sắt vào mùa mưa lũ, gây mất an toàn chạy tàu.
Trụ sở Cung cầu đường Lệ Sơn nằm cuối cánh đồng xã Văn Hóa, bên cạnh sông Gianh, nhưng lại khuất mình giữa rặng núi đá vôi xám bạc. Nếu không có người dẫn đường, có lẽ rất khó tìm đến được. Chính vì ở nơi heo hút và cách biệt như vậy, những người làm việc ở đây đã không giấu nổi sự bất ngờ và vui mừng khi chúng tôi đến thăm và xin ở lại một đêm để tìm hiểu, trải nghiệm nghề cùng họ.
|
Đội phó đội 2 Nguyễn Duy Hiếu và Cung trưởng Mai Đình Hải, những người đã có hàng chục năm gắn bó với ngành cầu, đường sắt và cung đường Lệ Sơn, hồ hởi chia sẻ: “Từ khi các chuyến tàu chợ Đồng Hới-Vinh dừng hoạt động, dù mỗi ngày có hàng chục chuyến tàu qua lại, nhưng rất ít chuyến dừng ở đây. Mà nếu có dừng, cũng không ai được xuống. Vì vậy, anh em chỉ quen nhìn khách đi qua, chứ hiếm khi được đón khách đến thăm”.
Cô độc có lẽ là cụm từ chính xác nhất để miêu tả cuộc sống của những người làm nghề tuần đường, tuần hầm đường sắt ở đây. Tại Cung cầu đường Lệ Sơn, sự cô độc không chỉ vì ít người đến thăm mà còn bởi sự cách biệt về địa lý. Trong khuôn viên trụ sở cũ kỹ của đơn vị, các anh đã cố gắng dành riêng một căn phòng tập thể, trang bị giường chiếu, chăn màn tươm tất để đón khách, nhưng căn phòng đó không mấy khi được sử dụng.
Ở Cung cầu đường Lệ Sơn, những mùa mưa bão là lúc nguy hiểm nhất. Hầu như năm nào anh em cũng lo nơm nớp vì sợ sạt lở, đá rơi, ảnh hưởng đến an toàn chạy tàu. Nhưng buồn và cô đơn nhất lại là những ngày Tết Nguyên đán. Nhiều người, theo vòng quay của công việc, đã đón giao thừa ngay trên đường ray xe lửa 5, 6 lần…
26 năm, đi bộ hơn 4 vòng Trái Đất
Theo chân nhân viên tuần hầm phụ trách hầm số 4, anh Trần Ngọc Khánh, chúng tôi được trải nghiệm “lên ban” cùng các anh. Anh Khánh giải thích “lên ban” là thuật ngữ chuyên môn của ngành đường sắt, tương tự như "vào ca" ở các ngành lao động kỹ thuật khác. Với nghề tuần hầm như anh, "lên ban" là làm việc liên tục trong 12 giờ đồng hồ, đòi hỏi sự nghiêm khắc về thời gian và tập trung cao độ. Mỗi ngày có 2 ban trực và 2 người luân phiên. Thời gian giao ban khoảng 15 phút để bàn giao thiết bị tuần hầm và ký biên bản hiện trạng cho người trực tiếp theo.
Cùng anh Khánh, chúng tôi bước đều trên từng thanh tà-vẹt. Trong khi chúng tôi phải chú ý từng bước để khỏi vấp ngã, thì bước chân anh Khánh vẫn đều đặn, ánh mắt luôn quan sát kỹ lưỡng từng bu-lông, con vít ngay bên dưới thanh ray và tà-vẹt. Với con mắt lành nghề, chỉ cần nhìn qua, anh Khánh có thể nhận biết con ốc nào có thể bị lỏng lẻo để dùng cờ-lê siết lại. Anh Khánh năm nay 49 tuổi, cả tuổi trẻ của anh đã gắn bó với ngành đường sắt. Từ một công nhân sửa chữa, bảo trì đường, anh được đào tạo chuyên môn trước khi chuyển sang làm nhân viên tuần hầm.
Hơn 10 năm qua, bước chân anh đã in dấu trên các cung hầm, đường sắt ở Tuyên Hóa với tổng chiều dài không hề nhỏ. Anh Khánh kể về nhiệm vụ của một người tuần hầm: Khi nhận tín hiệu “xin đường” để đoàn tàu qua cung hầm, anh hoặc các đồng nghiệp của mình vội khoác lên “bộ đồ làm nghề” gồm cờ hiệu, đèn tín hiệu, còi và pháo hiệu, khẩn trương lên đường kiểm tra sự an toàn của hầm đường sắt. Đến hết hầm và đến trạm dừng bên kia, anh thông báo an toàn cho đơn vị “xin đường” để họ lệnh cho đoàn tàu di chuyển.
|
“Cung cầu đường Lệ Sơn hiện có 19 nhân viên tuần đường và 15 nhân viên tuần hầm, trẻ nhất 30 tuổi và nhiều nhất 55 tuổi. Tất cả đều có nhiều năm kinh nghiêm, yêu nghề và trách nhiệm cao. Cung cầu đường Lệ Sơn được đánh giá là một nơi có địa hình tương đối hiểm trở, với một bên là sông Gianh, một bên là núi đá, tiềm ẩn nguy cơ đá rơi xuống đường tàu hay chắn cửa hầm trong mùa mưa bão. Thế nhưng, vượt lên khó khăn, vất vả đó, những năm qua, cung đường luôn được bảo đảm an toàn, giúp các chuyến tàu trên tuyến đường sắt xuyên Việt thông suốt, an toàn”, Cung trưởng cung cầu đường Lệ Sơn Mai Đình Hải chia sẻ.
|
Đoàn tàu đi qua, anh lại phải tuần hầm rồi trở về chốt trực. Tín hiệu xin đường lại vang lên, bất kể thời điểm nào trong ban trực, anh Khánh và những nhân viên tuần hầm khác đều phải lên đường kiểm tra. Công việc này lặp đi, lặp lại suốt cả ngày, với trung bình 25 chuyến tàu qua lại mỗi ngày.
Qua hết hầm số 4, chúng tôi đến trạm gác ngay cuối hầm, cũng là lúc các nhân viên giao ban. Người nhận ban tiếp theo là một nhân viên còn khá trẻ, tên là Hoàng Đức Hiển. Hiển nhận ban 2 lúc 18 giờ chiều và với 12 giờ trực liên tục, đêm ấy anh không thể chợp mắt. Anh em tuần hầm tâm sự rằng, để giữ sự tỉnh táo, minh mẫn trong công việc khi "lên ban", họ phải tranh thủ ngủ, nghỉ khi xuống ban để bảo đảm sức khỏe cho ban trực tiếp theo. Trực ban ở chốn núi rừng thâm sơn và tuyệt đối không được rời bỏ vị trí dù chỉ trong ít phút, những người tuần hầm phải mang theo thức ăn, nước uống để tự phục vụ bản thân.
Ở Cung cầu đường Lệ Sơn, người có thâm niên gắn bó với nghề tuần đường, tuần hầm nhất là ông Lê Hải Châu, 52 tuổi. Người đàn ông có thân hình nhỏ bé nhưng rắn rỏi, tác phong nhanh nhẹn. Ông Châu cho biết, tính đến nay, ông đã có 26 năm trong nghề. Trung bình mỗi năm ông đi hơn 6.000km. Như vậy, với 26 năm gắn bó với cung đường, ông đã đi bộ được 156.000km, tương đương gần 4 lần vòng quanh Trái Đất…
Phan Phương
Nguồn: https://baoquangbinh.vn/xa-hoi/202506/lang-le-nghe-tuan-duong-ham-o-le-son-2227400/
Bình luận (0)