Chính sách công nghiệp hiện đại thúc đẩy khu vực tư nhân tăng tốc

(Chinhphu.vn) - Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2025 khẳng định vai trò then chốt của khu vực kinh tế tư nhân và nhấn mạnh tầm quan trọng của chính sách công nghiệp hiện đại nhằm thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân vươn ra khu vực, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng hai con số.

Các chuyên gia trao đổi tại hội thảo công bố Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2025 - Ảnh: VGP/HT

Ngày 25/6, Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp cùng Viện Friedrich Naumann Foundation (FNF) Việt Nam tổ chức hội thảo công bố Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2025. Chủ đề của báo cáo năm nay là "Định vị vai trò của chính sách công nghiệp thúc đẩy khu vực tư nhân hướng tới tăng trưởng hai con số".

PGS.TS Đào Thanh Trường – Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội nhấn mạnh chủ đề năm nay có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang đối mặt với cả cơ hội và thách thức. Theo ông Trường, chính sách công nghiệp hiện đại cần được định vị là chiến lược quốc gia, không chỉ đơn thuần là công cụ kỹ thuật. Việc này nhằm khơi thông các động lực tăng trưởng, phân bổ nguồn lực hiệu quả, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu cho khu vực tư nhân.

Phó Giám đốc ĐHQGHN PGS.TS Đào Thanh Trường phát biểu tại Hội thảo

PGS.TS Đào Thanh Trường nhấn mạnh: Khu vực tư nhân hiện đóng góp hơn 50% GDP và tạo ra trên 85% số việc làm phi nông nghiệp. Do đó, một chính sách công nghiệp có chiều sâu sẽ là điều kiện tiên quyết để khu vực này chuyển đổi số mạnh mẽ, mở rộng thị trường, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng hai con số, một yêu cầu tất yếu nếu Việt Nam muốn thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình.

Không chỉ phân tích thực trạng, báo cáo còn đánh giá mô hình tăng trưởng hiện tại và đề xuất các giải pháp chính sách cụ thể. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) của Việt Nam nhiều năm qua ở mức thấp hoặc âm – phản ánh mô hình tăng trưởng chưa bền vững, đòi hỏi sự thay đổi sâu sắc. Từ đó, cần có cách tiếp cận mới: lấy doanh nghiệp tư nhân làm trung tâm, lấy công nghiệp làm nền tảng và lấy đổi mới sáng tạo làm động lực phát triển.

Theo PGS.TS Nguyễn Trúc Lê – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế: Chính sách công nghiệp cần mang tính kiến tạo, chọn lọc và dài hạn. Ông Lê dẫn chứng kinh nghiệm từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) cho thấy chính sách công nghiệp hiệu quả đã giúp các nền kinh tế này vươn lên trở thành trung tâm sản xuất công nghệ toàn cầu. Vì vậy, Việt Nam cần xác lập chính sách công nghiệp tương tự, hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững và đột phá.

Ông Nguyễn Trúc Lê cho rằng, các thách thức nội tại như năng suất lao động thấp, chuỗi liên kết yếu và chính sách hỗ trợ thiếu hiệu quả đang cản trở sự phát triển của khu vực tư nhân. Để khắc phục, báo cáo đề xuất nhiều biện pháp, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vai trò của đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và liên kết công – tư.

bà Vanessa Kristina Steinmetz – Giám đốc Viện Friedrich Naumann Foundation (FNF) Việt Nam

Dưới góc nhìn quốc tế, bà Vanessa Kristina Steinmetz – Giám đốc FNF Việt Nam chia sẻ quan điểm của tổ chức quốc tế về khát vọng tăng trưởng hai con số của Việt Nam. Bà Vanessa Kristina Steinmetz nhấn mạnh: Khu vực tư nhân hiện là "động lực năng động nhất" của nền kinh tế, đồng thời đề cao sự cần thiết của cải cách thể chế, tạo sân chơi cạnh tranh lành mạnh và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực về vốn, công nghệ và kỹ năng.

"Chính sách công nghiệp không chỉ dẫn dắt, mà còn phải tiếp thêm sức mạnh cho khu vực tư nhân," bà Steinmetz nhấn mạnh.

Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2025 còn đưa ra một số khuyến nghị chính sách. Trong ngắn hạn, các chuyên gia đồng tình với quan điểm điều hành duy trì ổn định vĩ mô, không nóng vội. Đồng thời, tăng tốc cải cách thể chế, giảm chi phí tuân thủ, nâng cao hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp. Về dài hạn là các chính sách cần tập trung hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn, công nghệ, đất đai và thị trường; đẩy mạnh số hóa ngành công nghiệp để kịp thời điều chỉnh chính sách.

Báo cáo cũng nhấn mạnh đến các kế hoạch trung và dài hạn như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực – đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo; đầu tư có trọng điểm vào các ngành công nghiệp gắn với tăng trưởng xanh và bao trùm; cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng tuần hoàn nhằm tăng khả năng thích ứng trước biến động toàn cầu.

Trong khuôn khổ hội thảo, các chuyên gia cũng tham gia phiên thảo luận chuyên sâu về tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2025 và triển vọng giai đoạn 2026–2030. Nhiều ý kiến cho rằng mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 và hai con số trong giai đoạn sau là hoàn toàn khả thi nếu có chính sách đồng bộ, dài hạn và lấy khu vực tư nhân làm động lực chủ đạo.

Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam là sản phẩm khoa học đã duy trì suốt 17 năm qua, được thực hiện bởi Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội. Ấn phẩm này không chỉ cung cấp cái nhìn toàn diện, độc lập và khách quan về kinh tế Việt Nam, mà còn đóng vai trò phản biện chính sách, hỗ trợ hoạch định chiến lược kinh tế vĩ mô hiệu quả và thực tiễn hơn.

Anh Minh

Nguồn: https://baochinhphu.vn/chinh-sach-cong-nghiep-hien-dai-thuc-day-khu-vuc-tu-nhan-tang-toc-10225062516380412.htm