Khai quật cấu trúc cổ hơn Stonehenge 7.000 tuổi, lịch sử phải viết lại

Các nhà khảo cổ đã khai quật các kiến trúc ở Thổ Nhĩ Kỳ có niên đại lâu đời hơn bãi đá cổ Stonehenge 7.000 tuổi giúp định hình lại lịch sử loài người.

Trong cuộc khai quật tại Mendik Tepe, gần Göbekli Tepe, địa điểm 12.000 năm tuổi của Thổ Nhĩ Kỳ, các nhà khảo cổ đã khai quật được các kiến trúc cổ xưa có khả năng là khu định cư sớm nhất của nhân loại. Ảnh: Institute for Field Research.

Theo các chuyên gia, những kiến trúc cổ xưa mới phát hiện có thể có niên đại sớm hơn Göbekli Tepe và lâu đời hơn bãi đá cổ Stonehenge (Anh) khoảng 7.000 năm tuổi, kéo dài mốc thời gian về các khu định cư có tổ chức và công trình kiến trúc đồ sộ vượt xa những hiểu biết trước đây của giới nghiên cứu. Ảnh: Department of Archaeology, University of Liverpool, UK.

Khu vực khai quật nằm ở vùng nông thôn Payamlı, quận Eyyübiye, tỉnh Şanlıurfa. Khác với Göbekli Tepe nổi tiếng với các cột chữ T được chạm khắc tinh xảo, Mendik Tepe xuất hiện các khối đá dựng dạng chữ nhật thẳng đứng, gợi ý một bản sắc kiến trúc và văn hóa khác biệt. Ảnh: Institute for Field Research.

Kể từ khi cuộc khai quật bắt đầu vào năm 2024, các chuyên gia khảo cổ đã phát hiện nhiều cấu trúc hình bầu dục, một số có tường đá tinh xảo cùng các mảnh vỡ của các bình đá. Những phát hiện này cho thấy chúng thuộc về một xã hội có khả năng xây dựng phức tạp và trình độ nghệ thuật cao. Ảnh: Courtesy of Martin B. Sweatman.

Tiến sĩ Necmi Karul, điều phối dự án, cho biết: “Mendik Tepe là một di chỉ vô cùng quan trọng để tìm hiểu về những người định cư đầu tiên trong khu vực”. Ảnh: GETTY.

Những cấu trúc cổ đại này có kích thước và chức năng khác nhau. Trong đó, các công trình nhỏ, chỉ vài mét vuông, có thể dùng để lưu trữ hoặc chế biến thực phẩm. Công trình cỡ vừa có thể là nơi ở và những công trình lớn, có chiều cao khoảng 3,96 - 4,88m, được xây bằng đá một cách tỉ mỉ có thể được sử dụng vào mục đích nghi lễ hoặc cộng đồng. Ảnh: GETTY.

Kết quả sơ bộ cho thấy Mendik Tepe có thể thuộc giai đoạn đầu của thời Đồ đá mới, có khả năng có trước cả Göbekli Tepe và Karahantepe - một di chỉ lân cận cũng nổi tiếng với các cột nhân hình. Nếu thông tin này được xác nhận, Mendik Tepe sẽ trở thành một di tích quan trọng trong việc tìm hiểu về mảnh ghép then chốt trong việc hiểu về thời Đồ đá mới, quá trình con người chuyển sang canh tác nông nghiệp và định cư. Ảnh: GETTY.

Các cấu trúc mới khai quật có niên đại khoảng 11.500 năm tuổi giúp giới nghiên cứu hiểu rõ hơn về lịch sử phát triển nhân loại. Trong đó có những bằng chứng về các tổ chức xã hội và họa động trồng trọt thuở sơ khai. Ảnh: GETTY.

Sự hiện diện của các hệ thống chế biến ngũ cốc và quản lý nước ở các địa điểm gần đó càng cho thấy các cộng đồng ở đây đang thử nghiệm nền nông nghiệp nguyên thủy - tiền thân của cuộc cách mạng nông nghiệp. Ảnh: Berthold Steinhilber.

Mời độc giả xem video: Hé lộ nền văn minh đã mất tích qua tàn tích khảo cổ.

Nguồn: https://khoahocdoisong.vn/khai-quat-cau-truc-co-hon-stonehenge-7000-tuoi-lich-su-phai-viet-lai-post2149050036.html