Sau khi kết thúc môn thi Ngữ văn-môn thi đầu tiên của Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, nhiều giáo viên, cũng như phần lớn học sinh tại Thành phố Hồ Chí Minh đánh giá đề ra bám sát thực tế, tránh học tủ, học vẹt.
Tránh học tủ, học vẹt
Là một trong những thí sinh ra sớm nhất điểm thi Trường trung học phổ thông Lê Quý Đôn, Quận 3, em Lang Bảo Minh, học sinh khối 12, Trường trung học phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai cho biết, mọi năm bình thường ra đề theo kiểu sử dụng các tác phẩm văn học đã có sẵn trong sách giáo khoa.
Tuy nhiên, năm nay nội dung đề chủ yếu xoay quanh vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc (Những vùng trời khác nhau).
“Em đánh giá đề thi này là đề thi rất sát với tình hình hiện nay của đất nước ta. Đề thi năm nay chống lại những cách học vẹt, học đối phó hay học tủ”, Lang Bảo Minh chia sẻ.
Cũng theo Bảo Minh, khó nhất trong đề thi năm nay là câu 5 phần đọc-hiểu, vì đề đơn giản chỉ miêu tả yêu cầu tìm điểm tương đồng của 2 đoạn ngữ liệu bài viết của nhà văn Nguyễn Minh Châu (Những vùng trời khác nhau-Nguyễn Minh Châu) và thơ của Chế Lan Viên (Tiêng hát con tàu-Chế Lan Viên).
Đề không yêu cầu là viết bao nhiêu chữ, hay làm như thế nào nên khi đọc ban đầu em hơi bở ngỡ. Bảo Minh dự đoán được 8 điểm cho môn Ngữ văn.
“Đề năm nay điểm khác biệt lớn nhất là đề ít sử dụng dữ liệu nào trong sách giáo khoa, toàn bộ tất cả đề chủ yếu bên ngoài, ngay cả đoạn ngữ liệu của nhà văn Nguyễn Minh Châu đều lấy từ bên ngoài chứ không có dữ liệu nào từ sách giáo khoa”, Bảo Minh cho biết.
Đồng thời thêm rằng, Chương trình Giáo dục 2018 dạy tụi em về cách làm đối với những dạng bài. Tụi em học trên trường đối với những dạng bài này sẽ làm như thế nào, chứ không học như xưa học những bài này sẽ phân tích như thế nào. “Tụi em học theo kiểu bất cứ dạng bài nào tụi em cũng làm được”, Bảo Minh nhấn mạnh.
Đề thi ấn tượng
Thầy Võ Minh Nghĩa, Giáo viên Trường trung học phổ thông Nguyễn Du, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, đây là đề thi ấn tượng. Một khởi đầu cho thấy việc định hướng giáo dục theo kỹ năng và kích thích năng lực tư duy.
Về tổng quan: Đề thi bám sát cấu trúc của đề thi minh hoạ trước đó mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố. Nên ở tâm thế tiếp nhận, học sinh đã được định hướng ôn tập từ thầy cô, chắc chắn đã sẵn sàng để đón nhận.
Về dung lượng: Từ ngữ liệu đến tổng quát toàn bộ bài, dung lượng vừa phải, phù hợp với thời gian đọc-hiểu-làm của học sinh.
Dù là dung lượng ít nhưng ngữ liệu chứa đựng nhiều chi tiết mang tính văn học cao, khả năng có thể khai thác câu hỏi tốt. Từ đây, có thể cho thấy, “tầm cỡ” lựa chọn ngữ liệu của người ra đề.
“Tôi đánh giá rất cao việc lựa chọn ngữ liệu này. Tác giả Nguyễn Minh Châu qua thời gian đã chứng minh sự đóng góp và tài năng nghệ thuật nên về mặt tác giả, tư tưởng của tác giả không có vấn đề gì phải suy xét. Ngữ liệu dễ đọc, có tính toàn dân cao và không phân nặng vùng miền nên độ tiếp cận ở tầm quốc gia là rất lớn”, thầy Võ Minh Nghĩa nhấn mạnh.
Về lệnh hỏi và kiến thức được kiểm tra, theo thầy Võ Minh Nghĩa, đề thi bám sát yêu cầu cần đạt của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Câu hỏi xoay quanh các vấn đề về đặc trưng thể loại. Lệnh hỏi đơn giản, câu hỏi không đánh đố, học sinh tiếp cận câu hỏi nhanh chóng, phù hợp với nhiều đối tượng.
Kiến thức được kiểm tra là kỹ năng đọc hiểu thể loại truyện ngắn và kỹ năng viết đoạn và viết bài. Đây là các kỹ năng quen thuộc đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định rõ trong chương trình hiện hành.
Về những điểm đặc biệt của đề thi năm nay, thầy Võ Minh Nghĩa cho rằng, đề có khả năng phân loại học sinh rất tốt, xứng tầm kỳ thi tích hợp giữa tốt nghiệp và tuyển sinh đại học.
Đề rất hay ở chỗ vừa bám các yêu cầu về đặc trưng thể loại để học sinh học trung bình, yếu cũng có thể tốt nghiệp được trung học phổ thông (Câu 1, 2, 3 phần đọc hiểu đánh giá là câu chống liệt tốt để học sinh dễ vượt qua).
Nhưng từ câu số 4, 5 trở xuống đến các yêu cầu viết đoạn, viết bài thì độ phân hoá bắt đầu rất mạnh. Đặc biệt câu 4 và 5 ở phần đọc hiểu.
Để làm trọn vẹn được 2 câu hỏi này đề đã yêu cầu học sinh phải kích hoạt cả kiến thức kỹ năng về hiểu thể loại (chi tiết truyện) vừa phải biết phân tích, đánh giá, bình luận chúng trong nội dung của toàn bộ đoạn trích.
Câu 5 là khả năng tiếp cận nội dung liên văn bản, đúng với yêu cầu cần đạt là mở rộng khả năng vận dụng. Để làm được, học sinh cần có một khả năng so sánh và tư duy phân tích, năng lực hiểu rất cao.
Ở mức 1.0 điểm cho mỗi câu hỏi này, tôi nghĩ học sinh khó đạt tối đa nếu chưa thật sự có năng lực tư duy tốt. Do đó, riêng ở phần đọc-hiểu thì đã có sự phân hóa rất nhiều cho từng đối tượng học sinh.
Ngoài ra, theo đánh giá của thầy Võ Minh Nghĩa, đề rất hay khi đã kiểm tra tốt năng lực viết của học sinh trong nhiều tình huống.
“Ở phần viết đoạn (khả năng viết ngắn), tôi đánh giá đoạn văn này rất khó có điểm cao vì cả câu hỏi là một sự yêu cầu cả kỹ năng đọc cảm thụ văn học và phương pháp viết ngắn”, thầy Võ Minh Nghĩa nói.
Đoạn văn này, học sinh trước hết cần nắm được thao tác phân tích chi tiết trong truyện (tình cảm của nhân vật), nếu không được ôn luyện kỹ trước đó học sinh dễ mất phương hướng: Không biết viết thế nào, phân tích tình cảm là phân tích gì, chọn ý ra sao thì dễ rơi vào việc bỏ trống không làm hoặc “chém” lung tung cho có ý.
Thêm vào đó, đoạn văn cũng chạm tới việc phân tích thật sâu vào 1 chi tiết đậm tính văn học tức là nó không hiển hiện rõ như chủ đề, đề tài hay cảm hứng mà nằm rải rác khắp văn bản. Để biết được tình cảm ấy, học sinh phải đọc thật kỹ, chọn lọc và tư duy rất sâu mới làm được tốt đoạn văn này.
Định vị lại chức năng phản chiếu xã hội
Đề là một khối thống nhất giữa chủ đề văn học và chủ đề đời sống xã hội. Đề Văn nhưng không quá đậm chất văn như trước kia, bám sát các vấn đề của xã hội nước ta hiện nay. “Đề thi Văn học nhưng rõ ràng đã định vị lại chức năng phản chiếu xã hội của nó”, thầy Võ Minh Nghĩa cho biết thêm.
Nói về suy nghĩ mang tính cá nhân, thầy Võ Minh Nghĩa cho rằng, đề thi năm nay sẽ là lời cảnh tỉnh cho các thế hệ sau nếu vẫn xem nhẹ môn Văn và cho rằng chỉ cần “chém gió” là có thể đạt điểm cao.
Với độ phân hóa rõ ràng của đề thi năm nay, học sinh trung bình, yếu sẽ rất khó mong mỏi được trên 6.0 điểm. Học sinh khá, giỏi có thể đạt được từ 6.5-7.5 điểm. Mức trên 7.5 điểm chỉ dành cho học sinh có năng lực tư duy ngôn ngữ tốt và có quá trình học tập, rèn luyện nghiêm túc.
Đề thi là sự khởi đầu đầy tin tưởng rằng: Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 thật sự đã kích thích được tối đa năng lực đọc-viết-cảm thụ của học sinh. Cơ bản trang bị được hết các kỹ năng cho các em bước vào cuộc sống mai này.
Đề thi mang ý nghĩa lịch sử khi tạo ra một lối đi khẳng định học Văn phải là sự kết hợp giữa: Nghệ thuật và cuộc sống. Học sinh từ 2k8 (năm học 2025-2026) phải biết quan tâm đến tình hình đất nước, không thờ ơ, không giáo khoa thì mới có thể tiếp cận được mức điểm cao như mong đợi.
Đề thi vừa tạo ra lời nhắc nhở chân thành vừa thể hiện cái tâm, cái tầm của người ra đề. Đề thi của một kỳ quốc gia vừa đúng quy định của chương trình mới, vừa thỏa mãn được các yêu cầu của xã hội đối với thế hệ tương lai. Đề thi này mai sau sẽ “mực thước” cho mọi sự ôn luyện và học tập nghiêm túc hơn của cả những thế hệ kế cận.
Nguồn: https://nhandan.vn/de-thi-ngu-van-se-la-loi-canh-tinh-neu-van-cho-rang-chi-can-chem-gio-la-co-the-dat-diem-cao-post889646.html
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/6/26/ce86495a92b4465181604bfb79f257de)
![[Ảnh] Thí sinh làm bài thi tốt nghiệp buổi đầu tiên với đề Ngữ văn mới](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/6/26/dfded9e317554c25a3e26defe672ebb7)
Bình luận (0)